PSİKODİNAMİK AÇIDAN ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN ŞİİRLERİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 6, 272 - 281, 30.06.2019

Mutluhan Taş Hilal Akın

Öz

Âsaf Hâlet Çelebi, 1907’de
İstanbul’da zengin ve köklü bir ailenin çocuğu olarak büyük bir konakta dünyaya
gelmiştir. Babası Mehmed Said Hâlet Bey, Salkım Söğüt Dergâhı’nın postnişî olan
Bedreddin Îzzi Efendi’ye mensup bir kadirî dervişidir. Annesi Atike Beyza
Hanım’dır.  Galatasaray Sultanîsi’nde,
Sanayi-i Nefîse Mektebi’nde ve Adliye Meslek Mektebi’nde okumuştur.

Âsaf Hâlet Çelebi, Cumhuriyet
dönemi Türk Edebiyatının en dikkat çekici şairlerinden biridir. O, gazeller,
rubailer yazıp nesir denemeleri ve incelemeleri yayımlamasına rağmen, daha çok
şiirleriyle tanınmış ve günümüzde bu yeni tarz anlam derinliği olan hacimli
şiirleri ile tanınmaktadır. He
(1942), Lâmelif (1945), Om Mani Padho Hum (1953) adında üç şiir
kitabında toplam seksen şiiri vardır. Âsaf Hâlet, kendi şiirinin ana
kaynaklarından birini “şuuraltı“ olarak görmesiyle ilgili “Hazineler bizim tahteşşuur varlığımızdadır“
diyerek belirtmiştir. Onun şuuraltında ise, “Altşuurda
kendimi aradığım zaman en ziyade çocukluğumu, çocukluğumun bâkir ve ilk
tesirlere alışan saf ruhunu buluyorum“ şeklindeki ifadesinde görüleceği
üzere, çocukluk yılları önemli bir yer tutar.

Bu bildirinin amacı, Âsaf Hâlet
Çelebi’nin renkli kişiliği, çocukluk yılları, toplumsal duyarlılığı ve insani
anlam arayışı ile şiirlerindeki şuuraltı ve şuurakışı süreçlerinin psikodinamik açıdan incelenmesidir.
Konu kapsamında Âsaf Hâlet’in şiir kitapları incelenerek, şiirlerinde şuuraltı
ve şuurakışı süreçleri psikodinamik açıdan tespit edilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler

Âsaf Hâlet Çelebi, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, şuur altı, şuur akışı psikodinamik

Kaynakça

• ATLI, Ferda (2012). “Edebi Metnin ve Yaratıcılığın Kaynağına Ulaşan Yol: Psikanalitik Edebiyat Eleştirisi” Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History or Turkic, Volume 7/3 Summer, Ankara. CEBECİ, Oğuz (2009). Psikanalitik Edebiyat Kuramı, İthaki Yayınları, İstanbul. ÇELEBİ, Asaf Hâlet (2001). Bütün Şiirleri, Yay. Haz. Selahattin Özpalabıyıklar, Yapı Kredi Yayınları İstanbul. ÇELEBİ, Asaf Hâlet (2015). Bütün Şiirleri, Yay. Haz. Selahattin Özpalabıyıklar, Everest Yayınları, İstanbul. ÇELEBİ, Asaf Hâlet (2018). Bütün Yazıları, Yay. Haz. Hakan Sazek, Everest Yayınları, İstanbul. FREUD, Sigmund (2009). Düşlerin Yorumu I, (Çev. Emre Kapkın), Payel Yayınları, İstanbul. FREUD, Sigmund (2010). Düşlerin Yorumu II, (Çev. Emre Kapkın), Payel Yayınları, İstanbul. JUNG, Carl Gustov (2013). Dört Arketip (Çev. M. Bilgin Saydam), Metis Yayınları, İstanbul. UÇ, Himmet (2009). Tevfik Fikret’in Psikobiyografisi, Bizim Büro Basımevi, Ankara.