DIGITAL LABOUR AND PLATFORM CAPITALISM: LABOUR PLATFORM REVIEW

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 113 - 127, 01.02.2024

Ayse Nur Büyükyavuz Deniz

Öz

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin hızla geliştiği günümüz dünyasında kültürel ve ekonomik ilişkiler de gelişime ve değişime uğramıştır. Dijital ilerleme bireylerin kültürel alışkanlıklarını değiştirmekle kalmamış çeşitli ekonomik iş kollarının oluşmasına da yol açmıştır. Günümüzde bireyler zamanlarının büyük bölümünü dijital medya platformlarında harcamaktadır. Bunu yaparken de yalnızca tüketici değil aynı zamanda üretici konumundadırlar. Bu uygulamalar zaman içinde üretüketiciler için ekonomik kazanç seçeneği olarak da kullanılmaya başlamıştır. Dolayısıyla üretim ve tüketim biçim değiştirmiştir. Çeşitli aracı platformlar ile bireyler farklı meslek kollarında topluma ulaşmaktadır. Bu gelişim geleneksel iş modellerinin yanında çeşitli dijital iş modellerini oluşturmuştur. Dolayısıyla emek biçimleri değişime uğramıştır. Bu çalışma çeşitli meslek gruplarına ait bireylerin aracı platformlar sayesinde mesleklerini icra ederken bir yandan da varlıklarını devam ettirebilmek için bu platformlarda itibar sahibi olmaları gerektiğini ve sonunda dijital kapitalizme yenik düştüklerini sorun haline getirmiştir. Çalışmada Armut, Hiwell ve Cambly aracı platformları sınırlandırması ile yeni dijital iş modellerinin hangi biçimlerde kullanıldığı dijital emek üzerinden incelenecektir. Çalışmada, dijital kültürün kullanıcılarının hangi ekonomik yapıyı desteklediği araştırılacaktır. Bunu yaparken Marx’ın emek kavramından yola çıkılarak emeğin dönüşen niteliği açıklayıcı analiz yöntemi ile incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Emek, Dijital Emek, Platform Kapitalizmi, Dijital Ekonomi

DIGITAL LABOR AND PLATFORM CAPITALISM

Öz

In today's world where information and communication technologies are developing rapidly, cultural and economic relations have also undergone development and change. Digital progress has not only changed the cultural habits of individuals but also led to the formation of various economic business lines. Today, individuals spend most of their time on digital media platforms. In doing so, they are not only consumers but also producers. These applications have also started to be used as an economic gain option for producers over time. Hence production and consumption have changed their forms. With various intermediary platforms, individuals reach the society in different professions. This development has created various digital business models in addition to traditional business models. Hence forms of labour have changed. This study has made it a problem that while individuals belonging to various professional groups perform their professions through intermediary platforms, they need to have a reputation on these platforms in order to continue their existence and eventually succumb to digital capitalism. The study will examine the forms in which new digital business models are used through digital labour with the limitation of Armut, Hiwell and Cambly intermediary platforms. The study will investigate which economic structure the users of digital culture support. In doing so, based on Marx's concept of labour, the transforming nature of labour will be examined with the explanatory analysis method.

