ETİK LİDERLİK ÖZELLİKLERİ İLE ÖRGÜTSEL ADALET VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN DEĞERLENDİRİLMESİ: SAĞLIK KURUMLARINDA BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 434 - 452, 01.08.2023

Mariam Ali Mohammed , İlknur Sayan

Öz

Bu çalışmada, sağlık kuruluşlarında çalışanların etik liderlik algısının, örgütsel adalet ve örgüt bağlılık üzerindeki etkisi belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın örneklemini, Ankara ilinde özel hastaneler de görev yapan toplam 300 katılımcı oluşturmuştur. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak anket yöntemleri kullanılmış ve anketin geliştirilmesinde demografik özellikler, etik liderlik ölçeği (ELÖ), örgütsel adalet ölçeği (ÖAÖ) ve örgütsel bağlılık ölçeği (ÖBÖ) kullanılmıştır. Bu araştırmada anket çalışması ile elde edilen verilerin analizi için NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 (Kaysville, Utah, USA) programı kullanılmıştır. Çalışmada geliştirilen hipotezleri test etmek için çalışanlara yönelik uygulanan bir anket araştırmasında elde edilen verilerin analizi, etik liderlik algılarının örgütsel adalet ve örgütsel bağlılığı etkilediğini ancak zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki olduğunu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Etik liderlik, örgütsel bağlılık, örgütsel adalet, sağlık çalışanları, sağlık kurumları

