XIV. YÜZYILDAN XXI. YÜZYILA NESİMİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 11, 1 - 15, 23.12.2019

Farida Jafarova

Öz

XIV. yüzyılın büyük şairi, Şark edebiyatının en kıymetli simâlarından biri olan İmâdeddin Nesîmî, yaşadığı coğrafya ve mevcut inançlara uymayan ideolojisi sebebiyle yaşadığı dönemde layık olduğu kıymeti görmememiş olsa da öldükten sonra efsaneleşmiş ve eserleri dünyanın her tarafında tanınmaya başlamıştır. Özellikle, son asırlarda medeni servetlerin korunmaya, tanıtılmaya ve daha fazla günyüzüne çıkarılmaya çalışıldığı bir zamanda, şairin hayatı ve eserleri özellikle dikkat odağı olmaya başlamıştır. Nesîmî’nin tam olarak hangi coğrafi bölgede dünyaya geldiği günümüzde dahi tartışma konusu olmakla birlikte temel kaynaklardan ve kendi şiirlerinden anlaşıldığı üzere milli mensubiyetinin Türk olduğu kesin olarak bilinmektedir. Yaşadığı dönemde mensup olduğu Türk topraklarında, ister Azerbaycan topraklarında hüküm süren Timur devletinde, ister Anadolu topraklarında hüküm süren Osmanlı devletinde, ideolojisi sebebi ile layık olduğu değer verilmemiş, bunun ötesinde baskılara maruz kalmıştır. Günümüzde ise Nesîmî’nin yaşadığı, ayak bastığı bahsi geçen topraklarda şaire gereken değerin verilmeye çalışıldığı görülmektedir. Çalışmamızın ilk kısmında, şairin yaşadıklarından ve içinde bulunduğu tarih sahnesinin tasvirinden; ikinci kısmında ise, çağdaş Azerbaycan ve Türk medeniyetinde Nesîmî ile ilgili çalışmalardan, ona ayrılan dikkat, verilen değer ve bu yolda atılan adımlardan bahsedilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nesîmî, 2019 Nesîmî Yılı

Kaynakça

• ƏHMƏDOVA, L. (2019). İmadəddin Nəsimi-650. Bakı: Azərbaycan Milli Kitabxanası. ARASLI, H., Ayvazov, H. (1982). 8-ci sinif Ədəbiyyat dərsliyi. Bakı: Maarif. İLK HABER AJANSI. [İLKHA]. (2019). Nesîmî için bronz para basıldı. https://ilkha.com/guncel/Nesîmî-icin-bronz-para-basildi-103040. Erişim tarihi: 9 Eylül 2019. MİLLİ KİTABXANA ELEKTRON KATALOQ. İmadəddin Nəsimi. http://ek.anl.az/search/query?match_1=MUST&field_1&term_1=%C4%B0mad%C9%99ddin+N%C9%99simi&sort=relevance&pageNumber=2&theme=e-kataloq. Erişim tarihi: 1 Eylül 2019. SƏFƏRLİ, A., YUSİFOV, H. (1982). Qədim ve Orta Əsirlər Azərbaycan ədəbiyatı, Bakı: Maarif. ŞENÖDEYİCİ, Ö. (2015). Nesîmî ve Hurûfîlik. İstanbul: Kesit. ŞIHIYEVA, S. (2009). Nesimi’nin Milli Mensubiyeti Meselesi (Tarihi ve Çağdaş Bakışlar Açısından Karşılaştırmalı Tahlil). Journal of Turkish Research İnstitute. 15 (39), 459- 482. TÜRKİYE DİYANET VAKFI İSLAM ANSİKLOPEDİSİ. Nesîmî.https://islamansiklopedisi.org.tr/Nesîmî. Erişim tarihi: 16 Ağustos, 2019. TÜRKSOY (Uluslararası Türk Kültür Teşkilatı). (2019). 2019 Nesîmî ve Aşık Veysel Yılı. https://www.turksoy.org/tr/news/2019/01/22/2019-Nesîmî-ve-asik-veysel-yili. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019. YENİ AKİT. (2019). İmadeddin Nesimi kimdir, nerelidir. İmadeddin Nesimi şiirleri. https://www.yeniakit.com.tr/haber/imadeddin-nesimi-kimdir-nerelidir-imadeddin-nesimi-siirleri-643269.html. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019. 1NEWS.AZ. (2019). Sami Yusuf’tan Muhteşem “Nesimi” kompozisyonu. https://1news.az/az/news/sami-yusuf-nesimi-kompozisiya-hazirlayib---video. Erişim tarihi: 10 Eylül 2019.