TARİHÎ AÇIDAN ARAKAN’DAKİ MÜSLÜMANLAR VE BUDİSTLER ARASINDA BÖLGESEL ÇATIŞMALARIN ARKA PLANI

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 12, 56 - 64, 27.12.2018

Abdur Rahman Fuad

Öz

Bu tebliğin temel amacı ise, pasifizmle özdeşleşen
Budizm’in Myanmar’da nasıl radikalleştiğini vuzuha kavuşturmak için bölgedeki
Müslüman ve Budist çatışmasının yanında hükümetin arka planda nasıl rol
oynadığını tarihi açıdan anlamaktır. Hem de bu çatışmanın asıl odağı ise Güneydoğu
Asya’daki Bangladeşle sınırı olan Myanmarın bir bölgesi ‘Rakhine’dir. Ancak bu
bölgenin tarihteki adı ‘Arakan’dır. Burada yaşayan Rohingya/Arakanlılar tarihi
ve kültürel olarak Çin, Tibet, Hint ve İslam kültüründen beslenmektedir. İslam’ın
yayılması ve bölgenin ticaret yolları üzerinde bulunmasından dolayı bu bölgeye
dünyanın çeşitli yerlerinden göçmenlerin gelmesi bölgenin etnik ve kültürel çeşitliliğini
arttırmıştır. Tarih boyunca kimi zamanlarda bölgesel hakimiyet noktasında
Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar meydana gelmiştir. Aslında,
Arakan M.Ö. 2666’dan M.S. 1784’e kadar yaklaşık 4,500 yıl özgürce yaşayan bir
ülkeydi. İngiltere sömürgesinden sonra Müslümanlar Arakan’ın tek bir bağımsız
devlet olmasını istediler. Ama sonra bu bölge Myanmarla birlikte 1948’de İngiltere'den
ayrılmıştır. Ülke içinde çoğunlukla devam eden askeri yönetim şimdiki hükümette
de ülke içindeki azınlıklara spesifik olarak Rohingyalılara, vatandaşları
olarak değil, hala yabancı (Bangladeşli) olarak yaklaşmaktadır ve bu yolla
insan hakları da hala ihlal edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Budist, Çatışma, Arakan, Rohingya, Vatandaşlık kimliği

Kaynakça

• Ahmad, I. (2010). The Rohingyas: from stateless to refugee, Dhaka Üniversitesi, http://www.netipr.org/policy/downloads/20100101_FromStatelessToRefugees_ImtiazAhmed.pdf.
• Akhanda. M.R. (2013). Arakaner Musulmander İtihas. Dhaka: Bangladesh Co-operative Book Society.
• Albert, A. (2018, Nisan 20). The Rohingya Crisis. Council on Foreign Relation. https://www.cfr.org/backgrounder/rohingya-crisis
• Al Jazeera and News Agencies. (2017, Eylül 8). UN: 270,000 Rohingya fled to Bangladesh in two weeks. http://www.aljazeera.com/news/2017/09/rohingya-refugee-numbers-bangladesh-surge-270000-170908090357860.html
• Anand, J.P. (1978). Bangladesh-Refugees from Burma. Hindistan: Economic and Political Weekly.
• Bayram, M,. Yaylar, Y. (2016). Myanmar’daki Budist-Müslüman çatışmasının tarihî dinamikler, Ulusrarası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), 367-373.
• Bayram, M,. Yaylar,Y. (2014). Myanmar’daki din çatışması’nın swot analizi. SDE dergisi ve Google akademik makaleleri.
• Dipartimento di Scienze Politiche e Sociali. (2013/2014). Identity, conflict, and statelessness in southeast Asia. İtalya: Università della Calabria.Harvard Üniversitesi. (2012). A Public Address by Daw Aung San Suu Kyi. http://iop.harvard.edu/forum/public-address-daw-aung-san-suu-kyi
• Human Rights Watch. (2012, Ağustos 1). The Government Could Have Stopped This" Sectarian Violence and Ensuing Abuses in Burma's Arakan State. Bangladeş-Myanmar: Human Rights Watch.
• Ingber, H. (2012, Eylül 29). Aung San Suu Kyi misses an opportunity on Rohingyas. PRI GlobalPost. http://www.pri.org/stories/2012-09-29/aung-san-suu-kyi-misses-opportunity-rohingyas
• Islam, S.S. (2012). A Handbook of Terrorism and Insurgency in Southeast Asia. İngiltere: Edward Elgar Publishing Ltd.
• Kipgen, N. (2013). Conflict in Rakhine state in Myanmar: Rohingya Muslims conundrum. Journal of Muslim Minority Affairs, 33(2), 298-310.
• NTV.com.tr. (2013, Mayıs 04). Budistler neden Müslümanları öldürüyor?. http://www.ntv.com.tr/dunya/budistler-neden-muslumanlari-olduruyor,LGzS86ljMUGALfM-ZKd_8g
• Rahman, K.M.A. (2015). Ethno-political conflict: The Rohingya vulnerability in Myanmar, IJHSSS. 2(1), 288-295.
• Türkiye Diyanet Vakfı. (2017, Aralık). Arakan Raporu. Ankara.
• Ullah, N.M.H. (1995). Rohingya jatir Itihas. Dhaka: Bangladesh Co-operative Book Society.
• Yegar, M. (1972). The Muslims of Burma: A Study of a Minority Group, Israil: Otto Harrassowıtz.