AST KİŞİLİK TİPLERİNE GÖRE YÖNETİM BECERİSİ

Senem Altan

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 9, 31 - 52, 01.09.2017

Öz

The aim of this study is to emphasize the importance of defining types of employees personality in determining the management and leadership styles of a leader in the organizational environment. In this direction, the concept of personality is discussed with the main lines and the behavioral effects of personality types in organizational environment are examined. The emphasis was on the manager's point of view, especially in the process of recruitment and promotion of the person's personality and attention to this information. In the context of managing and directing their subordinates, the distinction of the leadership and manager, the historical development of the leadership behavior, the points on which the relationship between work life and personality is based. The meaningful relationship between the personality traits of the employees and the leadership and management models was supported in the study. It has been emphasized that the recognition of personality types in terms of organizations' performance and welfare, while increasing employee satisfaction, also eliminates internal conflict and negative consequences. Personality types in organizational environment; According to the Five Major Factor Theories, personality types were examined as Personality Types of Type A and B Personality, Littauer and Littauer Personality Types, Eysenck Personality Types, Enneagram Personality Types and Personality Types according to Myers- Briggs Model. The literature was searched in the study and suggestions for management skills for the researchers and organizations according to the asterix types were put forward.

Anahtar Kelimeler

Personality, personality types, leadership, management, organizational variables

Kaynakça

AKÇ AKAYA, M. (2010). 21. Yüzyılda Yeni Liderlik Anlayışı, Adalet Yayınevi, 1. Basım, Ankara.
AKTAN, C. C. (1997). Değiş im ve Yeni Global Yönetim, Mess Yayınları.
ATKINSON, J. W. (1987). Strength of Motivation And Efficiency of Performance. In JW Atkinson & J.O. Raynor (Eds), Motivation and Achievement (pp.11742). New York: Winston.
AYTAÇ , S. (2004). İnsanı Anlama Çabası-Psikolojiye Giriş, Ezgi Kitabevi, 2. Basım, Bursa, 2004.
AYTAÇ , S. (2001). Örgütsel Davranış Açısından Kişiliğin Önemi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 3 Sayı: 1 Sıra: 1 / No: 96.
BALTAŞ , A. (2015). Türk Kültüründe Yönetmek, Remzi Kitabevi, 8. Basım, İstanbul.
BARRETT, R. (2017). Değer Odaklı Kurumlar Özgür Ç alışanlar Karlı Şirketler, Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık, 1. Basım, İstanbul.
BUCKINGHAM & COFFMAN. (2015). Önce Bütün Kuralları Yıkın-Dünyanın En Önemli Yöneticileri Neleri Farklı Yapıyor?, Remzi Kitabevi, 7. Basım, İstanbul.
CAN, E. v.d. (2013). Günümüz İş letmelerinin Yönetimi, Beta Basım Yayım Dağıtım, 1. Baskı, İstanbul, Mart.
CARMO, L, GOMES, A., PEREIRA, F., AND MENDES, A. (2006). “Learning Styles and Problem Solving Strategies”, 3rd E-Learning Conference, Coimbra, Portugal, 7-8 September.
ÇETİN, F. ve BASIM, H. N. (2015). “Örgütte Bireysel Farklılıklar, Kişilik ve Değerler”, İçinde: Der. Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S. Örgütsel Davranış. İstanbul, Beta Yayınları, 94-135. DANGAÇ , G. (2007). İş Hayatında Farklı Kişilikler. http://www.kouemk.com.
DEMİR, C. (2012). “Kişilik Özellikleri ve İş Tatmini Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Uygulama.” Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
DURNA, U. (2005). “A Tipi ve B Tipi kiş ilik Yapıları ve Bu kişilik Yapılarını Etkileyen Faktörlerle İlgili Bir Araştırma”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 19, Sayı:1.
ELLINGSON, J. E., SACKETT P. R., VE CONNELLY, B. S. (2007). Personality Assessment Across Selection and Development Contexts: Insights into Response Distortion. Journal of Applied Psychology.
ERDOĞAN, İ. (1987). İş letmelerde Davranış, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3456, İstanbul.
EYSENCK, H.J. VE WILSON, G. (2000). Kiş iliğinizi Tanıyın, 4.B., (Çev: Erol Erduran), Remzi Kitabevi, İstanbul. GÜNEY, S. (2009). Davranış Bilimleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
HILL, L. A. (2008). Yöneticiliğe Giden Yol, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
HIRSH, S. K. & KUMMEROW, J.M. (1990). Introduction to Type in Organizations, 2 nd ed. Palo Alto, CA: Consulting Psycoholgists Press.
