ŞÜPHELİ DURUMA DÜŞMÜŞ MÜKELLEF HAKLARININ KORUNMASI İLKESİNİN OECD VE TÜRKİYE UYGULAMASI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 50 - 63, 09.03.2020

Şennur ÖZTÜRK ALP Meltem İRTEŞ GÜLŞEN

Öz

Teknolojik ilerlemenin çok hızlı şekilde yol aldığı, ülkeler arasında ticari sınırların kalmadığı, ticaretin de hızlı bir şekilde e-ticarete dönüştüğü günümüzde mükellefler kârlarını maksimize edebilmek adına mütemadiyen ödeyecekleri vergiyi azaltmanın yollarını aramaktadır. OECD ise vergi suçlarıyla mücadelede amacıyla sürekli olarak çalışmalar yapmakta, raporlar yayınlamakta ve bu suretle ülkelerin vergi sistemlerini olabildiğince uyumlaştırma çabasını sürdürmektedir. Bu çabalardan biri de “Vergi Suçlarıyla Mücadelede On Global İlke” raporuyla gündeme gelmiştir. OECD’nin raporunda belirlemiş olduğu ilkelere bakıldığında vergi suçlarıyla mücadelede iyi ve etkili bir vergilendirme sisteminin sahip olması gereken ilkelerin ortaya konulduğu ve söz konusu ilkelerin ülkelere birer tavsiye niteliğinde olduğu açıkça görülmektedir.

Bu çalışmada OECD tarafından ortaya konulan on ilke kısaca açıklandıktan sonra asıl inceleme konusu olan vergilendirmeye dair işlemler nedeniyle şüpheli duruma düşmüş mükellef haklarının korunması ilkesi, OECD ve Türkiye uygulaması açısından değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mükellef Hakları, Vergi Şüphelisi Hakları, Vergi Suçlarıyla Mücadele

Kaynakça

• Anayasa Mahkemesi. (2015). Bireysel Başvuru Seçme Kararlar 2014, 2013/596, 08.05.2014 tarihli Karar. Anayasa Mahkemesi Yayınları. 629.
• Anayasa Mahkemesi. (2008). Karar; 31.01.2007 tarih, E: 2004/31, K: 2007/11, Anayasa Mahkemesi Kararları Dergisi, Sayı: 44 Cilt: 2, 621-633.
• Anayasa Mahkemesi. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 11. ve 14. Protokoller İle Değiştirilen Metin, Avrupa Antlaşmaları Serisi, No. 5. https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/aihs/
• Arslan Öncü, M. (2015). “Vergi Hukuku ve Yargılamasına Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini Uygulanabilirliği: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Bir Analiz”, TAAD (20), 139-190.
• Brown-Blake, C. (2016). “Fair Trial Language and Right to Interpretation”, International Journal of Minority and Group Rigths. S. 13.
• Candan, T. (2010). Vergi Suçları ve Cezaları, Ankara, Maliye ve Hukuk Yayınları.
• Çulha, R., Demirağ, F., Nuhoğlu, A., Oktar, S. Tezcan, D. (2018). Ceza Muhakemesi Hukuku Başvuru Kitabı, Editör: Prof. Dr. Feridun Yenisey, 3. Baskı, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara.
• European Parliament and of the Council. (2016). Directive Of The Euro-pean Parliament And Of The Council On The Strengthening Of Certain Aspects Of The Presumption Of Innocence And Of The Right To Be Present At The Trial In Criminal Proceedings-2016/343. https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2016/343/oj.
• İnceoğlu, S. (2013). İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı (4. Baskı). Beta Basım Yayım.
• Kılıç, A.Ş. (2016). “Tercümandan Faydalanma Hakkı Çerçevesinde Sanığın Seçtiği Dilde Savunma Yapması Üzerine Bir Değerlendirme” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 65, Sayı: 4, Aralık.
• OECD. (2017). Fighting Tax Crime: The Ten Global Principles. https://www.oecd.org/tax/crime/fighting-tax-crime-the-ten-global-principles.htm
• Otacı, C., Keskin, İ. (2010). Türk Kabahatler Hukuku, Ankara, Adalet Yayınları.
• Şahin, C. (2007). Ceza Muhakemesi Hukuku- I, Ankara.
• Tekbaş, A., Hayrullahoğlu, B. (2018). Vergi Uyuşmazlıkları Bakımından Makul Sürede Yargılanma Hakkı. Maliye Dergisi, Temmuz-Aralık 2018; 175:253-274
• Ünver, Y. Hakeri, H. (2009). Ceza Muhakemesi Hukuku (1.Cilt), Ankara, Adalet, 2009.
• Yaltı, B. (2006). Vergi Yükümlüsünün Hakları. İstanbul. Beta Yayınları.
• Yurtcan E. (2016). Yargıtay Kararları Işığında Kabahatler Kanunu Ve Yorumu (2. Bası), Türkiye Barolar Birliği, Nisan 2016.
• Yamlı, M.S. (2016). Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Sisteminin Desteklenmesi Ortak Projesi, Bireysel Başvuruda İdari Yargıya İlişkin İhlal Kararları, Mayıs 2016, 245-259.