19. YÜZYIL SONRASI BUNALIM TEMASININ RESİM SANATINA YANSIMASI

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 102 - 118, 30.04.2021

Gonca Yayan Hacer Yıldızoğlu

Öz

Bunalım kelimesinin anlamı “Alışagelmiş bir durumda birdenbire oluşan ve tehlikeyle sonuçlanabilen gerginlik, uyarıcılara karşı iş yapabilme gücündeki azalma ile kişinin kendine olan güveninin azalmasıyla karamsar ve umutsuz durumların artışı sonrasında meydana gelen ruhsal bozukluk çöküntü ve depresyon.” olarak (TDK 2010) tanımlanmaktadır . Bireyler bu bunalım durumundan bazen problemsiz bir şekilde çıkarken bazen de çeşitli ruhsal sıkıntılarla boğuşabilmektedir. Özelikle toplumların yapıtaşını oluşturan bireylerin yaşamış olduğu her bunalım, kişilerin özel hayatlarında çeşitli aksaklıklara yol açarken, diğer insanları da etkileyerek bütün toplum için önemli problemlere sebep olabilmektedir.
Bunalımın oluşumuna sebep olan hususların başında ekonomik, toplumsal, ahlaki ve psikolojik olgular gelmektedir. Her toplumda olduğu gibi duygu ve düşüncelerle beslenerek eserler ortaya koyan sanatçıların da bu olgulardan etkilenmesi doğaldır. Kaldı ki sanatçılar, yaşadıkları çağda o toplumun ruhunu yansıtan eserleriyle birer ayna vazifesi görmüşlerdir. Çünkü sanatçılar, toplumlarda olup biten her durum karşısında gösterdikleri tutum ve davranışlarını eserlerinde yansıtmışlardır. Bu durum toplumsal her tür bunalımın sanat üzerindeki etkisi olarak değerlendirilmiştir. Bu bağlamda, içinde bulunduğumuz çağda da meydana gelen pek çok olayın sanatçılar üzerindeki etkilerinin toplumlara göre farklılıklar göstermesi de oldukça normaldir.
Bu çalışmada bunalım temasının 19-20. yüzyılda Batı ve Türk Resim Sanatındaki etkileri incelenerek sosyal, kültürel ve psikolojik yönleriyle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma türlerinden olan doküman analizi (literatür tarama) yöntemi kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

bunalım, batı resmi, türk resmi

Kaynakça

• Akalın, T. (2013). Avrupa’da Ortaya Çıkan Dışavurumcu Akımının Türk Resim Sanatına Etkisi, Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı.
• Artun, D. (2010), Resme Bakan Yazılar II, İstanbul: Galeri Nev Yayıncılık.
• Bayer, A. (2018). Ailede Yaşanan Anlaşmazlıklar ve Çözüm Önerileri. Antakiyat/Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 218.
• Bozkurt, N. (2003), 20. Yüzyıl Düşünce Akımları, Mapa Kültür Yayınları, İstanbul
• Dede, B. (2018). Alman Ekspresyonist Sanat Eserinde Estetiksizleştirmenin Nedenleri. Ulakbilge, 1317-1320.
• Emre, G. (2010). Resim Sanatı Tarihi. İstanbul: istanbul üniversitesi açik ve uzaktan eğitim fakültesi yayınları.
• DAL, Esin. (Mayıs/Ağustos 1996). Türk Resim Eleştirisine Genel Bir Bakış, Türkiye’ de Sanat, Sayı 24.
• Duben, İ. (2007). Türk Resmi ve Eleştrisi. İstanbul : İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ersoy, A. (1998). Günümüz Türk Resim Sanatı 1950'den 2000'e. İstanbul: Bilim Sanat Galerisi.
• Fichner-Rathur, L. (2015). Understanding Art. Boston, USA: Cengage Learning.
• Fırıncı, M. (2006). Alman Ekspreyonizmi (Dışavurumculuk), Die Brücke (Köprü) ve Türk Baskı Resim Sanatına Etkileri. Dokuz Eylül Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 111.
• Kabacalı, A. (1995). Kültürümüzden İnsan Adaları: Röportaj. İstanbul: Yapıkredi Yayınları.
• Kiraz, S. (2015). Kitle, Kültür, Bunalım ve Yabancılaşma. Mavi Atlas, 135-137.
• Koloğlu, O. (1971). Fikret Muallâ: Hayatı Sanatı Eserleri. İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Krausse, A. C. (2005). Rönesanstan Günümüze Resim Sanatının Tarihi. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Medina, M. (2015). Frida Kahlo: Self-Portrait Artist. New Jersey: Enslow Publishing.
• MEGEP (2012), Çağdaş Türk Sanatı Tarihi, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınlar
• Miller, A. I. (2008). Einstein, Picasso: Space, Time, and the Beauty That Causes Havoc. London: Hachette UK.
• Özdemir E. (2018), "Modernizm, Kentleşme ve Türkiye, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AKSOS), Sayı : 4.
• Rogers, K. M. (1998). The Cat and the Human Imagination: Feline Images from Bast to Garfield. Michigan: University of Michigan Press.
• Sommers, M. A. (2003). Everything You Need to Know About Bipolar Disorder and Manic Depressive Illness. New York, ABD: The Rosen Publishing Group.
• Süzen, H. N. (2018). Modern Batı Sanat Akımlarının Güncel Sanata Katkıları. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 21.
• Tansuğ, S. (1986). Çağdaş Türk Sanatı. İstanbul : Remzi Kitapevi.
• Turani, A. (2007). Dünya Sanat Tarihi. İstanbul : Remzi Kitapevi.
• Wolf, N. (2003). Ernst Ludwig Kirchner 1880-1938: On the Edge of the Abyss of Time. Cologne, Germany: Taschen.