YAT ÇALIŞANLARINDA DUYGUSAL EMEK VE İŞ DOYUMU İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ: BODRUM ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 234 - 251, 30.01.2021

Demet Kandemir

Öz

ÖZET
Pandemi sürecinin bir sonucu olarak, bütün dünyada değişen her şey ile birlikte turizmde tatil yapma alışkanlıkları da değişiklik göstermiş, salgın nedeniyle mesafeli tatil yapmak isteyenlerin yatçılık ve özel deniz turlarına ilgisini arttırmasıyla, yat sektörü yeniden ivme kazanmıştır. Turizm’de yatçılık sektörü, günün her saatinde isteklere hazır durumda olunması gereken bir sektördür ve günün her anında duygusal emeğin yoğun olarak yaşandığı bir alandır. Dolayısıyla yat sektörü, diğer sektörlere oranla çalışanların duygularını daha fazla kontrol edip düzenlemelerini gerektirir. Misafirlere, nazik, samimi, ilgili şekilde davranmak, yapılan işte misafirlerin memnuniyetini sağlayarak olumlu izlenimler yaratmak duygusal çabayı gerektirir. Duygusal emek kavramı, iş rolü kapsamında talep edilen davranış biçimini sergilemek amacı ile duyguların olağan bir biçimde dışavurumunu ve ya duyguların değiştirilerek ifade edilmesi olarak tanımlanır. Duygusal emek kavramını 1983’te ortaya atan ilk araştırmacı, Hochschild, duygusal emeği iş rolünün bir parçası olarak hislerin yönetimi olarak ifade etmiştir. Bu çalışmanın amacı, Bodrum’daki yat çalışanlarının duygusal emek düzeylerinin belirlemek ve duygusal emeğin iş doyumu üzerindeki etkisini incelemektir. Veriler, Muğla ilinin Bodrum ilçesinde yatlarda çalışan kişilerden toplanmaktadır. Verilerin turizm sezonunda toplanması anketlerin geri dönüş süresini uzatmıştır. Bodrum Milta Marina, Bodrum Yat Limanı, Yalıkavak Palmarina, Turgutreis D-Marin, İçmeler Tersane Marinaları, Torba, Gündoğan gibi liman ve marinalarda bulunan yatların çalışanlarına 150-200 arasında anket iletilmiş, kısmi dönüşler alınmış, bir kısım dönüşler hala devam etmektedir. Ölçüm aracı olarak Chu ve Muurman (2006)’ın konaklama sektörü için geliştirilip, güvenilirliği test edilmiş ve Türkçeye uyarlanmış 19 ifadeli Duygusal Emek Ölçeği kullanılmıştır (2006:1187). Bu ölçek, Pala(2008)tarafından Türkçeye uyarlaması yapılmıştır. Ölçek, iki boyuttan ve 19 ifadeden oluşmaktadır. Duygusal emek boyutları, derinlemesine davranış ve yüzeysel davranış boyutları olarak belirlenmiştir. İş doyum ölçeği olarak Tezer (1991) tarafından hazırlanan ölçek kullanılmıştır. İş doyum ölçeği 10 ifadeden oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Duygusal emek, İş Doyumu, Yat Personeli

INVESTIGATION OF EMOTIONAL LABOR LEVELS OF BODRUM YACHT EMPLOYEES: THE CASE OF BODRUM

Öz

ABSTRACT
As a result of the pandemic impact, the holiday habits in tourism have changed along with everything that has changed all over the world. Due to the pandemic, the interest of those who want to take a social distant holiday in yachting and private sea tours has gained momentum again. The yachting sector in tourism needs to be ready for requests at all time of the day and it is an area where emotional labor is intense at every moment of the day. Therefore, the yacht industry needs employees to control and regulate their emotions. It requires emotional effort to behave kindly, sincerely, carefull manners to the guests and to create positive impressions by ensuring the satisfaction of the guests. Emotional labor is described as the normal expression of emotions or the expression of emotions by changing them in order to display the behavior style that is demanded within the job role. The first researcher who introduced the concept of emotional labor in 1983 is Hochschild who is expressed emotional labor as the management of feelings as a part of the job role. This study aims to investigate the emotional labor level of yacht employees serving in the yachting industry and their effects on the attitudes of the employees. The data were collected from people working on yachts in Bodrum ,Muğla province. Because of the high season has extended the response time for survey questions. The survey questions were collected from the crew of the yachts in Bodrum Milta Marina, Yalıkavak Palmarina, Turgutreis D-Marin, İçmeler ATM Shipyard. Approximately 150-200 people were surveyed and returns are still ongoing. Emotional Labor Scale with 19 expressions developed and tested for the hospitality sector of Chu and Muurman (2006) and adapted to Turkish was used as a measurement tool (2006: 1187). This scale was adapted into Turkish by Pala (2008). The scale consists of two dimensions and 19 expressions. Emotional labor dimensions were determined as surface acting and deep acting. The scale prepared by Tezer (1991) was used as the job satisfaction scale. The job satisfaction scale consists of 10 statements.