Destekleyen Kurum

Istanbul Kent University

Kaynakça

• AHMAD, I., Gao, Y., & Hali, S. M. (2017). A Review of Ethical Leadership and Other Ethics- Related Leadership Theories Israr Ahmad (PhD student) Shafei Moiz Hali (Assistant Professor). May 2018.
• ALI MEHMET, (2019), Ethics, A. (t.y). Sosyal Bilimler Dergisi Akademik Etik,15(8) 196–214.
• AL HALBUSI, H., Williams, K. A., Mansoor, H. O., Hassan, M. S., ve Hamid, F. A. H. (2020). Examining the impact of ethical leadership and organizational justice on employees’ ethical behavior: Does person–organization fit play a role? Journal of Ethics and Behavior, 11(7) 514–532.
• ASIF, M., Qing, M., Hwang, J., & Shi, H. (2019). Ethical leadership, affective commitment, work engagement, and creativity: Testing a multiple mediation approach. Sustainability, 11(16), 1-16.
• BAGOZZI, R. P., & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the Academy of Marketing Science, 16(1), 74-94.
• BAYER, N., & Şahin, İ. (2020). The relationship between perceived ethical leadership, organizational justice, and turnover intention among general hospital nurses. International Journal of Health Management and Tourism, 5(2), 123-144.
• BELLO, S. M. (2012). Impact of Ethical Leadership on Employee Job Performance. 3(11), International Journal of Business and Social Science, 228-236.
• COLQUITT, J. A., Scott, B. A., & LePine, J. A. (2007). Trust, trustworthiness, and trust propensity: A meta-analytic test of their unique relationships with risk taking and job performance. Journal of Applied Psychology, 92(4), 909-927.
• CHEN, S. Y., Wu, W. C., Chang, C. S., Lin, C. T., Kung, J. Y., Weng, H. C., ... & Lee, S. I. (2015). Organizational justice, trust, and identification and their effects on organizational commitment in hospital nursing staff. BMC health services research, 15(1), 1-17.
• CROPANZANO, R., & Folger, R. (2017). Distributive justice theory and research: Taking stock and looking forward. In Advances in Organizational Justice (pp. 3-26). Emerald Publishing Limited.
• CROPANZANO, R., Bowen, D. E., ve Gilliland, S. W. (2007). The Management of Organizational Justice. Journal of Academy of Management Perspectives, 21(4), 34-48.
• CROPANZANO, R., Rupp, D. E., Thornton-Lugo, M. A., ve Shao, R. (2018). Organizational Justice and Organizational. The Oxford Handbook of Organizational Citizenship Behavior, 4(3), 255.
• CROPANZANO, R., ve Molina, A. (2015). Organizational Justice. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences: Second Edition, October 2017, 379-384.
• CREWS, J. (2015). What is an ethical leader? The characteristics of ethical leadership from the perceptions held by Australian senior executives. Journal of Business and Management, 21(1), 29-58.
• İTAK, G., & Kahraman, B. (2021). Yöneticilerin etik liderlik davranışları ve hemşirelerin örgütsel adalet algıları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 8(1), 31-41.
• İNAK, A., & Özkoç, A. G. (2016). Etik liderlik davranışının örgütsel adalet üzerine etkisi (Master's thesis, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi).
• DEMIRTAS, O. (2015). Ethical Leadership Influence at Organizations: Evidence from the Field. Journal of Business Ethics, 126(2), 273-284.
• DEMİRDAĞ, G. E., & Ekmekçioğlu, E. B. (2015). Etik iklim ve etik liderliğin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: görgül bir araştirma. Gazi üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 17(1), 197-216.
• FOX, E., Crigger, B.-J., Bottrell, M., & Bauck, P. (n.d.). Fostering an Ethical Environment. Integrated Ethics, 1-60.
• GON, W., ve Brymer, R. A. (2011). The effects of ethical leadership on manager job satisfaction, commitment, behavioral outcomes, and firm performance. 30, 1020-1022.
• GREENBERG, J. (1987). A Taxonomy of Organizational Justice Theories. Academy of Management Review, 12(1), 9-22.
• HARTOG, D. N. Den. (2009). Ethical Leader Behavior and Leader Effectiveness: The Role of Prototypicality and Trust. 50-55.
• HOGU, K. E., & Raya, Z. T. (2023). Relationship between principals’ leadership styles and teachers’ behavior. Behavioral Sciences, 13(2), 1-14.
• KASHEFI, M., Adel, R. M., Rahimi, H., Abad, G., Aliklayeh, B. H., Keshavarz, M. H., & Ghasem, N. (2013). Organizational Commitment and Its Effects on Organizational Performance. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 2(12), 501-510.
• KHODASHENAS, B., Güney, S., & Gürül, B. (2020). Etik liderlik davranışlarının çalışanların örgütsel bağliliklarına etkisi. International journal of social humanities sciences research, 7(60), 2978-2988.
• JHA, J. K., & Pandey, J. (2015). Linking ethical positions and organizational commitment: The mediating role of job satisfaction. South Asian Journal of Management, 22(4), 63.
• KHUONG, M. N., ve Nhu, N. V. Q. (2015). The Effects of Ethical Leadership and Organizational Culture towards Employees’ Sociability and Commitment–A Study of Tourism Sector in Ho Chi Minh City, Vietnam. Journal of Advanced Management Science, 329-336.
• METİN, I. (2020). Okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. İZÜ Eğitim Dergisi, 2(4), 155-173.
• MOHAMED, S. A. (2014). The Relationship between Organizational Justice and Quality Performance among Healthcare Workers: A Pilot Study. International Journal of Management, 35(14), 152-161.
• MACHIN, L. L., Bellis, K. M., Dixon, C., Morgan, H., Pye, J., Spencer, P., & Williams, R. A. (2018). Interprofessional education and practice guide: Designing ethics-orientated interprofessional education for health and social care students. Journal of Interprofessional Care,1-11.
• ÖZTÜRK, C., & Çınarbay, Ö. (2020). Örgütsel adalet ile örgütsel bağlılık ilişkisi üzerine bir alan araştırmasi: Van Muradiye ilçesindeki sağlik meslek mensuplari. Journal of international social research, 13(75), 647-657.
• ÖZTÜRK, A., & KALAYCIOĞLU, E. (2022). Örgütsel Bağlılık Üzerinde Etik İklim ve Etik Liderlik Algılarının Etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi Third Sector Social Economic Review, 57(4), 2022, 2955-2974.
• RADOSAVLJEVIC, Z., Cilerdzic, V., & Dragic, M. (2017). Employee organizational commitment. International Review, 1-2, 18-26.
• PAOLILLO, A., Platania, S., Magnano, P., ve Ramaci, T. (2015). Organizatioal Justice, Optimism and Commitment to Change. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 191, 1697-1701.
• PONNU, C. H., & Chuah, C. C. (2010). Organizational commitment, organizational justice and employee turnover in Malaysia. African journal of business management, 4(13), 2676.
• SPRIHA MUKHERJEE, Prof. (Dr). Abha Singh, ve Dr. Sakshi Mehrotra. (2016). Organizational Justice in Relation to Competence, Commitment and Self Motivation. International Journal of Indian Psychology, 3(2), 145-152.
• SAKS, A. M. (2019). Antecedents and consequences of employee engagement revisited. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 6(1), 19-38.
• SHAHAB, H., Zahur, H., Akhtar, N., & Rashid, S. (2021). Characteristics of Ethical Leadership: Themes Identification Through Convergent Parallel Mixed Method Design From the Pakistan Context. Frontiers in Psychology, 12(December), 1-9.
• YEAN, T. F., & Yusof, A. A. (2016). Organizational Justice: A Conceptual Discussion. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 219(May 2016), 798-803.
• YILMAZ, G. (2019). Etik Liderlik davranışının örgütsel Adalet algısı üzerindeki Etkisi: sağlık sektöründe Bir Uygulama (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey).
• WOLFE, S. E., ve Piquero, A. R. (2011). Organizational Justice and Police Misconduct. Criminal Justice and Behavior, 38(4), 332–353.