KÜRESELLEŞME SONRASI ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİNE BİR ÖRNEK: BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 304 - 318, 31.01.2022

Mehmet Aslan

Öz

Bu çalışmada Belirli süreli iş sözleşmesinin ne olduğu, benzer sözleşmelerden farkları, sözleşmelerin hangi şekillerde yapıldığı, sözleşme yapabilme sınırları ve sözleşmenin sonuçları hakkında genel bilgilere değinilmiştir. Belirli süreli iş sözleşmesinde iş sözleşmesi iş ilişkisiyle kurulmaktadır. İş sözleşmesi yapılırken taraflar aralarında ki ilişkiyi bir süreye bağlayabilecekleri gibi, böyle bir sürede öngörülmeyebilir. Bu durumda da ortaya Belirli veya Belirsiz Süreli iş sözleşmesi çıkmış olur.
Belirli süreli iş sözleşmesi, yapılacak bir işin belirli bir sürede gün, hafta ay, yıl gibi yapılacak olan işlerin bitim tarihinin belirlenmesi ile söz konusu olacaktır. Haklı sebeplerin varlığı halinde belirli süreli iş sözleşmelerinin sona erdirilmesi Türk Borçlar Kanunun hükümlerine tabi olması ile belirsiz süreli iş sözleşmelerinin süresi ise iş kanunu hükümlerinin uygulanmasıyla oluşmaktadır. Belirli süreli iş sözleşmesinin süresi kural olarak Türk Borçlar Kanununa göre sona erdirilmektedir. Bundan dolayıdır ki, taraflara bildirimde bulunulmasına gerek bulunmamaktadır. Lâkin taraflar bu sözleşmeyi yaparken sözleşmeye bildirim şartı koyabilmektedirler.
Belirli sürenin sona ermesiyle taraflar aralarındaki ilişkiyi devam ettirmelerinde sözleşmenin uzaması durumunda herhangi bir irade beyanının bulunmasına gerek yoktur. Lâkin sözleşmede bildirim süresi bulunması ve buna karşıda uyulmaması durumunda sözleşmenin yenilenme durumu ortaya çıkacaktır. İşverenlerin işçilerin yıllık ücretli izin ya da kıdem tazminatı haklarına engel olmak için belirli süreli iş sözleşmelerine başvurdukları görülmektedir. İşverenlerin işçilerin bu haklarını almalarına engel olmaması için savunulan öğretideki çözüm ise kanuni düzenleme olmuştur. Birden fazla yapılan iş sözleşmelerinde ise bu kanuni düzenleme ile tek bir iş sözleşmesi varlığı doğmuştur ve yapılan sözleşmeler belirli süreli iş sözleşmesi olarak varlığını koruyacaktır.

Anahtar Kelimeler

belirli süreli, belirsiz süreli, iş sözleşmesi

Kaynakça

• Erdem ve Erdem (2014): http://www.erdem-erdem.av.tr/yayinlar/hukuk- postasi/belirli-sureli-is-sozlesmesi/ adresinden alınmıştır.
• Ayan, S. (2005). Belirli Süreli İş Sözleşmesi. AÜHFD, 432-485.
• Çiğdem, K. (2011). Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Süresinden Önce Feshi Ve Bunun Hukuki Sonuçları. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ tezSorguSonucYeni.jsp277364 adresinden alınmıştır.
• Çopur, O. (2018, Ekim). Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Sona Ermesi http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11467/2501/78273.p df?sequence=T&isAllowed=yl 150Y77211 adresinden alınmıştır.
• Emir, A. Ş. (2016, Ekim). Belirli Süreli İş Sözleşmesine İlişkin Sınırlamalar Ve Esneklik Olanakları Avrupa Birliği Örnekleriyle. D.E.Ü, Hukuk Fakültesi Dergisi, 75(1), 113-153.
• Geniş, H. (2012). http://sites.khas.edu.tr/tez/HasanGenis_izinli.pdf adresinden alınmıştır
• Güler, M. (2005). Belirli Süreli İş Sözleşmesi Karar İnceleme. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi(5), 28-82.
• Gümrükçüoğlu, Y. B. (2012). https://openaccess.iku.edu.tr/bitstream/handle/l1413/1791/YelizBozkurtG %C3%BCmr%C3%BCk%C3%A7%C3%BCo%C4%9FluDOKTez.pdf?se quence=5&isAllowed=y0710110004 adresinden alınmıştır. Karazor, V. (2019). Farklı Sosyal Kimlik Kategorisine' Sahip Üniversite Öğrencilerinin, Yurt Yaşamlarında Gruplararası Temas, Arkadaşlık, Empati, Kaygı ve Tutum Süreçlerinin İncelenmesi. 1- 191.
• Mutlu, A. M. (2018). Aksan Hukuk, Okul Süreli İş Sözleşmeleri. https://www.academia.edu/37259027/Belirli_S%C3%BCreli %C4%B0% C5%9F_S%C3%B6zle%C5%9Fmeleri adresinden alınmıştır. Çelik, N. (2010). İş Hukuku Dersleri. Beta Yayınları. Ok, H. (2007). Selçuk Üniversitesi, Belirli Süreli İş Sözleşmesi. http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/983 l/217535.pdf?sequence=T&isAllowed=y 044233001014 adresinden alınmıştır. Resmi Gazete. (2003, Haziran 22). 22/05/2003 Tarihli ve 4857 sayılı " iş kanunu "(25134).
• Sümer, H. H. (1992). Belirli Süreli Hizmet Sözleşmelerinde Haksız Feshin Hukuki Sonuçları. TÜHİS Dergisi.
• Şahankaya, S. (2016, Temmuz 1). Belirli Süreli İş Sözleşmeleri. Ankara Barosu Dergisi(4), 177-208.
• Çil, Ş. (2010). Belirli Süreli İş Sözleşmesi. Kamu İş, Osman Güven Çankaya 'ya Armağan. T.C Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu. (2018, Şubat 23). http://kazanci.com.tr/gunluk/ibgk-2017-l.htm adresinden alınmıştır.
• Yiğit, Y. (2012). Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Serbestisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 14(2), 101-166.
• Yorulmaz, Ç. (2010/1). Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Tanımı, Şekil Şartı, Sözleşme Yapma Serbestîsi ve Sınırları. Çalışma ve Toplum Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 24.