Anahtar Kelimeler

Labor, Digital Labor, Platform Capitalism, Digital Economy

Kaynakça

• Adorno, T. (2013). Kültür Endüstrisi. (8th edition). (N. Ülner, M. Tüzel, Trans.). İstanbul: Elçin Gen, İletişim Yayınları.
• Andrejevic, M. (2002). The work of being watched: Interactive media and the exploitation of self-disclosure. Critical studies in media communication, 19(2), 230-248.
• Drahokoupil, J., & Fabo, B. (2016). The platform economy and the disruption of the employment relationship. ETUI Research Paper-Policy Brief, 5.
• Dyer-Witheford, N. (1999). Cyber-Marx: Cycles and Circuits of Struggle in High-Technology Capitalism, University of Illinois Press, Urbana.
• Fuchs, C. (2012). “Dallas Smythe Today-The Audience Commodity, the Digital Labour Debate, Marxist Political Economy and Critical Theory”. Triple C: Communication, Capitalism & Critique. Open Access Journal for a Global Sustainable Information Society. 10 (2): 692-740.
• Fuchs, C. (2015a). Digital labour. The Routledge Companion to Labour and Media, 51.
• Fuchs, C. (2015b). Dijital Emek ve Karl Marx. (Çev: T.E. Kalaycı and S. Oğuz). Nota Bene Yayınları, Ankara.
• Kıyan, Z. (2015). Eski (meyen) Bir Tartışma: İzleyici Metası. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (24), 230-255.
• Langley, P. & Leyshon, A. (2017). Platform Capitalism: The Intermediation and Capitalization of Digital Economic Circulation. Finance and Society, 3(1), 11-31.
• Marx, K. (1844). Economic and Philosophic Manuscripts of 1844. Mineola, NY: Dover. [German edition: Ökonomisch-philosophische Manuskripte. In Marx Engels Werke, 465-588. Berlin: Dietz].
• Marx, K. and Engels, E. (1845/46). The German Ideology. Amherst, NY: Prometheus Books.
• Golding, P. ve Murdock, G. (1973). For A Political Economy of Mass Communication. The Socialist Register. (10): 205-234.
• Mosco, V. (2009). The Political Economy of Communication. (Second ed). Canada: Queen’s University.
• Negri, A. (2008). Reflections on Empire, (Çev. Edt: Emery, Polity Press), Cambridge.
• Saraçoğlu, D. (2015). Önsöz. Dijital Emek ve Karl Marx içinde. (Çev. T. E. Kalaycı ve S. Oğuz). İstanbul: Nota Bene.
• Smythe, D. W. (1977). Communications: Blindspot of Western Marxism. Canadian Journal of Political and Social Theory. 1(3): 1-28.
• Srnicek, N. (2017), Platform Capitalism, (First ed.). Polity Press.
• Uzunoğlu, S. (2015). Yeni Medyada Dijital Emek Sömürüsü: Tüketiciden Üreticiye Yeni Medya, Yeni Sömürü Pratikleri. E-journal of Intermedia, Fall 2015 2(1): 181-194.
• Internet Sources
• Armut. Armut Garantisi. https://armut.com/garanti. (Erişim Tarihi: 25.05.2023).
• Armut. Armut.com Kişisel Verilerin Korunması ve İşlenmesi Hakkında Aydınlatma Bildirimi. https://info.armut.com/gizlilik. (Erişim Tarihi: 25.05.2023).
• Armut. Hakkımızda. https://info.armut.com/hakkimizda. (Erişim Tarihi: 25.05.2023).
• Cambly. Cambly Elçisi Ol. https://www.cambly.com/ambassador?lang=tr. Erişim Tarihi: 05.06.2023).
• Armut. Kariyer. https://info.armut.com/kariyer. (Erişim Tarihi: 25.05.2023).
• Armut. Kullanıcı Sözleşmesi. https://kullanicisozlesmesi.armut.com/. (Erişim Tarihi: 25.05.2023).
• Cambly. Cambly ile Öğretmen. https://www.cambly.com/en/tutors?lang=en. (Erişim Tarihi: 05.06.2023).
• Cambly. Çocuklar için Online İngilizce Dersleri. https://www.cambly.com/kids. (Erişim Tarihi: 06.06.2023).
• Cambly. Gizlilik Politikası. https://www.cambly.com/legal/privacy_policy?lang=tr. (Erişim Tarihi: 05.06.2023).
• Cambly. Kullanıcı Sözleşmesi. https://www.cambly.com/legal/user_agreement?lang=tr. (Erişim Tarihi: 05.06.2023).
• Cambly. Kurumlar için İngilizce. https://organizations.cambly.com/turkey. Erişim Tarihi: 06.06.2023).
• Cambly. Student Onboarding. https://www.cambly.com/onboardingV2?lang=tr. Erişim Tarihi: 01.06.2023).
• Hiwell. Aydınlatma Metni. https://www.hiwellapp.com/kvkk. (Erişim Tarihi: 11.06.2023).
• Hiwell. Gizlilik Sözleşmesi. https://www.hiwellapp.com/gizlilik-sozlesmesi. (Erişim Tarihi: 11.06.2023).
• Hiwell. Hakkımızda. https://www.hiwellapp.com/hakkimizda. Erişim Tarihi: 11.06.2023).
• Hiwell. Kullanıcı Sözleşmesi. https://www.hiwellapp.com/kullanim-sozlesmesi. (Erişim Tarihi:11.06.2023).
• Hiwell. Kurumsal. https://www.hiwellapp.com/kurumsal. (Erişim Tarihi: 11.06.2023).
• Similarweb. Armut.com. https://www.similarweb.com/tr/website/armut.com/#overview. Erişim Tarihi: 25.05.2023).
• Similarweb. Cambly.com. https://www.similarweb.com/tr/search/?q=cambly. (Erişim Tarihi: 06.06.2023).
• Similarweb. Hiwell.com. https://www.similarweb.com/tr/website/hiwellapp.com/#overview. (Erişim Tarihi: 11.06.2023).
• Webbrazzi. İtalyan Rakibi Prontopro ile Birlesen Armut 15 Milyon Euro Yatirim Aldı. https://webrazzi.com/2022/09/07/italyan-rakibi-prontopro-ile-birlesen-armut-15-milyon-euro-yatirim- aldi/. (Erişim Tarihi: 01.06.2023).
• Webbrazzi. Online Psikolojik Terapi Girişimi Hiwell, 11 Milyon Dolar Değerlendirme Üzerinden Yatırım Aldı. https://webrazzi.com/2022/11/02/online-psikolojik-terapi-girisimi-hiwell-11-milyon-dolar-degerleme-uzerinden-yatirim-aldi/. (Erişim Tarihi: 11.06.2023).
• Wikipedia. API. https://tr.wikipedia.org/wiki/Uygulama_programlama_aray%C3%BCz%C3%BC. (Erişim Tarihi: 25.06.2023)