İŞ HUKUKU AÇISINDAN KADINLARIN GECE POSTALARINDA (VARDİYASINDA) ÇALIŞMASI

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 6, 381 - 399, 25.06.2020

Atanur Karaahmetoğlu

Öz

Postalar halinde çalışma sisteminde üretimde bir devamlılık söz konusudur. Postalar halinde çalışma sisteminde 24 saat boyunca üretim aralıksız devam etmektedir. Gün boyu üretim devam ettiği için gece de üretimin devamı kaçınılmaz hale gelmektedir. Bu nedenle gündüz çalışma yapıldıktan sonra aynı yerde, farklı ekiple, aynı nitelikte iş için gece de çalışma yapılmaktadır. Ancak, gece çalışması, bazı olumsuzlukların yaşanmasına da zemin hazırlamaktadır. Buna göre, gece çalışması öncelikli olarak çalışanın biyolojik ritmik düzeninin bozulmasına neden olmaktadır. Ayrıca, gece çalışması iş sağlığı ve güvenliğini de tehlikeye düşürmektedir. Bu nedenle gece döneminde gündüz dönemine kıyasla daha fazla iş kazası yaşanmaktadır. Bunun yanında, gece çalışması çalışanın aile hayatını da olumsuz etkilemektedir. Kişi gece çalıştığı için ailevi yükümlülüklerini yerine getirememektedir. Kadınlar ise bu olumsuzluklara daha fazla maruz kalmaktadır. Zira, kadınlar biyolojik ve fizyolojik açıdan erkeklere göre daha zayıf bir yapıya sahiptir. Buna ek olarak, kadınların aynı zamanda annelik rollerinin ve ev hanımlığı rollerinin de bulunması nedeniyle gece çalışması kadınların aile yaşamına da zarar vermektedir. Bu sebeplerle kadınlara yönelik koruyucu düzenlemelerin yapılması büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada gece çalışması yapan kadınlara yönelik iş hukuku mevzuatında ne gibi düzenlemeler yapıldığını ve yapılan bu düzenlemelerde ne tür koruyucu adımların atıldığını belirlemek amacıyla bir araştırma yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vardiyalı Çalışma, Kadın Çalışan, Gece Dönemi, Gece Çalışması, Koruyucu Önlemler

Destekleyen Kurum

KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ

Proje Numarası

0003

Teşekkür

Sayın Hocam, kadınların gece çalışması ile ilgili bir makale yazdım. Teşekkürler, saygılar...

