TÜRKİYEDE GAZETECİLİĞİN KÜLTÜREL YANSIMALARI: İSTANBUL’DAKİ GAZETECİ MEKÂNLARI

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 3, 285 - 301, 01.08.2024

Deniz Katıel Kurt

Öz

Babıali, kültürel ve tarihi dokusuyla Türkiye’de gazetecilik mesleğinin merkezi olmuştur. 1990’lı yıllarda gazete binalarının Babıali’den şehrin dışına taşınmasıyla Babıali, gazeteciliğin merkezi olma özelliğini yitirmiştir. Bu çalışmada başta Cağaloğlu olmak üzere gazetecilerin tercih ettiği sosyal mekânlar ve bu mekânların değişimi incelenmiştir. Söz konusu mekânlar, bir tartışma ve dayanışma platformu işlevi görerek gazetecilerin kamusal alanda bir araya gelmesinde etkili bir rol üstlenmiştir. Gazetecilerin etkileşimde bulundukları eski ve yeni mekânlar, gazetecilerin anıları, köşe yazıları ve gazete haberleri doküman analizi yöntemi kullanılarak ele alınmıştır. Çalışmada bu mekânların seneler içerisinde nasıl dönüştüğü tespit edilerek Türk basın tarihinin mekân üzerinden kültürel yansımalarına ışık tutmak amaçlanmıştır. Çalışmada Babıali’de yazı işleri müdürü, köşe yazarı, yayın yönetmeni ve muhabirlerin ortak lokanta, kahvehane ve bar gibi mekânlarda buluşabildiği ancak 1990’lı yıllardan itibaren gazetecilerin mesafe, statü ve sosyo-ekonomik koşullara bağlı olarak mekân tercihlerinde ciddi farklılaşmalar yaşandığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Babıali, Gazetecilik, Mekan, Kültür

