ODYOLOJİ ALANINDA İSTATİSTİKİ ANALİZLERİN KULLANILDIĞI LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ: (2000-2025 YILLARI İÇİN İNCELEME)

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 3, 37 - 59, 31.07.2025

Emre Ekin , Cansu Gücüyener

Öz

Bu çalışmada, odyoloji alanında istatistiki analiz kullanılarak yazılan yüksek lisans ve doktora tezlerine ilişkin 25 yıllık dönemde geniş bir literatür taraması yaparak bibliyometrik analiz gerçekleştirmek, akademik yayın eğilimlerini ve bilgi üretim süreçlerini incelemek amaçlanmıştır. Ele alınan tezlerin sayısal verilerinin toplanması ve 13 farklı değişken açısından incelenmesi sonucunda veriler ortaya konulmuştur. Çalışmada, literatür taraması veri toplama yöntemi kullanılmıştır. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi (YÖKTEZ) veri tabanında son çeyrek yüzyılda odyoloji alanında sayısal yöntemler kullanılarak yayımlanmış tezler; eğitim düzeyi, erişim durumu, yayımlanma yılı, ana bilim dalı, bilim dalı, üniversite tipi, üniversite, yazar cinsiyeti, danışman sayısı, danışman unvanı, tez dili, kullanılan anahtar kelimeler, tez konuları olmak üzere 13 değişken bakımından incelenmiştir.
2000-2025 yılları arasında yapılan literatür taramasında 738 adet tez tespit edilmiş, bunlardan 8’i sayısal yöntem kullanılmadığı için, 8’i erişim izni olmadığı için dışlanmıştır. Geriye kalan 722 lisansüstü tez incelemeye alınmıştır. Dışlanan tezlerden 7’si yüksek lisans, 1’i doktora tezidir. 722 tezden 615’i yüksek lisans, 107’si doktora tezi olup en fazla tez2022yılında yayımlanmıştır. Tezlerin çoğu odyoloji ana bilim dalındadır ve devlet üniversitelerinde yayımlanmıştır. Yazarların çoğu kadın, tezler genellikle tek danışman tarafından, çoğunlukla profesör unvanına sahip danışmanlar tarafından yönetilmiştir. Tezlerin neredeyse tamamı Türkçe olarak yazılmıştır ve konuları ağırlıklı olarak işitme sistemine odaklanmaktadır. Yüksek lisans tezleri genellikle Başkent Üniversitesi’nde, doktora tezleri ise Hacettepe Üniversitesi’nde yayımlanmıştır. Ayrıca, yüksek lisans tezlerinin odyoloji, doktora tezlerinin ise odyoloji ve konuşma bozuklukları alanında olduğu görülmüştür. Türkiye’de Odyoloji alanında yayımlanan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizini içeren bu çalışmanın, odyolojideki gelişmeleri, eğilimleri anlamak için araştırmacılara yardımcı olacağı ve literatüre katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Odyoloji , Lisansüstü Tez , İstatistiki Analiz , Sayısal Yöntemler , SPSS

Kaynakça

• Barton, B., & Peat, J. (2014). Medical Statistics - A Guide to SPSS, Data Analysis and Critical Appraisal. BMJ Books.https://doi.org/10.1002/9780470755945
• Belgin, E. (2015). Odyoloji’nin Dünü, Bugünü, Yarını. In E. Belgin, & A. S. Şahlı, Temel Odyoloji. Ankara: Güneş Tıp Kitapevleri.
• Le Prell, C. G., & Henderson, D. (2020). Noise-Induced Hearing Loss: Scientific Advances. In Handbook of Auditory Research. Springer.
• Pallant, J. (2020). A Step by Step Guide to Data Analysis Using IBM SPSS. McGraw-Hill Education.https://doi.org/10.4324/9781003117452
• Perker, Y., Tutar, V., & Taş, İ. H. (2023). Türkiye’de Odyoloji Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Çeşitli DeğişkenlerAçısından İncelenmesi. Türk Odyoloji ve İşitme Araştırmaları Dergisi, 6 (3), 89-94. https://doi.org/10.34034/tjahr.1358887
• Sedef, A. (2010). İstatistik Neden Önemli. Retrieved from Wordpress: https://ahmetsedef.wordpress.com/2010/07/26/istatistik-neden-onemli/
• Serper, Ö. (2017). Uygulamalı İstatistik. Bursa: Ezgi Kitabevi.