Öz
Geleneksel iktisat teorisi, bireyleri rasyonel, akılcı
olarak tanımlamış ve tüketicilerin satın alma davranışlarını etkileyen kişisel
faktörler, psikolojik faktörler ve sosyolojik faktörleri göz ardı etmiştir.
Bireyleri makineleştiren geleneksel iktisadın bu tutumuna eleştiri olarak
gelişen davranışsal iktisat, insanların karar verirken tamamen rasyonel
olamayacaklarını, ancak sınırlı rasyonellik gösterebileceklerini savunmaktadır.
Bireylerin rasyonelliği birçok unsura bağlı olarak değişkenlik
gösterebilmektedir. Bu çalışmada tüketicilerin satın alma davranışlarını etkileyen
faktörlere, davranışsal iktisadın tanımlanmasına, gelişimine ve kuşakların
özellik ve sınıflandırılmasına değinilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında
anket yöntemi tercih edilmiş ve anket yapılan grup Z kuşağı tüketicilerinden
oluşmaktadır. Teknoloji çağında doğmuş olan yaşamlarını ona göre şekillendiren
bu kuşağın cinsiyet farklılığının davranışsal iktisat açısından tüketim
kararlarını nasıl etkilediği incelenmiştir. Yapılan analizlere göre, kadınların
erkeklere göre alışveriş sırasında daha mutlu olup ihtiyaç duyduklarından daha
fazla ürün almalarına dolayısıyla kadınların irrasyonel davranmaya meyilli
oldukları, erkeklerin kadınlara göre markalı ürünlere, statülerini
etkileyeceğini düşündükleri ürünlere yönelmeleri ve elektronik eşya alımında
ihtiyaç dışı alışveriş yaparak rasyonellikten uzaklaştıkları sonucuna
ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Davranışsal İktisat Z Kuşağı Cinsiyet Farklılığı Rasyonellik Sınırlı Rasyonalite
Kaynakça
- Altuntuğ , N. (2012). Kuşaktan Kuşağa Tüketim Olgusu ve Geleceğin Tüketici Profili. Organizasyon ve Yönettim Bilimleri Dergisi, 4(1), 203-212. Babaoğul, M., Şener , A., & Buğday, E. B. (2016). T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı. Tüketici Profili, Eğilimleri ve Davranışlarının Analizi, 1-163. Bejtkovský, J. (2016). The Current Generations: The Baby Boomers, X, Y and Z in theContext of Human Capital Management of the 21st Century in Selected Corporations in the Czech Republic. Littera Scripta Dergisi(9), 25-45. Çekiç, S. (2016). Davranışsal İktisat Bağlamında Cinsiyet Farkının Tüketici Tercihlerine Etkisi: Bartın Örneği. T.C. Bartın Üniversitesi Sosyal Bilmler Enstitüsü İktsat Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 1-164. Bartın. Demirel, S. K. (2015). Nöroiktisat ve Güven: Temel Makroekonomik Göstergeler ve Güven Düzeyi Arasındaki Nedensellik İlişkileri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Blimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 1-184. Trabzon. Demirkaya , H., Akdemir, A., Engin , K., & Atan , Ö. (2015). Kuşakların Yönetim Politikası Beklentilerinin Araştırılması. İşletme Araştırmaları Dergisi(7), 186-204. Doğan, D. (2018). Kuşaklar Arasındaki Finansal Okuryazarlık Seviyesi Üzerinde Sosyal Medya İle Kitle İletişim Araçlarının Etkisinn İrdelenmesi. T.C. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 1-153. Sakarya. Duman Kurt, S. (2011). Davrnışsal Ekonomi Yaklaşımlarının Tüketici Karar Verme Tarzları İle Açıklanması ve Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı İşletme Programı Doktora Tezi, 1-220. İzmir. Eser, R., & Toıgonbaeva , D. (2011, Nisan). Psikoloji ve İktisadın Birleşimi Olarak, Davranışsal İktisat . Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi(6), 287-321. İslamoğlu, A. H. (2017). Tüketici Davranışları (5. b.). İstanbul: Beta Basım Yayım A.Ş. Karabacak, E. (1993). Medyanın Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi ve Pazarlama Yönetimi Açısından Önemi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 1-190. Konya. Karakoç , F. Y., & Dönmez, L. (2014, Mayıs). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Temel İlkeler. Tıp Eğitimi Dünyası (40), 39-49. Kuru, H. A. (2014). Tüketim Rayonalitesi ve Isparta Uygulaması. T.C Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 1-177. Isparta. Özkan , M., & Solmaz, B. (2017). Generation Z - The Global Market’s New Consumers- And Their Consumption Habits: Generation Z Consumption Scale. European Journal of Multidisciplinary Studies(5), 150-157. Reilly, P. (2012). Understanding and Teaching Generation Y. English Teaching Forum(1), 1-10. Ruben , E., & Dumludağ , D. (2015, Ağustos). Davranışsal İktisadın Gelişimi. İktisat ve Toplum Dergisi(58). www.iktisatvetoplum.com adresinden alındı Şeniğne, B. (2011). Rasyonlite Kavramına Deneysel ve Davranışsal İktisat Bağlamında Yeni Bir Bakış Açısı. TC Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Uluslararası İktisat Bilim Dalı Doktora Tezi, 1-149. İstanbul. Tuna, B. (2002, Ekim 06). Sadakatsiz Z Kuşağı Geliyor. Türk Dil Kurumu. (t..y.). 05 25, 2019 tarihinde http://www.tdk.gov.tr adresinden alındı
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 6 Sayı: 6 |