TERÖRE SİVİL ÖNLEM “KAYYIM BELEDİYECİLİK” MUŞ-BULANIK BELEDİYESİ ÖRNEĞİ (2016-2018)

Yıl 2019, ASSAM ULUSLARARASI HAKEMLİ DERGİ 13. ULUSLARARASI KAMU YÖNETİMİ SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ ÖZEL SAYISI, 205 - 225, 23.09.2019

Kamil Ufuk Bilgin İlker Tahir Gündüzöz Arzu Oflaslı

Öz

Bu çalışmanın
amacı,  insanların ve devletlerin
hayatını zora sokan teröre karşı aldığı önlemlere ilişkin olarak, “Kayyım Belediyecilik” uygulamasının
sonuçlarını değerlendirmektir. Çalışmada yöntem olarak, önce teorik kaynaklara
başvurulmuş; sonra uygulamanın kaynağı olan mevzuat incelenmiş; son olarak da
Muş ili Bulanık İlçe Belediyesi’nin,
kayyım başkanlığı çalışmaları örnek olarak incelenmiştir. “Kayyım” sözcüğü, TDK Sözlüğüne göre "belli bir malın
yönetilmesi ya da belli bir işin yapılması için görevlendirilen kimse"
anlamında Arapça kökenli bir sözcüktür. Uygulamadaki anlamı ise, genellikle
usulsüzlük yapılan özel kurumlara, şirketlere, devletin el koyduktan sonra
atadığı yönetici veya “başkanvekili”dir. Türkiye’de 674 sayılı KHK ile 5393
sayılı Belediye Kanunu’nda değişiklik yapılmış ve yasa dışı faaliyetlerde bulunan
102 belediyeye kayyım atanmıştır.

Çalışmada,
devletlerin askeri ve polis gücüyle teröre karşı mücadelesin yanısıra, huzurun
sağlanması için teröre karşı halkın bilinçlendirilmesi; merkezi ve yerel
düzeyde kamu hizmetlerinin başarıyla sunulmasına ilişkin bulgular
belirlenmiştir. Bu bağlamda, öncellikle terör örgütünün belediyelerden elde
ettiği gelir kaynakları, lojistik destek, militan edinimi ve propaganda
faaliyetlerinin engellenebilmesi; ardından da altyapı iyileştirme, yatırım
çekme ve istihdam sağlamaya ilişkin belediye faaliyetleri söz konusu
olabilmiştir. Muş-Bulanık Kayyım Belediyeciliği (2016-2018) örneği incelenmiş
ve eğer belediyeler teröre destek vermeyip, belediye imkânları halka hizmet
olarak sunulabilirse, yerel yönetimlerde çok başarılı belediyecilik
yapılabilmesinin mümkün olabileceği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kayyım belediyecilik, TRUSTEE MUNICIPALITY

Teşekkür

KAYSEM-13 Uluslararası Sempozyumu Hazırlayan, Gaziantep Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü Başkanı ve üyelerine teşekkür ederiz.

