THE DEBATES ON RELIGION AND SECULARISM DURING THE DEMOCRATIC PARTY BUDGET DISCUSSIONS

Yıl 2021, Sayı: 10, 55 - 74, 23.12.2021

Mehmet Evsile

Öz

In the history of the Turkish Republic, the Democratic Party period (1950-1960) became the center of many discussions on different subjects such as political issues, economic applications, social and daily life. After the Democratic Party period, these matters were hdiscussed by the politicians, politologs, journalists, sociologists, historians and other occupational groups and many academic studies were carried out. In those studies, religion and religious activities in the Democratic Party period were connected with education and culture policy. In addition, the activities of the Democratic Party on formal and informal education institutions, Faculty of Theology, imam schools, religious education in primary and secondary schools and the training of religious commissaries were investigated based on the archive documents and statistical data.In this manuscript, the knowledge related to those topics discussed in the Turkish Grand Assembly during the Budget discussions between the years 1950-1960 was scanned and with this paper we contributed to the literature.

Anahtar Kelimeler

Democratic Party, Religion and Secularism, Religion Education, Religious Comissaries.

DEMOKRAT PARTİ BÜTÇE GÖRÜŞMELERİNDE DİN VE LÂİKLİK KONUSUNDAKİ TARTIŞMALAR

Öz

Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Demokrat Parti Dönemi (1950-1960), siyasî, ekonomik, sosyal, günlük hayat ve pek çok alanda tartışma konusu olmuştur. Demokrat Parti iktidarından sonra bu dönem, siyasîler, siyaset bilimciler, gazeteciler, sosyologlar, tarihçiler ve diğer meslek mensupları tarafından ele alınarak akademik çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalarda Demokrat Parti dönemi eğitim ve kültür politikalarında din ve dinî faaliyetler, Demokrat Parti’nin örgün ve yaygın eğitim kurumları üzerindeki çalışmaları, İlâhiyat Fakültesi, İmam Hatip Okulları, ilk ve ortaöğretim kurumlarındaki din dersleri konuları ve din görevlilerinin yetiştirilmeleri hususları arşiv belgeleri ve istatistik veriler ile ortaya konulmuştur. Bu makalede de 1950-1960 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi genel kurulunda yapılan bütçe görüşmelerinde konu ile ilgili bilgiler taranıp işlenerek, literatüre katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Demokrat Parti, Din ve Lâiklik, Din Eğitimi, Din Görevlileri

Kaynakça

• Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (9.Dönem), Cilt:5, Ankara, 1951.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (9.Dönem), Cilt:13, Ankara, 1952.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (9.Dönem), Cilt:20, Ankara, 1953.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (9. Dönem), Cilt:28, Ankara, 1954.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (10. Dönem), Cilt:5, Ankara, 1955.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (10. Dönem), Cilt:10, Ankara, 1956.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (10. Dönem), Cilt:17, Ankara, 1957.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (11. Dönem), Cilt:2, Ankara, 1958.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (11. Dönem), Cilt:7, Ankara, 1959.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (11. Dönem), Cilt:12, Ankara, 1960.
• T.C. Resmî Gazete, 22.11.1935, Sayı:3163, s.4795.
• Baytar, Yaşar (2020). “Demokrat Parti’nin Eğitim Politikalarında Din ve Dinî Okullar”. Atatürk Yolu Dergisi. S. 66, s.91-122.
• Emiroğlu, Atiye-Necmi Uyanık (2017). “Demokrat Parti Dönemi Din Eğitimi Bağlamında İmam-Hatip Okulları”. Tarihin Peşinde, S. 18, s.53-69.
• Karpat, Kemâl (1996). Türk Demokrasi Tarihi. İstanbul: Afa Yayınları.
• Kırkpınar, Leylâ (2018). “Demokrat Parti (DP) ve Din Siyaset İlişkisi (1946-1960)”. Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi. XVII/36 s.349-359.
• Nal, Sabahattin (2005). “Demokrat Parti’nin 1950-54 Dönemi Din Siyaseti”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. S. 60-3, s.137-171.
• Şahin, Mehmet Can (2012). “Demokrat Parti Türkiyesinde Din, Siyaset ve Eğitim İlişkileri”. Toplum Bilimleri. S. 6(12), s. 31-54.