YAPAY ZEKA K-POP İDOL GRUBU PLAVE VE HAYRAN TOPLULUKLARI İLE ARASINDAKİ PARASOSYAL İLİŞKİ

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 134 - 152, 31.01.2025

Berna Güner

Öz

Teknolojinin hızlı gelişimi ile yapay zekâ gün geçtikçe hayatımızda daha çok yer almaya başlamıştır ve kullanım alanları artmıştır. Günümüzde sağlık sektöründen eğlence sektörüne kadar pek çok alanda yapay zekâ kullanılmaktadır. Öyle ki eğlence sektöründe sanal idoller oluşturulmaya başlanmıştır.
İzleyiciler, duygularına hitap edebilen medya karakteri ile bağ kurabilmektedirler. Eğlence endüstrisinin rekabet ortamında, sanatçıların yeteneklerinin yanı sıra hayranları ile kuracağı derin bağ önem arz etmektedir.
Buradan yola çıkarak bu araştırmada, yapay zekâ idollerinin ile hayranlar arasındaki para-sosyal ilişkiyi incelenmiştir. Araştırmada, Plave grubu üzerinden incelemeler yapılmıştır. Netnografi yöntemi ile grubun YouTube kanalındaki içerikleri ve bunlara gelen yorumlar incelenmiştir.
Araştırma sonucunda sanal karakterler ile para-sosyal ilişki kurulabildiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

AI, K-Pop, Para-sosyal İlişki

Kaynakça

• Arda, S. (2006). Predictors of parasocial interaction with the favorite and the least desirable characters portrayed in tv serials. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Cai DA ,Wang Q, Fink EL. (2008). Loneliness, Gender and Parasocial interaction: a uses and gratifications approach. Communication Quarterly, 56 (1), 87 - 109. [Elektronik Dergi].
• Choudhury, M., Prabhu, S., Sabri, A. K., & Marhoon, H. A. (2023, September). Impact of artificial intelligence (AI) in the media and entertainment industry. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2736, No. 1). AIP Publishing.
• Forbus, K. D., & Laird, J. (2002). Guest editors' introduction: AI and the entertainment industry. IEEE Intelligent Systems, 17(04), 15-16.
• Giles. D.(2010). Parasocial Relationships. In book: Characters in Fictional Worlds: Understanding Imaginary Beings in Literature, Film, and Other Media Publisher: de Gruyter Editors: J. Eder, F.Jannidis, R.Schneider. Belin/Newyork
• Han, S. (2021). AI, culture industries and entertainment. In The Routledge Social Science Handbook of AI (pp. 295-312). Routledge.
• Horton D,Wohl RR. (1956). Mass communication and para-social interaction. Psychiatry, 19 (1), 215 - 229. [Elektronik Dergi]
• Keskin A. (2020) Parasosyal etkileşim açısından K-Pop fanlığı: ARMY hayran kültürü üzerinde bir inceleme. İNİF.5(1):25-38. [Elektronik Dergi].
• Nader, K., Toprac, P., Scott, S., & Baker, S. (2024). Public understanding of artificial intelligence through entertainment media. AI & society, 39(2), 713-726.
• Özbölük, T., & Dursun, Y. (2015). Pazarlama araştırmalarında paradigmal dönüşüm ve etnografinin dijital evrimi: Netnografi. Erciyes üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, (46), 227-247.
• Perse. E, Rubin A ,Powell R.(1985). Loneliness, parasocial interaction and local television news viewing. Human Communication Research 12(2):155-180.[Elektronik Dergi]
• Pirim, A. G. H. (2006). Yapay zeka. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 1(1), 81-93.
• Şeker, S.(2018). Parasosyal Etkileşim: Kişilik Özellikleri, Sosyal Destek ve Bazı Psikolojik ve Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, (Danışman: Prof. Dr. Ayşegül Durak Batıgün)
• Sood S, Rogers M.(2000), Dimensions of parasocial interaction by letter-writers to a popular entertainment-education Soap Opera in India. Journal Of Broadcasting& Electronic Media,(386-414) .[Elektronik Dergi].
• Stever, G.(2019). Parasocial and social interaction with celebrities: classification of media fans. Journal of Media Psychology14(3):1-39.[Elektronik Dergi].
• Sucu, İ. (2019). Yapay zekanın toplum üzerindeki etkisi ve yapay zekâ (AI) filmi bağlamında yapay zekaya bakış. Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi, 2(2), 203-215.
• Tayanç N, Varol S. (2019) Parasosyal ili̇şki̇: kavramsal bi̇r çerçeve. İletişim ve Kuram Araştırma Dergisi. 48: 258-277. [Elektronik Dergi].
• Vonderohe, B.(2016), Twitter’s role in the disclosure of parasocial relationships. Journal of Undergraduate Research. [Elektronik Dergi].
• Zhuang, J.(2018) I’m Your Fan – Engaging in Celebrity ’s Social Media Page with the Mediation of Parasocial Interaction and Parasocial Relationship A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts The Zimmerman School of Advertising and Mass Communications College of Arts and Sciences University of South Florida(Major Professor: Scott S. Liu, Ph. D.)
• Url-1 https://turkiye.ai/kaynaklar/yapay-zeka-zaman-cizelgesi/ (01.10.2024)
• Url-2 https://www.brandingturkiye.com/yapay-zekanin-tarihcesi-ve-gelisimi/ (10.10.2024)
• Url-3 www.wikipedia.org (15.10.2024).