HOGAN, R. (2009). Kiş ilik ve Kurumların Kaderi, Remzi Kitabevi, 2. Basım.
http://www.canaktan.org/yonetim/kurumsal-davranis/farkindalik.htm
HULME R. D. (1996). “Use of Decision Models in A Diverse Learning Environment”, The Cal Ponama Journal of İnterdisciplinary Studies, Vol. 9, Fall.
JONES, G. & GEORGE, J.M. (2007). Understanding and Managing Organizational Behavior, 6 th. Ed., Prentice Hall.
KILIÇ , R. ve BOZKAYA, E. (2014). “Örgüt Çalışanlarının Kişilik Özellikleri İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2014/2, Sayı:20.
KILINÇ , T. (1996). Liderlikte Durumsallığın Ötesi (II)- Karizmatik Liderlik Yaklaşımı, İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, O. 25, S: 2/Kasım 1996, s.67-108.
KOÇ EL, T. (2010). İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım, 12. Baskı, İstanbul. KORKMAZ M. (2006). ‘Okul Yöneticilerinin Kiş ilik Özellikleri ile Liderlik Stilleri Arasındaki İlişki’, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı 46, ss: 199-226.
LEE, F.H. & WU, W. Y. (2011). The Relationships Between Person-Organization Fit, Psychological Climate Adjustment, Personality Traits, and Innovative Climate: Evidence From Taiwanese Hightech Expatriate Managers in Asian Countries. African Journal of Business Management. 5.15, p. 6415-6428.
LITTAUER F. & LITTAUER M. (2008). Kiş ilik Bulmacası, Sistem Yayıncılık, İstanbul. MORGESON, F. P., REIDER, M. H., VE CAMPION, M. A. (2005). Selecting Individuals in Team Settings: The Importance of Social Skills, Personality Characterıstıcs, and Teamwork Knowledge. Personnel Psychology. 58.3, 583-611.
MYERS, I.B. & McCAULLEY, M.H. (1985). Manual: A Guide to the Development and Use of the Myres-Briggs Type Indicator. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press. ÖZDEVECİOĞLU, M. (2002). “Kamu ve Özel Sektör Yöneticileri Arasındaki Davranış sal Çalışma Koşulları ve Kişilik Farklılıklarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araş tırma”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 19, Temmuz-Aralık 2002, ss. 115-134.
ÖZDEVECİOĞLU, M., KANIGÜR, S. (2009). ‘Çalışanların İlişki ve Görev Yönelimli Liderlik Algılamalarının Performansları Üzerindeki Etkileri’, KMU İİBF Dergisi Yıl:11 Sayı:16 Haziran/2009.
ÖZKALP, E. vd. (2013). Örgütsel Davranış, Anadolu Üniversitesi, 2. Baskı , Eskişehir. Parikh, M. ve Gupta R. (2010). Organizational Behavior. Tata McGraw-Hill.
RALPH, D. (1951). The Fundamentals of Top Management, Harper and Row Publishers, Newyork.
REITZ, H. J. (1977). Behavior in Organizations, Richard D. Irwin, Inc., Ontario.
ROBBİNS, S. P. ve Judge T. A. (2013). Örgütsel Davranış 14. Basımdan Çeviri,. Ed.İnci. Erdem, Nobel Yayıncılık. ROBBİNS, S. P.,& COUNTER, M. (2002). Management, Pearson Education, 7. Edition. Rosen, R. H. (1998). İnsan yönetimi, Mess yayın no: 260, İstanbul.
ROTHMANN, S. & COETZER, E.P. (2003). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance. SA Journal of Industrial Psychology. 29.1, 68-74.
SITKIN, S.B., and PABLO, A.L. (1992). Reconceptualizing The Determinants of Risk Behavior. Academy of Management Review, 17(1), p.11.
SALTÜRK M. (2008). Yönetim Baş arısı ve Kişilik, Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
SARGUT, S. (2015). Lider Yöneticinin Benliğine Yolculuk, Beta Basım Yayım Dağıtım, 2. Basım, İstanbul.
SOYSAL, A. (2008). “Ç alışma Yaşamında Kişilik Tipleri: Bir Literatür Taraması”, Çimento İşveren Dergisi, Ocak Sayısı, 4-19.
STRANG, S.E., KUHNERT, K.W. (2009). “Personality and Leadership Developmental Levels as Predictors of Leader Performance”, The Leadership Quarterly 20 (2009), 421– 433. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2009.03.009
TOTAN, T., AYSAN, F., VE BEKTAŞ , M. (2010). Prospective Teachers’ Temperament, Character, and Personality Traits, İnönü University Journal Of The Faculty of Education. 11.2, 19-43.
WATSON, C., M. (1983). Leadership, Management and the seven keys, The McKinsey Quarterly, Autumn.
WHITWORTH, Bobbie S. (2008). “Is There A Relationship Between Personality Type And Preferred Conflict-Handling Styles? An Exploratory Study of Registered Nurses In Southern Mississippi”, Journal of Nursing Management, Vol.:16, Issue: 8.
YILDIZ, G. ve ÖZSOY, E. (2013). “Kiş ilik Kavramının Örgütler Açısından Önemi: Bir Literatür Taraması”, İş letme Bilimi Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, ss. 112.
ZEL U. (2006). Kiş ilik ve Liderlik, Nobel Yayın Dağıtım, 2. Basım, Ankara.

