TÜRKİYE EKONOMİSİNDE SURİYELİ SIĞINMACILARIN KAYIT DIŞI İSTİHDAMA ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 131 - 145, 02.04.2020

Ahmet Akbulut

Öz

Dünya genelinde pek çok ekonomide, Sigorta primi ve vergi gibi mali yükümlülüklerden kaçmak isteyen, bürokratik işlemlerle uğraşmak istemeyen işveren, işçi ve bireysel olarak çalışan insanlar kayıt dışı işlemler yapamaya eğilimlidirler. İllegal ekonominin bir uzvu olan gayri resmi istihdam iş gücü piyasasında devletin denetim alanının dışına çıkılmasıdır. Türkiye ekonomisinde diğer gelişen ülkelere göre zaten yüksek seyreden bu oran, Suriye iç savaşından kaçarak açık kapı politikası izleyen Türkiye’ye gelen sığınmacıların milyonları bulması, savaşın uzun sürmesi, gelen sığınmacıların çoğunluğunun kampların dışında yaşaması ve Türkiye’de 2018’de başlayan ekonomik durgunluğunda etkisi ile yeni bir boyut kazanmıştır. Bu çalışmada 2003-2018 yılları arası veriler dahilinde geçici olarak ülkede ikemat etmelerine izin verilen Suriyeli mültecilerin illegal yollarla iş gücü olarak kullanılmasının Türkiye Cumhuriyeti’ne olan ekonomik etkileri aşağıda istatistiksel tablo ve grafiklerle değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Suriyeli Sığınmacılar, Kayıt Dışı İstihdam, göç

Kaynakça

• Altuğ, O.(1994), “Kayıt Dışı Ekonomi: Vergiye Karşı Başkaldırı”, Görüş Dergisi, Sayı: 14, Mart, 56-68. Altuğ O.,(1999). Kayıt Dışı Ekonomi, Türkmen Kitabevi, İstanbul, s. 3. Aslanoğlu, S.(2008). “Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi ve Kayıtdışı Ekonomiyi Azaltmaya Yönelik Çözüm Önerileri”, Mufad Journal, Sayı: 39, Temmuz 2008, ss.199-2011. Aydemir, Şinasi (1994), KOBİ'ler ve Kayıt Dışı Ekonomi, TOSYÖV, Ankara. Devlet Planlama Teşkilatı, VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı Kayıt Dışı Ekonomi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara, 2001, s. 19-22. El, K. (2016). “Suriyeliye Turizm Yok, Tarımda Ücret Esnek”, Milliyet, 13 Ocak Güloğlu, T., Korkmaz, A.(2003).“ Türkiye'de Kayıt Dışı İstihdam Gerçeğine Bir Bakış, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi”, Cilt :1, Sayı : 45, ss.55-56. Ilgın, Y. (1999) Kayıt Dışı Ekonomi ve Türkiye'deki Boyutları. Ankara: DPT Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, s.39. Ilgın, Y.,(2002) “Kayıt Dışı Ekonomiyi Tahmin Yöntemleri ve Türkiye’deki Durum”, Planlama Dergisi, Özel Sayı, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara, ss.35-39 Önder İ.,(2001). “Kayıt Dışı Ekonomi ve Vergileme”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No: 23-24, İstanbul, http://www.istanbul.edu.tr/siyasal/Turkce/Dergi/Sayi%2023-24/19.htm, s. 4 Özel, R. ve Karakış, G. (2016). “Suriyelilere ‘Çalışma İzni’ Geliyor”, Hürriyet, 11 Ocak. Özsoylu, A. F., (1994) "Kayıt Dışı Ekonomiden Kim Kazanıyor, Kim Kaybediyor?" Ankara: Ekonomik Forum, TOBB Yayını, Şubat 1994. s.16. Sarıca, O, Kayıt Dışı İstihdam Ve Mücadele Yöntemleri, Planlama Uzmanlığı Tezi, Devlet Planlama Teşkilatı, Yıllık Programlar ve Konjonktür Değerlendirme, Temmuz 2006, Ankara, ss. 5-7. Sarılı, M.A.(2002). “ Türkiye’de Kayıt Dışı Ekonominin Boyutları, Nedenleri, Etkileri ve Alınması Gereken Tedbirler”, Bankacılar Dergisi, Sayı: 41, ss.32-50. Schneıder F., ‘The Size of the Shadow Economies of 145 Countries all over the World: First Results over the Period 1999 to 2003’, Institute for the Study of Labor, Discussion Paper Series, Şinasi Aydemir, “Kayıt Dışı Ekonomi Üzerine (I)”, Vergi Dünyası, Yıl: 1995, Sayı: 161, Ocak, 72-86. Tandırcıoğlu A. Ş.,(2002) Türkiye’de Kayıt Dışı Ekonomi, Devlet Planlama Teşkilatı, Ekonomik Modeller ve Stratejik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, s. 8. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), (2000) Avrupa Birliğinde Kayıt Dışı Çalışma. Ankara: TİSK Yayını, No:199 Aralık, s.39. Temel A. ve ark.,(1994). “ Kayıt Dışı Ekonomi: Tanımı, Tespit Yöntemleri ve Türk Ekonomisindeki Büyüklüğü”, Devlet Planlama Teşkilatı, Ekonomik Modeller ve Stratejik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, s. 1. Türk-İş’ten ‘Suriyeli Sığınmacılar’ Araştırması: Kayıt Dışı Çalıştırılıyorlar, https://haber.sol.org.tr/emek-sermaye/turk-isten-suriyeli-siginmacilar-arastirmasi-kayitdisi-calistiriliyorlar-279726 Medina, L.and Schneider, F.(2018). “ Shadow Economies Around the World: What Did We Learn Over the Last 20 Years? IMF Working Paper, WP/18/17, January.