HAVA ARACI BAKIMI İLE İLGİLİ YAYINLANAN TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZ YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 217 - 228

Murat Uğur

Öz

Hava aracı bakım faaliyetleri, hava aracı sistemlerinin doğru ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak ve uçuşa elverişlilik kriterlerini karşılayan güvenli uçuşların gerçekleştirilmesi açısından hayati bir öneme sahiptir. İşletilmeye başlandığı andan itibaren hava araçları, çeşitli operasyonel yüklere, çevresel koşullara, arızalara, yapısal hasarlara ve korozyona maruz kalmaktadır. Havacılık sektöründe belirlenen hedeflere ulaşılması ve emniyetli, güvenli uçuşların gerçekleştirilebilmesi bakım faaliyetleri kritik bir rol oynamaktadır. Son yıllarda elde ettiği başarılarla Türkiye, günümüzde savunma ve havacılık alanlarında en hızlı gelişen ülkelerden biri konumuna gelmiştir. Bu çalışma, ülkemizin bu alandaki başarılarına paralel olarak, hava aracı bakımına yönelik literatürde yer alan tezlerin dağılımını ve yoğunluğunu ölçmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, 1988-2024 yılları arasında yurt içindeki üniversitelerde yayımlanan tezler, YÖK Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı kullanılarak bibliyometrik analiz yöntemiyle taranmıştır. Tarama neticesinde 28 Üniversite tarafından hazırlanan 67 tezin çoğunluğunun Türkçe dilinde, Yükseklisans türünde ve 2015 yılından sonra artan eğilimde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hava-Aracı Bakımı, Uçak Bakımı, Havacılık, Bakım Dokümantasyonu, Uçuş Emniyeti

Kaynakça

• AMT Handbook Addendum. (2014), Human Factors, Chapter 14. Alındığı yer https://www.faasafety.gov/files/gslac/courses/content/258/1097/AMT_Handbook_Addendum_Human_Factors.pdf
• Boz, F. (2024). Hava Aracı Bakım Eğitimi Analizi: Türkiye Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir
• Güneş, T. (2016). Hava Aracı Bakım Dokümanlarının Kullanımında Emniyet Ve Etkinliğin Arttırılmasına Yönelik Bir Yaklaşım
• IATA. (2024) Safety Overview IATA Annual Safety Report Executive Summary and Safety Overview- 60th Edition
• Kıyak, E. (2012). The effects of aircraft preventive maintenance on reliability. International Journal of Applied Mathematics and Informatics
• MIL-HDBK-470A (1997). Department of Defense Handbook, Designing and Developing Maintainable Products and Systems Volume I
• Schreiver, Frank (2007). Airbus Maintenance Briefing Notes, Human Performance Error Management.
• SHGM. (2013), Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Onaylı Hava Aracı Bakım Kuruluşları Talimatında (SHT-145). Ankara.
• SHGM Faaliyet Raporu 2023. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu
• Yüksel, S. (2008), Türkiye’deki Havaaracı Bakım Faaliyetlerinde Dış Kaynak Kullanımının Araştırılması ve Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir.