OKULLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN GRUPLAŞMALARININ OKUL YÖNETİM SÜRECİNE GETİRDİĞİ YANSIMALAR

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 280 - 297, 30.04.2022

Arif Zengin , Adem Bayar

Öz

Bu araştırmanın amacı; okullarda görev yapan öğretmenler arasında meydana gelen gruplaşmaların, okul yönetim sürecine ve okul başarısına yansımasını derinlemesine incelenmektir. Araştırma nitel araştırma yöntemi kapsamında, olgubilim deseni çerçevesinde, düzenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örneklem yöntemiyle tespit edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, 2021/2022 döneminde Amasya ili Merkez ilçesinde görev yapan 20 yönetici ve öğretmendir. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen veriler betimleyici bakış açısına göre analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda veriler analiz edildiğinde katılımcılar öncelikle gruplaşma kavramını; aynı düşünceye sahip olma, küçük topluluklar, ayrışma ve grup olma, menfaat ilişkisi ve ortak paydada buluşma olarak ifade etmişlerdir. Katılımcılar öğretmenler arasındaki gruplaşma nedenlerini; cinsiyet, sendikalar, öğretmenlerin dünya görüşleri, branş farklılığı, okul kültürünün oluşmaması ve ortak öğrenciler şeklinde belirtmişlerdir. Katılımcılar öğretmenler arasındaki gruplaşmaların eğitime etkilerini; eğitim-öğretimde engellerin ortaya çıkması, okul başarısının düşmesi, iletişim problemlerinin meydana gelmesi ve öğretmen ayrışmalarının ortaya çıkması şeklinde ifade etmişlerdir. Katılımcılar; öğretmenler arasındaki gruplaşmaların olumsuz etkilerini en aza indirmek için; öğretmenler arasında sosyal etkinlikler düzenlenmeli, okulda iletişim bağı güçlendirilmeli, okul yönetimi tarafsız olmalı, okul kültürü oluşturulmalı, öğretmenlerde meslek bilinci oluşturulmalı ve okulda disiplin sağlanılmalı şeklinde önerilerde bulunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Gruplaşma, İletişim, Okul Kültürü, Okul İklimi

Kaynakça

• ALTUNIŞIK, R., Coşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Adapazarı: Sakarya Kitabevi.
• ARICI, F. (2011). Üniversite Öğrencilerinde Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Algılar Ve Psikolojik İyi Oluş [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• AYIK, A., Savaş, M. ve Çelikel, G. (2014). Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Okul İklimi ve Örgütsel Güven Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 203-220.
• BAKER, C.,Wuest, J. ve Stern, P.N. (1992). Methodslurring: thegroundedtheory/ Phenomenologyexample. Journal of Advanced Nursing, (17), 1355-1360.
• BAYSAL, Ö. (2006). Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Örgütlenme Tutumları: Uşak Örneği. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• BEKTAŞ, M. ve Erdem, R. (2015). Örgütlerde İnformal İletişim Süreci: Kavramsal Bir Çerçeve. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17 (1),125-139.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (23. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• CAFOĞLU, Z. (1995). Okulların Güçlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1 (4),549-557.
• CRESWELL, J. W. (2007). Qualitativeinquiryandresearchdesign: ChoosingamongfiveApproaches(2nd Edition). ThousandOaks: Sage Publications.
• EŞKİN BACAKSIZ, F. ve Yıldırım, A. (2013). Dedikodu ve Söylenti Tutumu Ölçeği’ninGeliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(1), 36-42.
• FLİENT N. (2000). Cultureclub: an investigation of organisationalculture. PaperPresented at theAnnual Meeting of the Australian Assocationfor Research in Education, Sydneyġahlanan,
• GAY, L., Mills, G., ve Airasian, P. (2006). Educational research competenciesf or analysis and applications (8th ed.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• GEMİCİ, Y. (2008). Eğitimde Sendika Yönetim İlişkileri [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• HEALEY, K. (2013). Teachers, Networks andsocialcapital. Doctoraldissertation, Northwestern University, Evanston.
• KARACAĞOĞLU, K. ve Yörük, D. (2012). Çalışanların Nepotizm ve Örgütsel Adalet Algılamaları: Orta Anadolu Bölgesinde Bir Aile İşletmesi Uygulaması."İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14 (3), 43–64.
• KNACKENDOFFEL, A. E. (2005). Collaborative teaming in the secondary school, Focus on Exceptional Children, (5),37.
• LİCHTMAN, M. (2013). Qualitative research in Education: A user's guide. Sage publications.
• MERTENS, D. M. (2010). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixedmethods. (3. Baskı).Thousand Oaks: Sage Publications.
• MORRİSON, E. W. ve Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to change anddevelopment in a pluralistic world. Academy of Management Review, 25 (4), 706-725,
• ORTAÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ (2017). Resmi Gazete (Sayı: 30182).
• ÖZDEN, Y. (2002). Eğitimde Yeni Değerler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• ÖZTÜRK E. (2008). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Okul Yöneticilerinin Vizyoner Liderlik Özelliklerine Sahip Olmaları ve Okul İklimi Arasındaki İlişki (Edirne İli Örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
• PATTON, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
• PATTON, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3. Baskı). Thousand Oaks, CA:Sage Publications.
• SAĞIR, M. ve Parlak, F. (2018). Okul Yöneticilerinin İletişim Becerileri İle Örgütsel Güven Arasındaki İlişki. Ekev Akademi Dergisi, 22 (76),) 180.
• SHENTON, A. K. (2004). Strategies for ensuring trust worthiness in qualitative researchprojects. Education for information, 22(2), 63-75.
• TAŞKIRAN, A. (2008). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Okul İklimi Algıları İle Mesleki Olgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• TDK (2021). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dili Kurumu Yayınları.
• TDK (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: TÜHĠS Yayınları.
• YAVUZ, Y. (2001). Lise Yöneticilerinin ve Öğretmenlerinin Okulda Yerinden Yönetim ve Merkezden Yönetim Yaklaşımlarına İlişkin Görüşlerinin Karar Verme Sürecine Etkileri [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• YILDIRIM A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. Qualititative ResearchMethods. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Eğitim ve Bilim Dergisi. egitimvebilim.ted.org.tr
• YILDIRIM, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILDIRIM A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri ( 9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILDIRIM, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin Yayıncılık.