AST KİŞİLİK TİPLERİNE GÖRE YÖNETİM BECERİSİ

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 9, 31 - 52, 01.09.2017

Senem Altan

Öz

Bu çalışmada amaç, ast kişilik tiplerini tanımanın örgüt ortamında bir lider yöneticinin yönetim ve liderlik tarzlarını belirlemedeki önemini vurgulamaktır. Bu doğrultuda kişilik kavramı ana hatlarıyla ele alınarak kişilik tiplerinin örgüt ortamındaki davranış etkileri incelenmiştir. Bireyin kişiliğinin iş ile uyumu ile işe alım ve terfi süreçlerinde özellikle bu bilgiye dikkat edilmesinin yönetici açısından önemi üzerinde durulmuştur. Astlarını yönetme ve yönlendirme bağlamında lider yönetici ayırımı, lider yönetici davranışının tarihsel gelişimi, çalışma yaşamı ile kişilik arasındaki ilişkinin temellendirildiği noktalar açıklanmıştır. Çalışanların kişilik özellikleri ile liderlik ve yönetim modelleri arasındaki anlamlı ilişki yapılan çalışmada desteklenmiştir. Örgütlerin performansı ve refahı açısından kişilik tiplerinin bilinmesi, hem çalışan tatmini arttırırken, örgüt içi çatışmayı ve doğuracağı olumsuz sonuçları da bertaraf ettiği vurgulanmıştır. Örgüt ortamında kişilik tipleri; Beş Büyük Faktör Kuramına göre kişilik tipleri, A ve B Tipi Kişilik, Littauer ve Littauer’in Kişilik Tipleri, Eysenck Kişilik Tipleri, Enneagram Kişilik Tipleri, MyersBriggs Modeli’ne Göre Kişilik Tipleri olarak incelenerek örgüt ortamındaki etkileri üzerinde durulmuştur. Çalışmada literatür taraması yapılarak araştırmacılar ve örgütler için ast kişilik tiplerine göre yönetim becerisi ile ilgili öneriler ileri sürülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kişilik, kişilik tipleri, liderlik, yönetim, örgütsel değişkenler

