OYUN TEORİSİ PERSPEKTİFİNDEN TAHVİL PİYASASINDA ANA OYUNCULAR ARASINDAKİ ETKİLEŞİM VE TEPKİ ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 262 - 283, 01.02.2024

Elmira Rezaei Pilehroud

Öz

Makale, oyun teorisi perspektifinden tahvil piyasasındaki ana oyuncuların etkileşimi ve tepkilerini incelemektedir. Girişte, günümüz ekonomik gelişmelerinin Merkez Bankalarını farklı politikalara yönelttiği ve tahvilin devlet bütçe açığını kapatmak için tercih edildiği vurgulanmıştır. Carfì ve Musolino'ya göre, devlet bütçe açığını Merkez Bankası aracılığıyla finanse ederse, para tabanında artış, enflasyon, faiz yükselmesi, yatırım azalması ve ekonomik durgunluk gibi sorunlara yol açabilir, bu da devlet müdahalesi ve Merkez Bankası bağımsızlığı konularını ortaya çıkarır. Makale, oyun teorisini kullanarak Merkez Bankası, devlet ve tahvil piyasasındaki spekülatörler arasındaki etkileşimi stratejik bir çerçeveyle analiz etmektedir. Türkiye'nin 2007-2020 verilerine dayanarak, devletin mali politikalarla bütçe açığını kapatmaya çalıştığı, Merkez Bankası'nın faiz oranını etkili bir araç olarak kullandığı ve tahvil piyasasındaki spekülatörlerin ekonomik istikrara duyarlı olduğu belirtilmiştir. Model bölümünde, oyuncuların hedef fonksiyonları ve kısıtlamaları belirlenmiş, toplam talep ve üretim açığıyla ilişkilendirilmiştir. Sonuçlar, Türkiye'nin tahvil piyasasındaki oyuncular arasındaki etkileşimleri analiz eder ve elde edilen bulgulara dayanarak Merkez Bankası'nın rolü ve politika önerilerini sunar. Ayrıca, ekonominin makroekonomik değişkenlerini analiz etmek için kullanılan bir modelin bileşenleri ve amaç fonksiyonları tanıtılmıştır, bu da toplam talep, AS-AD modelleri ve sosyal kayıp fonksiyonlarına odaklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: Oyun Teorisi, Mara politikası, Maliye Politikası, Tahviller, Nash Dengesi

Teşekkür

ilgilendiğiniz için teşekkür ederim

Kaynakça

• Ahmet, A., & Cihan, T. (2013). Sermaye Piyasası Yatırım Araçları ve Analizi. Dördüncü Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• AKKUTAY, E. A. (2019). Enflasyonun Politik Ekonomisi ve Siyasi İstikrarsızlık. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18), 444-451.
• ARSLAN, H. (2023). Fed Faiz Kararlarının Ülkeler Üzerindeki Finansal Etkilerinin İncelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(46), 458-473.
• Bade, R., & Parkin, M. (1988). Department of Economics University of Western Ontario.
• Carfì, D., & Musolino, F. (2011). Fair redistribution in financial markets: a game theory complete analysis. Journal of Advanced Studies in Finance, 2(2), 4.
• Carfì, D., & Musolino, F. (2012). Game theory and speculation on government bonds. Economic Modelling, 29(6), 2417-2426.
• De Long, J. B., & Summers, L. H. (1992). Macroeconomic policy and long-run growth. Policies for Long-Run Economic Growth, 77, 93-128.
• Foresti, P. (2018). Monetary and fiscal policies interaction in monetary unions. Journal of Economic Surveys, 32(1), 226-248.
• Giannoni, M., & Woodford, M. (2004). Optimal inflation-targeting rules. In The Inflation-Targeting Debate (pp. 93-172): University of Chicago Press.
• Hallett, A. H., & Petit, M. L. (1990). Cohabitation or forced marriage? A study of the costs of failing to coordinate fiscal and monetary policies. Review of World Economics, 126, 662-690.
• Lambertini, L., & Rovelli, R. (2003). Monetary and fiscal policy coordination and macroeconomic stabilization. A theoretical analysis. A Theoretical Analysis (April 4, 2003).
• Libich, J., Nguyen, D. T., & Stehlik, P. (2015). Monetary exit and fiscal spillovers. European Journal of Political Economy, 40, 184-206.
• Lopreato, F. L. C. (2006). O papel da política fiscal: um exame da visão convencional. Campinas: Unicamp. IE.
• Pindyck, R. S. (1976). The cost of conflicting objectives in policy formulation. In Annals of Economic and Social Measurement, Volume 5, number 2 (pp. 239-248): NBER.
• Stawska, J., Malaczewski, M., Malaczewska, P., & Stawasz-Grabowska, E. (2023). The central bank or the government–who really dictates the terms of the policy-mix cooperation in economies with an independent monetary policy? Economic research-Ekonomska istraživanja, 36(2), 2142258.
• Stawska, J., Malaczewski, M., & Szymańska, A. (2019). Combined monetary and fiscal policy: The Nash Equilibrium for the case of non-cooperative game. Economic research-Ekonomska istraživanja, 32(1), 3554-3569.
• Swinburne, M., & Castello-Branco, M. (1991). Central bank independence: issues and experience.
• Tetik, M. (2017). Yeni keynesyen model çerçevesinde para ve maliye politikaları arasındaki etkileşime oyun teorisi yaklaşımı: Türkiye örneği.
• TURGUT, E., & Okyay, U. (2022). Bankaların Kredi Sistemi Üzerine Bir Oyun Teorisi Simülasyonu. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 27-35.
• Woodford, M., & Walsh, C. E. (2005). Interest and prices: Foundations of a theory of monetary policy. Macroeconomic Dynamics, 9(3), 462-468.
• YELGHİ, A., & YELGHİ, A. (2021). Türkiye Devlet Tahvil Piyasasının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 22(2), 107-120.
• https://evds2.tcmb.gov.tr
• https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators
• T. C. Hazine ve Maliye Bakanlığı https://www.hmb.gov.tr