شهدت الحركات الإسلامية في البلاد العربية تحديات كبيرة على مر السنين الماضية، حيث واجه الكثير منها قيوداً صارمة على نشاطها الدعوي والفكري، وتعرض البعض منها لقمع شديد، نتج عنه أفول لنشاط الحركة وفكرها، إلى أن بدأت ثورات الربيع العربي التي أدت دوراً بارزاً في تحرير الحركات الإسلامية من قيودها، وهيأت لها بيئة مناسبة لانطلاق نشاطها من جديد. لذا يمكننا القول إن ثورات الربيع العربي شكلت نقطة تحول مهمة في مسار الحركات الإسلامية في البلاد العربية.
فمنذ عشرات السنين ينتشر في سوريا حركات إسلامية عديدة، وينشط فيها الكثير من الأفكار والتيارات، التي لاقت قبولاً واسعاً بين أبناء شعبها، علماً أن هذه الحركات متنوعة الأفكار ومختلفة النشاطات. وفي ثمانينيات القرن الماضي واجهت البلاد أحداثاً سياسية غير مسبوقة، نتج عنها الحد من نشاط الحركات الإسلامية، بل محاربة للبعض منها، إلى أن وصلت ثورات الربيع العربي إلى سوريا عام 2011 م، حيث تحررت الحركات الإسلامية من القبضة الأمنية المفروضة عليها، وأعادت إلى الحركات نشاطها من جديد.
وبعد عام 2016 م، شهدت بعض المناطق الشمالية من سوريا عدة عمليات عسكرية استهدفت التنظيمات المتطرفة والانفصالية، وأصبحت تلك المناطق ملجأً آمناً لأبناء الشعب السوري، وامتازت بتنوع الحركات والتيارات الإسلامية فيها. وبعد معاصرة الباحث للواقع في هذه المناطق، تشكلت لديه صورة شاملة عن الحركات الإسلامية. واستناداً إلى هذه الصورة سيهدف البحث إلى دراسة ظاهرة تعدد الحركات الإسلامية، والتعريف بها في مدن الشمال السوري.
Arap ülkelerindeki İslami hareketler, geçen yıllar boyunca büyük zorluklarla karşılaştı. Birçoğu davet ve fikirsel faaliyetlerine yönelik katı kısıtlamalarla yüzleşirken, bazıları da şiddetli baskılarla karşı karşıya kaldı. Baskılar sonucunda, bu hareketlerin faaliyetleri ve düşüncelerinin etkisi zayıfladı. Ancak, Arap Baharı devrimleri başladığında, İslami hareketlerin kısıtlamalardan kurtulmasında önemli bir rol oynadı ve yeniden faaliyete geçmeleri için uygun bir ortam oluşturdu. Bunun neticesinde, Arap Baharı devrimlerinin, Arap ülkelerindeki İslami hareketlerin seyrinde önemli bir dönüm noktası oluşturduğunu söyleyebiliriz.
Suriye'de onlarca yıldır birçok İslami hareket yayılmış durumda ve çeşitli fikirler ve akımlar aktif olarak faaliyet göstermektedir. Bu hareketler, halk arasında geniş bir kabul görmüştür. Bu hareketlerin fikirleri çeşitlidir ve faaliyetleri farklıdır. Ancak, 1980'li yıllarda ülke, eşi benzeri görülmemiş siyasi olaylarla karşılaştığında bu durum, İslami hareketlerin faaliyetlerinin kısıtlanmasına ve bazılarına karşı mücadele edilmesine neden oldu. 2011 yılında Arap Baharı devrimlerinin Suriye'ye ulaşmasıyla birlikte, bu hareketler üzerindeki güvenlik baskısı ortadan kalktı ve hareketlerin yeniden canlanması sağlandı.
2016 yılından sonra, Suriye'nin kuzeyindeki bazı bölgeler, aşırı ve ayrılıkçı örgütlere yönelik çeşitli askeri operasyonlara sahne oldu ve bu bölgeler, Suriye halkı için güvenli bir sığınak haline geldi. Bu bölgeler, İslami hareketlerin ve akımların çeşitliliği ile öne çıktı. Araştırmacı, bu bölgelerdeki durumu gözlemledikten sonra İslami hareketler hakkında kapsamlı bir anlayış geliştirdi. Bu anlayışa dayanarak, araştırma, Suriye'nin kuzey şehirlerindeki İslami hareketlerin çeşitliliğini incelemeyi ve tanıtmayı amaçlayacaktır.
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Konular | Din Sosyolojisi |
Bölüm | Research Article |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Ağustos 2024 |
Gönderilme Tarihi | 7 Haziran 2024 |
Kabul Tarihi | 20 Temmuz 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 11 Sayı: 3 |