Kaynakça

AKÇ AKAYA, M. (2010). 21. Yüzyılda Yeni Liderlik Anlayışı, Adalet Yayınevi, 1. Basım, Ankara.
AKTAN, C. C. (1997). Değiş im ve Yeni Global Yönetim, Mess Yayınları.
ATKINSON, J. W. (1987). Strength of Motivation And Efficiency of Performance. In JW Atkinson & J.O. Raynor (Eds), Motivation and Achievement (pp.11742). New York: Winston.
AYTAÇ , S. (2004). İnsanı Anlama Çabası-Psikolojiye Giriş, Ezgi Kitabevi, 2. Basım, Bursa, 2004.
AYTAÇ , S. (2001). Örgütsel Davranış Açısından Kişiliğin Önemi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 3 Sayı: 1 Sıra: 1 / No: 96.
BALTAŞ , A. (2015). Türk Kültüründe Yönetmek, Remzi Kitabevi, 8. Basım, İstanbul.
BARRETT, R. (2017). Değer Odaklı Kurumlar Özgür Ç alışanlar Karlı Şirketler, Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık, 1. Basım, İstanbul.
BUCKINGHAM & COFFMAN. (2015). Önce Bütün Kuralları Yıkın-Dünyanın En Önemli Yöneticileri Neleri Farklı Yapıyor?, Remzi Kitabevi, 7. Basım, İstanbul.
CAN, E. v.d. (2013). Günümüz İş letmelerinin Yönetimi, Beta Basım Yayım Dağıtım, 1. Baskı, İstanbul, Mart.
CARMO, L, GOMES, A., PEREIRA, F., AND MENDES, A. (2006). “Learning Styles and Problem Solving Strategies”, 3rd E-Learning Conference, Coimbra, Portugal, 7-8 September.
ÇETİN, F. ve BASIM, H. N. (2015). “Örgütte Bireysel Farklılıklar, Kişilik ve Değerler”, İçinde: Der. Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S. Örgütsel Davranış. İstanbul, Beta Yayınları, 94-135. DANGAÇ , G. (2007). İş Hayatında Farklı Kişilikler. http://www.kouemk.com.
DEMİR, C. (2012). “Kişilik Özellikleri ve İş Tatmini Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Uygulama.” Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
DURNA, U. (2005). “A Tipi ve B Tipi kiş ilik Yapıları ve Bu kişilik Yapılarını Etkileyen Faktörlerle İlgili Bir Araştırma”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 19, Sayı:1.
ELLINGSON, J. E., SACKETT P. R., VE CONNELLY, B. S. (2007). Personality Assessment Across Selection and Development Contexts: Insights into Response Distortion. Journal of Applied Psychology.
ERDOĞAN, İ. (1987). İş letmelerde Davranış, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3456, İstanbul.
EYSENCK, H.J. VE WILSON, G. (2000). Kiş iliğinizi Tanıyın, 4.B., (Çev: Erol Erduran), Remzi Kitabevi, İstanbul. GÜNEY, S. (2009). Davranış Bilimleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
HILL, L. A. (2008). Yöneticiliğe Giden Yol, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
HIRSH, S. K. & KUMMEROW, J.M. (1990). Introduction to Type in Organizations, 2 nd ed. Palo Alto, CA: Consulting Psycoholgists Press.
HOGAN, R. (2009). Kiş ilik ve Kurumların Kaderi, Remzi Kitabevi, 2. Basım.
http://www.canaktan.org/yonetim/kurumsal-davranis/farkindalik.htm
HULME R. D. (1996). “Use of Decision Models in A Diverse Learning Environment”, The Cal Ponama Journal of İnterdisciplinary Studies, Vol. 9, Fall.
JONES, G. & GEORGE, J.M. (2007). Understanding and Managing Organizational Behavior, 6 th. Ed., Prentice Hall.
KILIÇ , R. ve BOZKAYA, E. (2014). “Örgüt Çalışanlarının Kişilik Özellikleri İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2014/2, Sayı:20.
KILINÇ , T. (1996). Liderlikte Durumsallığın Ötesi (II)- Karizmatik Liderlik Yaklaşımı, İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, O. 25, S: 2/Kasım 1996, s.67-108.
KOÇ EL, T. (2010). İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım, 12. Baskı, İstanbul. KORKMAZ M. (2006). ‘Okul Yöneticilerinin Kiş ilik Özellikleri ile Liderlik Stilleri Arasındaki İlişki’, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı 46, ss: 199-226.
