AFETLERDE SOSYAL SAVUNMASIZ BİR GRUP OLARAK YAŞLILAR: COVID-19 ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 9, 184 - 198, 30.09.2020

Celal İnce

Öz

Modern ülkelerde nüfus içerisindeki yaşlı oranı giderek artarken yaşlılar hayatlarının son dönemlerinde hayatın zor koşullarıyla mücadelede savunmasız bir pozisyona düşerek birçok sorunla karşı karşıya kalmaktadır. Hastalıklara yakalanma ihtimalinin artması, bedenin ve zihnin gücünü kaybetmesi, toplum içindeki konumun zayıflaması, dışlanma ve yalnızlık bu sorunların başında gelmektedir. Bu sorunlar aynı zamanda afet dönemlerinde yaşlıların afetlerle mücadelede daha savunmasız bir kategoride yer almasına neden olmaktadır. Afetler ortaya çıktığı toplumun tamamını etkilese de bu etkiler toplumun farklı kesimlerine orantısız bir biçimde yansımaktadır. Yaşlı bireyler diğerlerine göre afetlerin olumsuz etkilerine daha fazla maruz kalmakta ve daha fazla zarar görebilmektedir. Bu çalışmada sosyal savunmasız bir grup olarak yaşlıların COVID-19 ile mücadelede yaşlıların deneyimlerine odaklandı. Nitel yöntemin ve görüşme tekniğinin kullanıldığı çalışmada kadın ve erkeklerden oluşan 20 yaşlı birey ile görüşme gerçekleştirildi. Çalışmada COVID-19 sürecinde yüksek risk grubunda bulunan 65 yaş üstü kişilerin zorlandıkları alanları ön plana çıkarmaya çalışıldı. Sokağa çıkma yasağının izole hayatların oluşması, yalnızlık düzeylerinin yükselmesi ve olumsuz psikolojik etkilerinin oluşturması gibi yan etkilerinin olduğu tespit edildi. Ancak yaşlı bireylerin en büyük sosyal desteğinin ailesinden ve yakın çevresinden alması bu yan etkilerin hafifletilmesinde belirleyici olduğu sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler

Koronavirüs, Salgın Hastalık, Pandemi, Afet

Kaynakça

• American Association of Retired Persons (AARP) (2006) We Can Do Better: Lessons learned for protecting older persons in disasters. AARP, Washington, DC., USA.
• Barusch, A. S. (2011) Disaster, Vulnerability, and Older Adults: Toward a Social Work Response. Journal of Gerontological Social Work, 54(4), 347-350.
• Berg-Weger, M., ve Morley, J. E. (2020). Loneliness and social isolation in older adults during the Covid-19 pandemic: Implications for gerontological social work. J Nutr Health Aging. 24(5), 456-458
• Birleşmiş Milletler (BM). (2017). World Population Ageing. https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2017_Highlights.pdf
• Bodstein, A., Lima, V. ve Barros, A. (2014). The vulnerability of the elderly in disasters: The need for an effective resilience policy. Ambiente & Sociedade, 17(2).
• Brooke, J., ve Jackson, D. (2020). Older people and COVID‐19: Isolation, risk and ageism. Journal Of Clinical Nursing, 29(13-14), 2044-2046
• Cornell, V.J., Cusack, L., ve Arbon, P. (2012). Older people and disaster preparedness: A literature review. Australian Journal of Emergency Management, The, 27(3), 49-53
• Daddoust, L., Khankeh, H., Ebadi, A., Sahaf, R., Nakhaei, M., & Asgary, A. (2018). The vulnerability of the Iranian elderly in disasters: qualitative content analysis. Iranian journal of nursing and midwifery research, 23(5), 402-408.
• Eldar R. (1992). The Needs of Elderly Persons in Natural Disasters: Observations and Recommendations. Disasters 16(4), 355-358.
• Fernandez LS, Byard D, Lin CC, Benson S, Barbera JA (2002). Frail elderly as disaster victims: Emergency management strategies. Prehosp Disaster Med 17, (2), 67-74.
• Haffower, H. (2020). A certain horrible subset of the internet is calling the coronavirus ‘boomer remover’. Business Insider Australia. https://www.businessinsider.com/millennials-gen-z-calling-coronavirus-boomer-remover-reddit-2020-3?r=US&IR=T
• İnce, C. (2020a). Afetler çağı, afetlerin yapısal dönüşümü ve COVID-19. Turkish Studies, 15(4), 565-578. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44080
• İnce, C. (2020b). Küresel afetin yerel yansımaları: COVID-19’un Bitlis esnafı üzerindeki etkileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(8), 130-145.
• Johnson, H. L., Ling, C. G. ve McBee, E. C. (2014). Elderly in Disasters: An Integrated Review. Disaster Medicine and Public Health Preparedness 30(1), 72-79
• Keeley, G. (2020). Corpses of the elderly found abandoned in Spanish care homes. https://www.aljazeera.com/news/2020/03/corpses-elderly-abandoned-spanish-care-homes-200324141255435.html
• Luchetti, M., Lee, J. H., Aschwanden, D., Sesker, A., Strickhouser, J. E., Terracciano, A. ve Sutin, A. R. (2020). The Trajectory of Loneliness in Response to COVID 19. American Psychologist.
• Maltais D (2019) Elderly People with Disabilities and Natural Disasters: Vulnerability of Seniors and Post Trauma. J Gerontol Geriatr Med 5: 041.
• Ngo, E. B. (2001). When disasters and age collide: Reviewing vulnerability of the elderly. Natural Hazards Review, 2(2), 80-89.
• Samancı Tekin, Ç. ve Kara, F. (2018). Dünyada Ve Türkiye’de Yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3(1), 219-229.
• Tyrrell, C. J., ve Williams, K. N. (2020). The paradox of social distancing: Implications for older adults in the context of COVID-19. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 12(S1), S214-S216. http://dx.doi.org/10.1037/tra0000845