YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE SÖZ VARLIĞINI ZENGİNLEŞTİRME İLE İLGİLİ MAKALELERİN ANALİZİ

Yıl 2020, Sayı: 5 - COVID-19 ÖZEL SAYISI 2, 583 - 596, 31.05.2020

Aslı Maden

Öz

Araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe söz varlığını zenginleştirme ile ilgili bilimsel makalelerin araştırma eğilimlerini tespit etmektir. Bu amaç konuyla ilgili makaleler tespit edilmiş ve yıl, konu, yöntem ve desen, örneklem, veri toplama araçları ve analiz yöntemleri incelenerek araştırma eğilimleri ortaya konulmuştur. Araştırma nitel araştırma desenlerinden betimsel içerik analizine göre yürütülmüştür. Araştırmanın veri kaynağını, 2020 yılına kadar, TÜBİTAK TR Dizin’de yayınlanmış olan konuyla ilgili makaleler oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında yayın sınıflama formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, betimsel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, yabancı dil olarak Türkçe söz varlığını zenginleştirmeye dair ilk makalenin 2006, en fazla makalenin ise 2016 ve 2018 yıllarında yayınlandığı tespit edilmiştir. İncelenen makalelerde öğretim yöntem, teknikleri ve materyal kullanımını konusunun tercih edildiği görülmüştür. Ayrıca nicel araştırma desenlerinden taramanın, veri toplama sürecinde test tipi araçların, veri analizinde ortalama ve standart sapmanın ve içerik analizinin kullanımına dair bir eğilimin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil, Türkçe, söz varlığı, eğilim, içerik analizi

Kaynakça

• Akaydın, Ş. ve Çeçen, M.A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 183-198.
• Aksan, D. (2004). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Ofset.
• Alyılmaz, C. (2010). Türkçe öğretiminin sorunları. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3), 728-749.
• Apaydın, D. (2007). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sözcük öğretimi üzerine bir yöntem denemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Başoğlu, N., Kaplan, T. ve Okur, A. (2014). İlköğretim birinci kademede sözcük öğretimi ile ilgili çalışmaların incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 50-65.
• Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan makaleler üzerine bir analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 236- 248.
• Bozkurt, B., ve Uzun, N. (2015). Türkçenin eğitimi-öğretimine ilişkin bir alanyazını değerlendirmesi: uluslararası bilimsel toplantılarda eğilimler/yönelimler. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-15.
• Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
• Çelebi, C., Ergül, E., Usta, B., ve Mutlu. M. (2019). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanmış lisansüstü tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Temel Eğitim Dergisi, 1(3), 39-52.
• Çevirme, H., ve Koçak, S. (2018). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde 2015-2017 yılları arasında yapılan akademik makalelerdeki eğilimler. Current Database in Education (Ed. Ş. Gerçek), Vol. 20 içinde (s.163-174). London: IJOPEC Publication Limited.
• Doğan, Y. (2014). Yabancılara Türkçe kelime öğretiminde market broşürlerinden yararlanma. Journal of Language and Linguistic Studies, 10(1), 89-98.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ercan, A. N. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından analizi. 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı, 19-21 Haziran, Muğla.
• Erdem, M. D., Gün, M., Şengül, M. ve Özkan, E. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yazılmış bilimsel makalelerde geçen anahtar sözcüklere ilişkin bir içerik analizi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(41), 213-237.
• Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. (Çev. Ed: A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Göçen, G. ve Okur, A. (2015). Ortaokula Yönelik Söz Varlığı Araştırmalarının İncelenmesi: Tezler. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(1), 64-79.
• İlter, İ. (2014). Kelime öğretiminde grafik düzenleyicileri (Frayer modeli örneği). Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(3), 755-770.
• Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 49-71.
• Karatay, H. (2004). İlköğretim ikinci kademede Türkçe ders kitaplarının ortak kelime kazandırma yönünden değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
• Kocaman, O. ve Kızılkaya Cumaoğlu, G. (2014). Yabancı dilde kelime öğrenme stratejileri ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 293-303.
• Küçük, S., ve Kaya, E. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ile ilgili hazırlanan tezlerde geçen anahtar kelimelere yönelik içerik analizi. Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 442-456.
• McCarty, M. (1990). Vocabulary. Oxford: Oxford University Press.
• Nunan, D. (1995). Language Teaching Methodology, Londra: Phoenix ELT.
• Özbek, E. E. (2015). Türkiye'de "söz varlığı" çalışmaları ve bunlar üzerine genel bir değerlendirme. Akademik Kaynak (Akad), 3(5), 23-38.
• Rivers, W. (1983). Communicating Naturally in a Second Language, Cambridge: Cambridge University Press.
• Saban, A., Koçbeker Eid, B. N., Saban, A., Alan, S., Doğru, S. ve diğ. (2010). Eğitimbilim alanında nitel araştırma metodolojisi ile gerçekleştirilen makalelerin analiz edilmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 125-142.
• Sözbilir, M. ve Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, [Special Edition], 1-22
• Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe sözlük. (11. Baskı). Ankara: TDK Yayınları.
• Türkben, T. (2018). Söz varlığını belirlemeye ve geliştirmeye yönelik araştırmaların değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(3), 993-1032.
• Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
• Türkiye Maarif Vakfı (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi programı. İstanbul: Bayem Ajans.
• Varışoğlu, B., Şahin, A. ve Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1767-1781.