AMASYALI SEYYİD HÜSEYİN EFENDİ VE MANZUM KASÎDE-İ BÜRDE TERCÜMESİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 3, 145 - 187, 21.06.2018

Sadık Yazar

Öz

Türk
kültür ve edebiyatında çok geniş ve derin yansımaları olan bazı kasideler
vardır ki bunlar defalarca manzum veya mensur olarak tercüme ve şerh
edilmiştir. İmâm-ı Bûsîrî’nin Kasîde-i Bürde diye meşhur olan kasidesi de,
bunlar arasında yer almakta olup neredeyse tüm Müslüman milletlerin kültür ve
edebiyatlarında bir şekilde yerini almıştır. 
Bu makalede, Kasîde-i Bürde’yi manzum olarak çeviren XVII. yüzyıl
şairlerinden Seyyid Hüseyin’in tercümesi ele alınacaktır. Üç bölümden oluşacak
olan makalenin birinci bölümünde, İmâm Bûsîrî ve kasidesi hakkında genel bir
bilgi verilip onun Türk kültür ve edebiyatındaki yerine kısaca değinilecektir.
İkinci bölümde, makalenin konusunu teşkil eden Kasîde-i Bürde’nin mütercimi
Seyyid Hüseyin’in hayatı ve tercümesinden evvel oluşturduğu Kasîde-i Bürde
mecmuası tanıtılacaktır. Son bölümde ise Seyyid Hüseyin’in tercümesinin metni,
kısa bir incelemeyle birlikte verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Seyyid Hüseyin el-Amasî, İmam Bûsirî, Kasîde-i Bürde, Kasîde-i Bürde Tercümesi, Kasîde-i Bürde Mecmuası

Kaynakça

• BUZEYNE, Muhammed, Kasidetü’l-bürde ve muarazatuha, Tunus, Menşuratu Muhammed Buzeyne, 1994.DEDES, Yorgos, Was there a Greek aljamiado literature?” In: Balım-Harding, Çiğdem & Imber, Colin, eds., The Balance of Truth: Essays in Honour of Professor Geoffery Lewis, İstanbul: İsis, 2000.Ebü'l-Fidâ İsmâîl b. Muhammed Aclûnî, Keşfü'l-hafâ ve müzîlü'l-ilbâs ammâ iştehere mine'l-ehâdîs ala elsineti’n-nâs, Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabi, Beyrut 1932IBNÜ’L-AHREŞ, Sa’îd, Bürdetü’l-Busiri bi’l-Magrib ve’l-Endelüs: hilâle’l-karneyni’s-samin ve’t-tasi’ el-hicriyeyn, Vezaretü’l-Evkaf ve’ş-Şuuni’l-İslâmiyye, Rabat 1998.KAYA, Mahmut, Bûsîrî”, TDVİA, C. 6, Diyanet Vakfı Neşriyatı, İstanbul 1992.KAYA, Mahmut, Kaside-i Bürde’yi Türkçe Söyleyiş, Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2004.KİNEENE, Wa Mutiso, “al-Busiri and Muhammed Mshela: Two Great Sufi Poets”, Swahili Forum, S. 11 (2004).LUBİS, Muhammed Bukhari, Qasidahs in honor of the Prophet: a Comparative Study Between al- Busiri’s al- Burdah and Attar’s Na’t in his Illahi-namah, Selangor, Penerbit Universiti Kebangsaan, 1983.NAMETAK, Fehim, , “Avrupa’da Alhemiyado Edebiyatı”, Türk Edebiyatı Tarihi, C. II, (editörler: Talat Sait Halman, Osman Horata, Yakup Çelik, Nurettin Demir, Mehmet Kalpaklı, Ramazan Korkmaz, M. Öcal Oğuz), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul 2006.SARAÇ, M. A. Yekta, Klâsik Edebiyat Bilgisi: Biçim-Ölçü-Kafiye, 3F Yayınları, İstanbul 2007SEZER, İ. Hakkı, İmam Bûsîrî ve Bürde’si, (basılmamış Doktora tezi), Konya, Selçuk Üniversitesi, SBE, 1985.ŞAHİN, Ebubekir Sıddık, Kasîde-i Bürde’nin Türkçe Şerh ve Tercümeleri, (basılmamış Y. Lisans Tezi), Ankara, Gazi Üniversitesi, SBE, 1997.ŞENER, H. İbrahim, Kaside-i Bürde, Kaside-i Bür'e ve Su Kasidesi: Metin-Mukayese-Tahlil, İrfan Kültür Eğitim Derneği, İzmir 1995.YAZAR, Sadık, “A Manuscript Containing Selected Translations of Qaside-i Burdah”, 30th Conferance of MELCOM, Oxford/İngiltere, Temmuz 2008, (yayımlanmamış bildiri).YAZAR, Sadık, “Amasyalı Münevver Bir Müezzin ve Muarrif: Hâfız Seyyid Hüseyin bin Seyyid Ali el-Amasî ve Eserleri”, Uluslararası Amasya Sempozyumu Tarih-Dil-Kültür-Edebiyat Bildiriler Kitabı,C. II, Amasya 2018, s. 1485-1501YAZAR, Sadık, Osmanlı Dönemi Şiir Tercümesinde Karşılaşılan Biçimsel (Nazım Biçimi, Aruz ve Kafiye) Zorluklar, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları IX: Metnin Halleri: Osmanlı’da Telif, Tercüme ve Şerh, Klasik Yayınları, İstanbul 2014