Anahtar Kelimeler

Emotional Labor, Job Satisfaction, Yacht Employees

Kaynakça

• Asforth, B. E. ve R. H. Humphrey. (1993). Emotional Labor in Service Roles: The Influence of Identitiy. Academy of Management Review, 18 (1), 88-115.
• Avcı, U. ve Boylu, Y. (2010). Türk Turizm Çalışanları için Duygusal Emek Geçerlemesi. SOID Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi. 7 (2), 21.
• Chu, K. H. L. ve S. K. Murrman. (2006). Development and Validation of the Hospitaliy Emotional Labor Scale. Tourism Managemet, 27, 1181-1191.
• Çakmakcı E. ve Öztürk Ş., (2017), Duygusal Emeğin Otel Çalışanları Üzerinden Kavramsal Boyutları ile Tartışılması. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi,40, 149-163.
• Çelik, P. ve Topsakal, Y., (2016). Duygusal Emeğin İş Tatmini ve Duygusal Tükenme ile İlişkisi: Antalya Destinasyonu Otel Çalışanları Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8 (4), 202-218.
• Çukur, Ş. C. ve Şahin, Z. (2007). “Duygusal İşçilik Bağlamında Duygu ve Kültür İlişkisi”, (Editörler: Ramazan Erdem ve Cem Ş. Çukur), Yönetsel-Örgütsel Davranış. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları
• Dalay, G. Neoklasik (Davranışsal) Yönetim Teorileri, http://ismaildalay.blogspot.com/2013/11/neoklasik-davranssal-yonetim-teorileri.html
• Eren, E. (2009). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Grandey, A.A. (2000). Emotion Regulation in The Workplace: A New Way to Conceptualize Emotional Labor, Journal of Occupational Health Psychology, 5 (1): 95-110.
• Giardini, A. ve Frese, M. (2006). Reducing The Negative Effects of Emotion Work in Service Occupations: Emotional Competence as a Psychological Resource, Journal of Occupational Heath Psychology, 11: 63-75.
• Hochschild, A.R. (1983). The Managed Hearth: Commercialization of Human Feeling, Berkeley: University of California Press.
• Hochschild, A.R. (2003). The Managed Hearth: Commercialization of Human Feeling, Berkeley: University of California Press.
• Karakaş, A., Tösten, R., Kansu, V., ve Aydın, A.S., (2016). “Öğretmenlerin Duygusal Emek Davranışlarının İş Doyumlarına Etkisi”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt. 15, Sayı. 56.
• Karakaş, A.(2017). Duygusal Emek, Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Otel İşletmesi ÇalışanlarI Üzerine Bir Araştırma - Relationship Between Emotional Labor, Burnout and TurnoverIntention: A Study on Hotel Business Employees, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1):80-112
• Kim, H.J. (2008). Hotel service providers’ emotional labor: The antecedents and effects on burn out. International Journal of Hospitality Management 27, 151-161.
• Morris, J.A. ve Feldman C.D. (1996). The Dimensions, Antecedents and Consequences of Emotional Labor, Academy of Management Review, 21 (4): 986-1010.
• Pala, T. (2008). Turizm İşletmelerinde Çalışanların Duygusal Emek Düzeyi ve Boyutları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Robbins, S.P. ve Judge, T.A.(2017). Örgütsel Davranış. Çev.,İnci Erdem. İstanbul: Nobel Yayınları
• Saltık, I.A. (2014). Duygusal Emeğin Duygusal Tükenmişlik Ve İş Tatmini Üzerine Etkileri: Konaklama İşletmelerine Yönelik Görgül Bir Araştırma, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Muğla
• Seçer, Ş., (2005), “Çalışma Yaşamında Duygular ve Duygusal Emek: Sosyoloji, Psikoloji ve Örgüt Teorisi Açısından Bir Değerlendirme”, İktisat Fakültesi Sosyal Siyaset Konferansları, Prof. Dr. Nevzat Yalçıntaş’a Armağan Özel Sayısı, 50. Kitap, İstanbul: İÜ Yayınevi, s.813-834.
• Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S. (2015). Örgütsel Davranış. İstanbul: Beta Yayınları
• Tülay, G., Güney, E. , Taşkıran E. , Özkul E. (2015) Çalışanların Duygularını Yönetme Becerilerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi Sabiha Gökçen Havalimanı Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18(34), 99-132
• Ünler-Öz, E. (2007). Duygusal Emek Davranışlarının Çalışanların İş Sonuçlarına Etkisi, Yayımlanmış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul: Beta Yayıncılık.