YURTDIŞINDAN GERİ DÖNEN GURBETÇİLERİN YAŞADIKLARI TEMEL SORUNLAR BAĞLAMINDA SOSYAL ADAPTASYON PROBLEMİNİN ANALİZİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 14, 58 - 71, 23.08.2019

Musa Yavuz Alptekin

Öz

1961 yılında Türkiye ve Almanya arasında yapılan anlaşma
gereği, ilk kez Türkiye’den yurtdışına resmi yollarla ve kitlesel düzeyde işçi
gönderimi başlamıştır. Almanya ile yapılan ikili anlaşma süreci diğer ülkeler
için de bir örnek teşkil etmiş ve Türkler Avrupa’nın birçok ülkesine resmi veya
gayri resmi bir şekilde işçi olarak gitmeye başlamışlardır. 1960’lardan
itibaren her yıl ortalama 100 bin işçi Türkiye’den başta Avrupa ülkeleri olmak
üzere yabancı ülkelere gitmeye başlamışlardır. Ne var ki bu insanların çoğu
ortalama 20-25 yıl sonra ülkelerine döndüklerinde çeşitli sorunlarla
karşılaşmışlardır. Zira ne kendileri aynı o giden kişilerdir ve ne de
arkalarında bıraktıkları ülkeleri bir zamanlar bırakıp gittikleri aynı o
ülkedir. Bu çalışma, değişen süreler yurtdışında çalışıp Türkiye’ye dönen 144
gurbetçiyle anket ve mülakat yapmak suretiyle ciddi bir veri setine ulaşmıştır.
Nihayet bu verilere dayanarak gurbetçilerin döndüklerinde yaşadıkları sorunları
analiz etmeye çalışmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Gurbetçi, İşçi göçü, Geri Dönüş, Adaptasyon Sorunları

Kaynakça

• Abadan Unat, N. (1972). “Yurtdışına Göçen Türk İşgücü ve Dönüş Eğilimleri”, A. Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, ss. 183-206.
• Akçaylı, N. (1986). “İkinci Kuşak Türklerin Federal Almanya ve Türkiye’deki Mesleki Uyumları”, Nurhan Akçaylı (Derleyen), Federal Almanya’da İkinci Kuşak Türk Gençlerinin Mesleki Eğitim İmkânları, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları.
• Aker, A. (1972). İşçi Göçü, İstanbul: Sander Yayınları.
• Alkan, N. (2011). “Geriye Göç Üzerine Bir Alan Araştırması”, Almanya’ya Türk Göçünün 50. Yılında Türk-Alman İlişkilerinin Dünü, Bugünü ve Geleceği, Ankara: Konrad Adenaur Vaktfı.
• Demircioğlu, A. M. (1983). “Federal Almanya’dan Kesin Dönüş Yapan İşçilerimizin Sosyo-Politik Sorunları”, Sosyal Siyaset Konferansları, (ss. 113-135).
• Erdoğan, M. M. (2015). “Avrupa’da Türikye Kökenli Göçmenler ve ‘Euro-Turks Barometre’ Araştırmaları”, Göç Araştırmaları Dergisi, C. 1, S: 1, Ocak-Haziran 2015 (ss. 108-148).
• Gökmen, O. (1972). Federal Almanya ve Türk İşçileri, Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu (1996). Yurtdışına İşgücü Göçü ve ‘Parçalanmış’ Aile, Ankara.
• Taşdelen, H. M. (1991). “Yurt Dışından Dönen Türk İşçi Ailelerinin Uyum Problemleri”, Sosyoloji Konferansları, ss. 61-67.