Kaynakça

• Adorno, T. W. (2021). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi. Çev. M. Tüzel, N. Ülner, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Akpınar, H. (2002) Onların Hikayesi/Nasıl Gazeteci Oldular? Ümit Yayıncılık, Ankara.
• Arslan, A. “Ertuğrul Özkök’ün hatırlattıkları”, BirGün Gazetesi, 09 Şubat 2019.
• Aslan, S. (2021). Bir Masalda İki Kral Olmaz, Kırmızı Kedi Yayınevi. İstanbul.
• Aykol, H. (2014). “Nereye Medya Nereye”, Medya ve İktidar içinde, Haz., E. Arsan, S. Çoban. Evrensel Kültür Kitaplığı, İstanbul.
• Bali, R. (2001). Bir Zengin Olsaydım, Birikim Dergisi, İletişim Yayınları, 141. Sayı.
• Bali, R. (2003). Piyasalar ve Hayatın Gerçekleri, Birikim Dergisi, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Bardakçı, M. (2007, 15 Ocak). Mehterbaşının tavsiyesini tutuyorum, Sabah gazetesi.
• Barlas, C. (1990, 15 Eylül). Dönülmez akşamın ufkundayız, Milliyet gazetesi.
• Barlas, C. (2002), Bab-ı Ali’den Çiftetelli’ye Türk Medyasının Kartelleşme Öyküsü, Birey Yayıncılık, İstanbul.
• Bergin, A. (2004). Babıali’de Topuk Tıkırtıları, İstanbul, Epsilon Yayınları.
• Birsel, S. (1977). Kahveler Kitabı, 2.bs., Ankara, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Boratav, K. (2005). 1980’li yıllarda Türkiye’de Sosyal Sınıflar, İmge Yayınları.
• Bourdieu, Pierre ve Loic, J. D. Wacquant (2001), Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar, (çev. Nazlı Ökten), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Cemal, H. (2007, 1 Temmuz). Yakup’ta müdavim sergisi, Milliyet gazetesi Pazar.
• Cıvaoğlu, G. (1984, 2 Ocak). Geliyorlar, Güneş gazetesi.
• Cıvaoğlu, G. (1990, 9 Mayıs). Lezzet ve Ötesi, Sabah gazetesi.
• Cıvaoğlu, G. (1991, 20 Mart). Değişim, Sabah gazetesi
• Cıvaoğlu, G. (1993, 6 Ocak). Ailede skandal, Sabah gazetesi.
• Çölaşan, E. (2019, 9 Haziran). Erol Simavi’yi saygıyla anıyorum”, Sözcü gazetesi.
• Çupi, İ. (1996). Bir Zamanlar Gar Lokantası, Skylife Dergisi, İstanbul.
• Erdoğan, B. (2007). La genèse du journalisme turc; histoire et acteurs d'un projet de modernisation. Les Cahiers De l'Orient, Revue d'Études Et De Réflexion Sur Le Monde Arabe Et Musulman.
• Eryılmaz, T. (2022, 11 Kasım). Toplumsal ve sanatsal sorumluluklarla dolu içkisiz bir hafta. T24. https://www.t24.com.tr/yazarlar/tugrul-eryilmaz-duzeyli-magazin/toplumsal-ve-sanatsal-sorumluluklarla-dolu-ickisiz-bir-hafta,37406
• Fındıklı, E. B. (2016). Bir Mekânın Yeniden Üretimi: Park Otel; B. Kaya (der.) içinde Dolmabahçe Mekânın Hafızası. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Freely, B. ve Freely, J. (2014). Galata, Pera, Beyoğlu: Bir Biyografi. (Çev. Yelda Türedi). Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
• Güreli, N. (2009). Babıali, Heyamola Yayınları.
• Heper, D. (2008). “Güneş gazetesi Milliyet’i sarstı”, Kendi Anlatımlarıyla Babıali'nin Meşhurları içinde, Haz, Halit E. Kaynak Kitaplığı.
• Hürriyet, (2005, 16 Ağustos). Hilton, 255.5 milyon dolara Doğan’ın, https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/istanbul-hilton-255-5-milyon-dolara-dogan-in-341634
• Kamacıoğlu, Y., (2022). Bir Gazetenin Doğuşu Batışı, İstanbul.
• Karaveli O. (2016). Türkiye Sözlü Basın Tarihi içinde C. II., (Haz. Suat Gezgin, Veli Polat, Esra Arcan), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Livaneli, Z. (1992, 26 Eylül). Peggy ile konuşmalar, Sabah gazetesi.
• Livaneli, Z. (1993, 10 Şubat). THY-TWA, Sabah gazetesi.
• Muhtar, R. (2006, 1 Temmuz). Puro erkektir ve hangi kadını çeker, Sabah gazetesi.
• Mutlu, Z. (1992, 19 Ekim). Sabah’la yetinmemek, Sabah gazetesi.
• Mutlu, Z. (2008). Cumhuriyetten Günümüze Basının Kısa Tarihi içinde; M. Davran, A. Sekmeç (Editör). Alfa Kitap, İstanbul.
• Özgen, M. (2002). Toplumsal Olaylarda Medyanın Etkinliği ve Rolü, İstanbul Üniversitesi, İletişim Fakültesi Dergisi. İstanbul, Sayı:13.
• Özkök, E. (1992, 21 Aralık). Yeni Milliyetçilik. Hürriyet gazetesi.
• Özkök, E. (1995, 15 Aralık). Artık Babıali’den taşınıyoruz, Hürriyet gazetesi.
• Özkök, E. (1998, 21 Eylül). Kuşak farkını silen konser, Hürriyet gazetesi.
• Özkök, E. (2000, 16 Haziran). Gusto Pazarına Bafra havyarı, Hürriyet gazetesi.
• Özkök, E. (2005, 19 Haziran). Bir sokak çocuğunun efradı, Hürriyet gazetesi.
• Özkök, E. (2008). Cumhuriyetten Günümüze Basının Kısa Tarihi içinde; M. Davran, A. Sekmeç (Editör). Alfa Kitap, İstanbul.
• Özkök, E. (2023, 21 Aralık). Zamanın Ruhu, T24,. https://t24.com.tr/haber/ertugrul-ozkok-eski-turkiye-zengini-misiniz-testi-paper-moon-duvarindaki-19-resimden-kacini-taniyorsunuz,1144037
• Reed-Danahay, (2004). Locatin Bourdieu, Bloomington: Indiana University Press. Deborah. Selçuk, İ. (2007). Babıali Sohbetleri: Ustalar Ustalarını ve Anılarını Anlatıyor içinde, Haz. Emin Karaca, Doğan Kitap, İstanbul.
• Sertoğlu, S. (1995, 18 Nisan). Başbakanın Okudupu Kitap. Sabah gazetesi.
• Tamer, R. (1993, 24 Aralık). 10 yıl..., Sabah gazetesi.
• Tezkan, M. (2015, 24 Ekim). Çetin Altan’ın Mahallesi, Milliyet gazetesi
• Tılıç, L. D. (2001) 2000’ler Türkiyesi’nde Gazetecilik ve Medyayı Anlamak, Su Yayınları.
• Topuz, H., (2016). Türkiye Sözlü Basın Tarihi içinde C. II., (Haz. Suat Gezgin, Veli Polat, Esra Arcan), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Uluç, H. (2007, 6 Ocak). Bir Dünya Kenti: İstanbul. Sabah gazetesi.
• Yaşin, M. (2006). Türk Basınında Kayan Yıldız: Haldun Simavi’nin Günaydını, İstanbul, Doğan Kitap.