9. YÜZYILDAN-20. YÜZYILA RUS ÇOCUK EDEBİYATININ İZİNDE

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 7, 241 - 252, 07.08.2020

Jale Kartal

Öz

20. yüzyılda modernizm anlayışı doğrultusunda geçmiş yaşamın ve kültürün reddi, bilimsel faaliyetlerin hız kazanması, psikoloji ve pedagoji alanındaki yeni gelişmelerin yanı sıra gelecekte devletin bekasının devamlılığını sağlayacak olan çocuğun eğitimi konusundaki yaklaşımların çeşitlenmesi, bu dönemde çocuk edebiyatının bağımsız bir kimlik kazanma sürecini hızlandırır. Dünya genelinde edebiyatla paralel gelişim gösteren çocuk edebiyatı, çağdaş araştırmacı ve yazarların tanımıyla çocuğun zevk, beğeni ve yaş kriterine uygun eserlerin toplamıdır.
Çocuk edebiyatı, geçmişten günümüze kadar gerek kapsamı gerek içeriği gerekse önemi açısından büyük tartışmalara neden olmaktadır. Geleceğin varisi olan çocuğun, toplumların istekleri doğrultusunda yetiştirilip hedeflenen ideal tiplere dönüştürülmesinde aile ve okul kurumundan sonra en etkili araç olarak kabul edilmektedir. Ayrıca çocuğun ana dilini öğrenmesi, zihinsel ve psikolojik gelişimi, kültürel ve edebi zevkinin oluşması, insanlarla sosyal ilişkiler kurması gibi birçok konuda sağladığı fayda ile çocuk eğitiminde etkili bir disiplindir. Ancak çocuk edebiyatının sahip olduğu bu güç, 20. yüzyıl gibi yakın bir süreçte dile getirilse de keşfi, önceki çağlara dayanmaktadır. Literatüre dayalı ve tarihsel yöntem ile hazırlanan bu çalışmanın amacı, ülkemizde neredeyse hiçbir çalışmanın olmadığı Rus çocuk edebiyatının, resmi bir kimlik kazanmadan önce Rusya’nın devletleşme ve yazılı kültüre geçiş yıllarından 20. yüzyıla kadar gelişim sürecini ele almak, her çağda yaşadığı değişimi tarihsel bir perspektiften ve genel hatlarıyla yansıtmaktır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Çocukluk, Eğitim, Pedagoji, Çocuk Edebiyatı

Teşekkür

Yardımlarınız için çok teşekkür ederim. Saygılarımla...

Kaynakça

• AKMAN, E, (2014), “Prof. Dr. Saim Sakaoğlu İle Çocuk Edebiyatı Üzerine Bir Sohbet”, Erciyes Aylık Fikir ve Sanat Dergisi, S. 436: s.7-8.
• ARİES, P, (1962), Centuries Of Childhood: A Social History Of Family Life. (Çev: Robert Baldick), New York: Alfred A. Knopf.
• ARZAMASTSEVA, İ. N. ve Nikolayeva, S. A, (2005), Detskaya literatura: Uçebnoye posobiye dlya studentov ped. VUZov, M: Akademiya.
• GÜLEÇ, H. Ç. ve GEÇGEL, H, (2015), Çocuk Edebiyatı: Okul Öncesinde Edebiyat ve Kitap, Edirne: Paradigma Akademi Yayınları.
• HELLMAN, B, (2016), Skazka i bıl: İstoriya russkoy detskoy literaturı, (Çev: O. Buhina), Moskva: Novoye literaturnoye obozreniye.
• LİHAÇOV, D. S, (1970), Çelovek v literature drevney rusi, M: Nauka.
• MİNERALOVA, İ. G, (2017), Detskaya literatura: Uçebnik i praktikum dlya SPO, Moskva: Yurant.
• POSTMAN, N, (1995), Çocukluğun Yokoluşu, (Çev. Kemal İnal), 1. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• RİASANOVSKY, N. V. ve STEİNBERG, M. D, (2014), Rusya Tarihi: Başlangıçtan Günümüze, (Çev: Figen Dereli), İstanbul: İnkılap Yayınevi.
• YALÇIN, A. ve AYTAŞ, G, (2014). Çocuk Edebiyatı, Ankara: Akçağ Yayınları.
• ZUBAREVA, E. E. ve PAHOMOVA, Z. P, (1976), Detskaya literatura, Moskva: Prosveşçeniye.
• ----------- (2013). Russkaya basnya XVIII-XX vekov, (Ed: J. N. Kritarovaya), M: Drofa.
• İNTERNET: “Detskaya literatura Rossii kak kanal vosproizvodstva duhovnıh tsennostey naroda”, (2010), http://www.litsoul.ru/solit-808.html Erişim Tarihi: 27. 05. 2017.
• İNTERNET: “Pravoslavnaya Entsiklopediya”, (2000), (Pod red. Patriarha Moskovskogo i vseya Rusi Aleksiya II.), M: Tserkovno-nauçnıy tsentr Pravoslavnaya entsiklopediya, T. 1, http://www.pravenc.ru/text/471095.html Erişim Tarihi: 14.11.2017.
• İNTERNET: SAZONOVA, L. İ, (2011), “K istorii sozdaniya rifmologiona Simeona Polotskogo”, Slavyanobevedeiye, No: 2, http://naukarus.com/k-istorii-sozdaniya-rifmologiona-simeona-polotskogo Erişim Tarihi: 09.11.2017.