HÂCE MUHAMMED LUTFÎ EFENDİ’NİN ŞİİRLERİNDE AŞK

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 693 - 708, 31.07.2021

Ayşe Farsakoğlu Eroğlu

Öz

Bu çalışmada 1868-1956 yılları arasında yaşamış âlim ve mutasavvıf bir şahsiyet olan Hâce Muhammed Lutfî Efendî’nin “Hulâsatü’l-Hakâyık ve Mektûbât-ı Hâce Muhammed Lutfî” isimli divançesinde en çok kullanılan kavramlardan biri olan “aşk” kavramı incelenecektir. Çalışmamızda Muhammed Lutfî Efendi’nin aşk kavramını hangi anlamlarda kullandığı şiirlerinden örneklerle ele alınacak ve bu örneklerde onun aşkı ne kadar zarif ne kadar aşk duygusunun aşkınlığına yaraşır şekilde anlattığını birlikte müşahede edeceğiz. Bu çerçevede onun Allah ve Peygamber aşkı görülmeye değerdir. O, şiirlerinde kainatın aşkla yaratıldığını söylemektedir. Ona göre insan dünya hayatında ezelde âşık olduğu mâşukunu aramakta, bu arayışta yanlışlıkla saptığı maddî yollardan tatmin edici bir sonuç elde edememektedir. Bu çerçevede örnek olarak kullanılan beyitlerde, Muhammed Lutfî Efendi’nin aşk-ı hakikîye giden yoldaki usta rehberliğine, doğru sonuca ulaştıran maharetine şahitlik edeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Muhammed Lutfî Efendi, Hulâsatü’l-Hakâyık ve Mektûbât-ı Hâce Muhammed Lutfî, Aşk

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Elçin, Ş. (2000). Kerem ile Aslı Hikayesi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Erzurumlu İbrahim Hakkı. (1997). Erzurumlu İbrahim Hakkı Divanı. (T. Karabey, & N. Külekçi, Çev.) Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Frager, R. (2006). Aşktır Asıl Şarap. (Ö. Çolakoğlu, Çev.) İstanbul: Keşkül Yayınları.
• Elçin, Ş. (2000). Kerem ile Aslı Hikayesi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Erzurumlu İbrahim Hakkı. (1997). Erzurumlu İbrahim Hakkı Divanı. (T. Karabey, & N. Külekçi, Çev.) Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Frager, R. (2006). Aşktır Asıl Şarap. (Ö. Çolakoğlu, Çev.) İstanbul: Keşkül Yayınları.
• Fuzûlî. (1989). Leylâ ile Mecnûn. (N. H. Onan, Çev.) İstanbul: MEB Yayınları.
• Fuzûlî. (2000). Fuzûlî Divanı (Cilt 4). (K. Akyüz, S. Beken, S. Yüksel, & M. Cunbur, Çev.) Ankara: Akçağ Yayınları.
• Hâce Muhammed Lutfî Efendi. (2006). Hulâsatü'l-Hakâyık ve Mektûbât-ı Hâce Muahammed Lutfî. İstanbul: Damla Yayınları.
• İbn Hazm. (2001). Güvercin Gerdanlığı. (M. Kanık, Çev.) İstanbul: İnsan Yayınları.
• Kâşânî, A. (2004). Tasavvuf Sözlüğü. (E. Demirli , Çev.) İstanbul: İz Yayınları.
• Pala, İ. (2010). Kitâb-ı Aşk. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Pürrcevâdî, N. (1998). Can Esintisi. (H. Kırlangıç, Çev.) İstanbul: İnsan Yayınları.
• Şeyh Galip. (2006). Hüsn ü Aşk. (M. N. Doğan, Çev.) İstanbul: Yelkenli Kitapevi.
• Şeyhoğlu Mustafa. (1979). Hurşid-Nâme (Hurşîd ü Ferahşâd). (H. Ayan , Çev.) Erzurum: Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Uludağ , S. (1991). Aşk, 4, 11. İstanbul: DİA.
• Uzun, M. (1991). Aşk. 4, 19. İstanbul: DİA.
• Yalsızuçanlar, S., & Birgül, M. F. (2010). Aşkın Halleri. İstanbul: Sufî Kitap.
• Yunus Emre. (2006). Yunus Emre Divanı. (Z. Bakırcıoğlu, Çev.) İstanbul: Ötüken Yayınları.