E-SPORDA HİLE MÜMKÜN MÜ?

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 52 - 64, 30.04.2023

Eren Kösen , Bahar Ünsal Yılmaz , Mehmet Şahin

Öz

Bu çalışmanın amacı E-spor karşılaşmalarında yaşanmış spor ahlakının önemli bir sorunu olan hile yaparak kazanma olgusunu örnek olaylar üzerinden incelemektir.
Yöntem olarak bu çalışma bir tarama ve betimsel araştırmadır. Tarama araştırmaları bir çok farklı şekilde sınıflandırılabilmektedir. Tarama araştırmaları kesitsel, boylamsal ve geçmişe dönük araştırmalar olarak da sınıflandırılabilir. 2014-2021 yılları arasında E-spor da yaşanmış, belgelenmiş ve cezai yaptırımlar ile kamuoyuna duyurulmuş hileci sporcular ele alınmaktadır. Bu araştırmada 10 E-spor oyuncusunun hileci olarak tanımlandığı dönem ele alınmıştır. Bu dönem betimlenmiş ve bundan sonra e spor alanına gireceklere öneriler sunulmuştur.
Sonuç olarak, kazanma ve kaybetme varsa, kolaylaştırılmış yoldan maddi ödüller elde etme, şan şöhrete daha çabuk ulaşma söz konusu olduğunda sporda da, E-spor da da hileyle karşılaşabiliriz. Bunu önlemenin yolları mevcuttur. E-spor uygulamaları arttıkça, spor yaygınlaştıkça hilelerde artacak, ancak caydırıcı önlemler almak, süreli-süresiz yaptırımlarla karşılaşmak oyuncuları duraksatmasa da, oyunları geliştirmek ne kadar önemli ise aynı oranda hilesiz oyunlar üzerinde çalışmayı ve oynamayı gerektirmektedir.

Anahtar Kelimeler

E-spor, Hile, Spor

Kaynakça

• Argan, M., Özer, A. ve Akın, E. (2006). Elektronik Spor: Türkiye’de Siber Sporcuların Tutum ve Davranışları. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi. Cilt: 1 Sayı: 2
• Baker S. (2016). Stewart brand recalls first ‘SpaceWar’ video game tournament. Retrieved from; http://www.rollingstone.com/culture/news/stewart-brand-recalls-first-spacewarvideogame-tournament-20160525
• Bikeradar. (2020). Cameron Jeffers E-sports Disqualified/, 18.05.2022 tarihinde https://www.bikeradar.com/news/cameron-jeffers-esports-disqualified/ adresinden alındı.
• Bornemark, O. (2013, June). Success factors for e-sport games. In Umeå’s 16th Student Conference in Computing Science (pp. 1-12).
• Borowy, A. (2012). Growth and yield of stake tomato under no-tillage cultivation using hairy vetch as a living mulch. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus, 11(2), 229-252.
• Burns, T. (2014). E-Sports’ can now drop the “e”. Al Jazeera.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K., E., Akgün, E., Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirci, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Dean, P. (2005). US National Video Game Team. (1985). Coin-Op World Records.
• ESIC. (2021). The Esports Integrity Commission Issues Sanctions Against 35 Individuals for Betting Offences in Violation of the ESIC Anti-Corruption Code, 12.05.2022 tarihinde https://esic.gg/sanction-outcome/the-esports-integrity-commission-issues-sanctions-against-35-individuals-for-betting-offences-in-violation-of-the-esic-anti-corruption-code/ adresinden alınmıştır.
• Fanatik. (2021). Hile yapan CS: GO oyuncularına ağır cezalar, 15.05.2022 tarihinde https://www.fanatik.com.tr/hile-yapan-csgo-oyuncularina-agir-cezalar-2197096 adresinden alınmıştır.
• Fraenkel, J. R. ve Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education 2006. Mc Grawall Hill.
• Habertürk. (2022). PUBG Mobile’da hile yapanlara karşı açılan dava sonuçlandı, 15.05.2022 tarihinde (https://www.haberturk.com/pubg-mobile-oyununda-hile-yapanlara-10-milyon-dolarlik-ceza-3306672-teknoloji adresinden alınmıştır.
• Hamari, J. ve Sjöblom, M. (2017). What is e-sports and why do people watch it?. Internet research.
• Hitmarker. (2019). Our 13 Favorite Esports Sponsorships of 2019, 25.12.2020 tarihinde https://hitmarkerjobs.com/blog/10-best-esports-sponsorships-2019-so-far adresinden alınmıştır.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi (11. Baskı b.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Kızılkaya, E. (2010). Bilgisayar oyunlarında ideolojik söylem ve anlatı (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
• Muller-Lietzkow, J. (2006). Sport im Jahr 2050: E-Sport! Oder: Ist E-Sport Sport? Merz Wissenschaft 50 Jg. (Vol. 6, pp. 102–112).
• Nerdpool. (2019). Esports e trucchi: escalation di reati ai tornei, 24.04.2022 tarihinde https://www.nerdpool.it/2019/02/01/esports-e-trucchi-escalation-ai-tornei/ adresinden alınmıştır.
• Özenç, O. E. ve Yörük, İ. (2019). Her yönüyle e-spor: Takım sahibi, sponsor ve e-sporcu adaylarının el kitabı. İstanbul: Benim Kitap.
• Özenç O. E. ve Yörük İ. (2021). Her Yönüyle E-Spor. Amedeo Yayınları. İstanbul.
• Snavely, T. L. (2014). History and analysis of eSport systems (Doctoral dissertation).
• Topalov, N. (2007). E-Sports Book das Jahr des Aufbruchs. Top Ideas Marketing & Events GmbH.
• Üçüncüoğlu, M. ve Çakır, V. O. (2017). Modern Spor Kulüplerinin E-Spor Faaliyetlerine İlgi Göterme Nedenleri Üzerine Bir Araştırma. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi vE-spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 34-47.
• Valorant Champions Tour. (2021). Competitive Ruling Yasin Nisay-Gk, 12.03.2022 tarihinde https://www.vct.gg/news/100872-competitive-ruling-yasin-nisay-gk adresinden alınmıştır.
• Wagner, M. G. (2006, June). On the Scientific Relevance of eSports. In International conference on internet computing (pp. 437-442).
• Williams, D., Yee, N. ve Caplan, S. E. (2008). Who play, how much, and why? Debunking the stereotypical gamer profile. Journal of Computer-mediated Communication, 13, 993-1018.
• YouTube. (2021). E-Spor’da Hile Yapıp Yakalanan 10 Pro Oyuncu,30.04.2022 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=Kl6KuRdXhZA adresinden alınmıştır.