LEE, F.H. & WU, W. Y. (2011). The Relationships Between Person-Organization Fit, Psychological Climate Adjustment, Personality Traits, and Innovative Climate: Evidence From Taiwanese Hightech Expatriate Managers in Asian Countries. African Journal of Business Management. 5.15, p. 6415-6428.
LITTAUER F. & LITTAUER M. (2008). Kiş ilik Bulmacası, Sistem Yayıncılık, İstanbul. MORGESON, F. P., REIDER, M. H., VE CAMPION, M. A. (2005). Selecting Individuals in Team Settings: The Importance of Social Skills, Personality Characterıstıcs, and Teamwork Knowledge. Personnel Psychology. 58.3, 583-611.
MYERS, I.B. & McCAULLEY, M.H. (1985). Manual: A Guide to the Development and Use of the Myres-Briggs Type Indicator. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press. ÖZDEVECİOĞLU, M. (2002). “Kamu ve Özel Sektör Yöneticileri Arasındaki Davranış sal Çalışma Koşulları ve Kişilik Farklılıklarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araş tırma”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 19, Temmuz-Aralık 2002, ss. 115-134.
ÖZDEVECİOĞLU, M., KANIGÜR, S. (2009). ‘Çalışanların İlişki ve Görev Yönelimli Liderlik Algılamalarının Performansları Üzerindeki Etkileri’, KMU İİBF Dergisi Yıl:11 Sayı:16 Haziran/2009.
ÖZKALP, E. vd. (2013). Örgütsel Davranış, Anadolu Üniversitesi, 2. Baskı , Eskişehir. Parikh, M. ve Gupta R. (2010). Organizational Behavior. Tata McGraw-Hill.
RALPH, D. (1951). The Fundamentals of Top Management, Harper and Row Publishers, Newyork.
REITZ, H. J. (1977). Behavior in Organizations, Richard D. Irwin, Inc., Ontario.
ROBBİNS, S. P. ve Judge T. A. (2013). Örgütsel Davranış 14. Basımdan Çeviri,. Ed.İnci. Erdem, Nobel Yayıncılık. ROBBİNS, S. P.,& COUNTER, M. (2002). Management, Pearson Education, 7. Edition. Rosen, R. H. (1998). İnsan yönetimi, Mess yayın no: 260, İstanbul.
ROTHMANN, S. & COETZER, E.P. (2003). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance. SA Journal of Industrial Psychology. 29.1, 68-74.
SITKIN, S.B., and PABLO, A.L. (1992). Reconceptualizing The Determinants of Risk Behavior. Academy of Management Review, 17(1), p.11.
SALTÜRK M. (2008). Yönetim Baş arısı ve Kişilik, Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
SARGUT, S. (2015). Lider Yöneticinin Benliğine Yolculuk, Beta Basım Yayım Dağıtım, 2. Basım, İstanbul.
SOYSAL, A. (2008). “Ç alışma Yaşamında Kişilik Tipleri: Bir Literatür Taraması”, Çimento İşveren Dergisi, Ocak Sayısı, 4-19.
STRANG, S.E., KUHNERT, K.W. (2009). “Personality and Leadership Developmental Levels as Predictors of Leader Performance”, The Leadership Quarterly 20 (2009), 421– 433. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2009.03.009
TOTAN, T., AYSAN, F., VE BEKTAŞ , M. (2010). Prospective Teachers’ Temperament, Character, and Personality Traits, İnönü University Journal Of The Faculty of Education. 11.2, 19-43.
WATSON, C., M. (1983). Leadership, Management and the seven keys, The McKinsey Quarterly, Autumn.
WHITWORTH, Bobbie S. (2008). “Is There A Relationship Between Personality Type And Preferred Conflict-Handling Styles? An Exploratory Study of Registered Nurses In Southern Mississippi”, Journal of Nursing Management, Vol.:16, Issue: 8.
YILDIZ, G. ve ÖZSOY, E. (2013). “Kiş ilik Kavramının Örgütler Açısından Önemi: Bir Literatür Taraması”, İş letme Bilimi Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, ss. 112.
ZEL U. (2006). Kiş ilik ve Liderlik, Nobel Yayın Dağıtım, 2. Basım, Ankara.

Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Research Article
Yazarlar	Senem Altan Bu kişi benim
Yayımlanma Tarihi	1 Eylül 2017
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2017 Cilt: 4 Sayı: 9

Kaynak Göster

APA	Altan, S. (2017). AST KİŞİLİK TİPLERİNE GÖRE YÖNETİM BECERİSİ. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(9), 31-52.

Makale Dosyaları

Tam Metin