Kaynakça

• Akyiğit E. (2018), İş hukuku, 12. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Alper Y. & Kılkış İ. (2018), İş ve sosyal güvenlik hukuku, 4. Baskı, Bursa: Dora Yayıncılık.
• Bacak B. & Yiğit Y. (2007), "Türk iş hukukunda kadın işçilerin çalışma koşullarına ilişkin düzenlemelerin değerlendirilmesi", 9 (2): 1-31.
• Bacak B. & Kazancı E. (2014), "Türk çalışma hayatında vardiyalı gece çalışan işçilerin karşılaştığı fizyolojik psikolojik ve sosyolojik etkenlerin değerlendirilmesi", HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(6): 132-149.
• Civan O. E., (2017)."İş sağlığı ve güvenliğinde özel politika gerektiren gruplar",Ankara Barosu Dergisi,(4): 205-290.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 60 soruda kadın işçilerin özel çalışma koşulları, 2. Baskı, Ankara, 2011.
• Çelik N., Caniklioğlu N., Canbolat T. (2019), İş Hukuku Dersleri, 32. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Demir F. (2012), "Çalışma hayatında çocukların korunması", Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12, (Özel Sayı): 547-577.
• Demirbilek T. (2014), "Vardiyalı Çalışmanın Kadının Aile ve Sosyal Yaşamına Etkisi", Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4 (7): 77-98.
• Demircioğlu M. & Centel T. (2019), İş hukuku, 20. Baskı, Beta, İstanbul.
• Ekonomi M. (2009). "Kadın işçilerin gebelik ve doğum halinde feshe karşı korunması", Çalışma ve Toplum, 22(3):11-33.
• Ekmekçi Ö. (2006), "4857 sayılı iş kanunda postalar halinde çalışma ve gece çalışması", Çimento İşverenleri Endüstrisi Dergisi, 20(1): 45-55.
• Eyrenci Ö., Taşkent S., Ulucan D. (2017), Bireysel iş hukuku, 9. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Günay C. İ. (2015), İş kanunu şerhi cilt 2, 4. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Güner B. (2013), "Tüm yönleriyle işçilerin gece çalışması", ISMMMO, 120: 189-195.
• Hüseyinli N. & Yiğit Y. (2017). "İş hukukunda kadın çalışanların korunmasına ilişkin hukuki düzenlemeler", Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(2): 279-328.
• https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_ILO_CODE:C045
• https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_ILO_CODE:C089.
• https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:::NO:12100:P12100_ILO_CODE:C171:NO.
• İleri Ü. (2016). "Sosyal politikalarda kadın ve cinsiyet ayrımcılığı ile ilgili başlıca uluslararası ve ulusal düzenlemeler", Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5(12):128-153.
• Korkusuz R. (2005), "Postalar Halinde Çalışma ve Türk İş Hukukundaki Düzenlemesi", Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9 (1): 65-83.
• Mollamahmutoğlu, H., Astarlı M., Baysal U. (2014).İş hukuku,Turhan Kitapevi,Ankara.
• Mülayim B. O. (2016), İş hukukunda gece çalışması, 1. Baskı, Ankara:Adalet Yayınevi.
• Özcan D. (2016), Uygulamalı iş davaları, 3. Baskı, Ankara: Adalet Yayınevi.
• Özer H. & Günaydın A. (2017), "Zonguldak’ta maden işçilerinin kömür ocaklarında kullandıkları bazı madencilik terimleri üzerine", Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6 (3).
• Özyurt V. (2008). "Gece çalışması ve postalar halinde çalışma, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 19.
• Senyen Kaplan E. T. (2017), Bireysel iş hukuku, 8. Baskı, Ankara: Gazi Kitapevi.
• Sınav T. & Kurt R. (2001), "Çalışma mevzuatımızda özel hükümlerle korunanlar", 56(11): 161-166.
• Sümer H. H. (2019), İş hukuku, 24. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Sümer H. H. (2019), İş sağlığı ve güvenliği hukuku, 3. Baskı, Seçkin, Ankara, 2019.
• Süzek S. (2017), İş hukuku, 13. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Taşkent S. & Kurt D. (2014). "Uluslararası düzenlemeler çerçevesinde türk iş mevzuatında kadın işçilerin korunması", Çalışma ve Toplum, 40(1): 29-50.
• Tuncay, A. C. (1995); “Çalışma süreleri ve istihdam türlerinde ssnekleştirme”, Ankara: Çalışma Hayatında Yeni Gelişmeler-Esneklik, Çimento Müstahsilleri İşverenleri Sendikası Yayını.
• Tunçomağ K. & Tankut C. (2018), İş hukukunun esasları, 9. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Ulucan D. (2014), "Eşitlik İlkesi ve Pozitif Ayrımcılık", Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(Özel Sayı): 369-383.
• Üner S. (2008). Toplumsal cinsiyet eşitliği, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Duman Ofset.
• Yıldız A. N., Günay Gedikli F, Küçükler B. (2012), Vardiyalı çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği konuları, Ankara.
• Yılmaz O. (2018), "Türk iş hukukunda postalar halinde çalışma", Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1): 83-110.
• Yuvalı E. (2013). "4857 sayılı iş kanununun ve ilgili mevzuatın kadın işçiler ile ilgili hükümlerine genel bir bakış", TBB Dergisi,(106): 93-114.
• Y.22.HD., T.21.06.2013, E.2013/16405, K.2013/11851, http://www.kazanci.com/kho2/ibb.
• YİBK, T.18.06.1958, E.195720, K.1958/9 http://www.aghukuk.org/onemli-detay.php?id=100.
• Y9HD, T.15.12.2008, E:2007/30201, K:2008/33618 https://legalbank.net/kavramara.aspx?s.
• Y9HD, T.27.06.2006, E:2006/11382, K:2006/18958 https://legalbank.net/kavramara.aspx?a.
• Y.9.HD, T.12.03.2012, 2011/36448, K.2012/7871 https://legalbank.net/.
• Y.7.HD, T.06.05.2013, E.2013/15513, K.2013/8198 http://ismahkemesi.com/.
• Y.7.HD. T.01.04.2014, E.2013/24796, K.2014/7184 http://ismahkemesi.com/.