Kaynakça

• KAYNAKÇAAlkan, N. (2014). Türkiye’nin Terörizmle Mücadele Deneyimi. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele. Edit. Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara: USAK yayını, 79-124.
• Alptekin, H. ve İlhan, B. (2018). Kayyum Atanan Belediyelerin PKK Terörü ile Mücadeledeki Rolü, İstanbul: SETA Vakfı yayınları.
• Anadolu Ajansı (2017). Usulsüz ihalelerle PKK'ya para aktarmışlar. 07.12.2017. http://aa.com.tr:http://aa.com.tr/tr/turkiye/usulsuz-ihalelerle-pkkya-para-aktarmislar/994458? amp=1, (Erişim: 14.05.2019).
• Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu (2019). Terörle Mücadele. https://www.avrupa. info.tr/tr/terorle-mucadele, (Erişim: 14.05.2019)
• Baharçiçek, A. (2000). Etnik Terör Ve Etnik Terörle Mücadele Sorunu. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:10(1), 11-27, http://web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/ arsiv/cilt10/sayi1/011-028.pdf, (Erişim: 14.05.2019)
• Basın İlan Kurumu (2015). 4 İl ve 15 İlçede “Özyönetim” Operasyonu, 15.10.2015, https://www.bik.gov.tr/4-il-ve-15-ilcede-oz-yonetim-operasyonu/ (Erişim: 25.03.2019).
• Başaren, S. (2000), Terör İncelemeleri, Edit. Özdağ, Ü. ve Öztürk, O.M., Terörizm İncelemeleri, Ankara:ASAM yayını.
• BBC Türkçe (2015). (2015, 9 11). PKK'lılar Diyarbakır'da çorbacıyı taradı: 1 ölü. http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/09/150911_diyarbakir_saldiri,(Erişim:9.11.2015Belediye Kanunu (2005). 5393 sayılı Belediye Kanunu. 13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazete.
• Büyükşehir Belediyesi Kanunu (2004). 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu. 23.7.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazete.
• Bulanık Belediyesi (2019). Bulanık Belediyesi Internet Sitesi, http://www.bulanik.bel.tr/, (Erişim: 14.05.2019).
• Bulanık Kaymakamlığı (2019). Bulanık Kaymakamlığı Internet Sitesi, http://www.bulanik.gov.tr/ (Erişim: 14.05.2019).
• Cinoğlu, H. ve Özeren, S. (2014), ABD’nin Yeni Terörle Mücadele Konsepti: Savaş Yerine Uyumlu İşbirliği mi?. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele, Edit. Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara: USAK yayını, 347-375.
• Demir, C.K. (2016). Ayaklanmalardan Terörizmle Mücadeleye Öğrenen Askeri Örgütler. Savunma Bilimleri Dergisi, Kasım/November 2016, 15(2), 107-136. http://www.kho.edu.tr/akademik/enstitu/Alp_SAVBEN_dergi/152/5.pdf, (Erişim:14.05.2019)
• Devran, Y. (2015). Medya ve Terör Sorunsalı. Gümüşhane Üni., İletişim Fak.Dergisi,C.3(2),84-95, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/83999, (Erişim tarihi: 14.05.2019)Ergil, D. (1991). Terörizmin Mantığı ve Hedefi, AÜSBF Dergisi, C.XLVI, Ocak-Haziran, Ankara, 171-189.
• Güler, T. ve Yılmaz, A. (2018). Yerel Demokrasi–Güvenlik Sarmalında Yerel Yönetimler: Türkiye’de Belediyelere Kayyum Atanması Pratiği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (68), 801-1816, https://dergipark.org.tr/download/article-file/560208 (Erişim: 14.05.2019)
• İçişleri Bakanı Soylu (2017). FETÖ’nün Devlet İçine Sızmış Uzantıları Büyük Ölçüde Temizlendi, Anadolu Ajansı, 15 Kasım 2017. https://www.aa.com.tr/tr/politika/icisleri-bakani-soylu-fetonun-devlet-icine-sizmis-uzantilari-buyuk-olcude-temizlendi/966209,(Erişim:14.5.2019)
• İçişleri Bakanlığı (2016a). Terör Nedeniyle Görevden Uzaklaştırılan Belediye Başkanı ve Meclis Üyeleri Hakkında Basın Açıklaması 11.09.2016, https://www.icisleri.gov.tr/basin-aciklamasi11092016, (Erişim: 25.03.2019).
• İçişleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun (1985). 23.02.1985 tarih ve 18675 sayılı Resmi Gazete.
• İçişleri Bakanlığı (2016b). Belediyelerdeki Kayyum Sistemi ve Mevcut Durum Raporu. https://www.icisleri.gov.tr/kurumlar/icisleri.gov.tr/IcSite/illeridaresi/Yayinlar/KayyumRaporu/kayyum_nihai_rapor.pdf, (Erişim, 25.03.2019).
• Kayaoğlu, M. ve Başıbüyük, M. (2014). “Aydınlık Yol”un Karanlık Yüzü: Bölücü Terörle Mücadelede Peru Örneği. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele, Edit.Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara: USAK yayını, 413-440.
• Keleş, R. ve Özgül,C.G. (2017). Belediye Organlarına “Kayyım” Atamaları Üzerine Bir Değerlendirme. AÜSBF Dergisi, Cilt 72(2), 299-313.
• Köseli, M. ve Yaşar, M. (2014), Uyuşturucu, Terör ve FARC: Kolombiya’nın (Narko) Terörle Mücadelesi. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele, Edit.Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara: USAK yayını, 377-412.
• Milliyet (2015). Pkk’dan Büyük Tehdit: "Oyunuz Akp veya Başka Partiye Giderse Hesabımız Büyük Olacak". www.milliyet.com.tr/pkk-dan-buyuk-tehdit-oyunuz-akp-veya-erzurum-yerelhaber-976656/, (Erişim: 14.05.2019).
• Milliyet (2016). İçişleri Bakanlığı: "28 Belediyeye Kayyum Atandı", Milliyet.com, 11.09.2016, http://www.milliyet.com.tr/icisleri-bakanligi-28-belediyeye-kayyum-ankara-yerelhaber-1551090/, (Erişim: 14.05.2019).
• Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında KHK (2016). 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 01.09.2016 tarih ve 29819 sayılı 2.Mükerrer Resmi Gazete.
• Özeren, S. ve Demirci, S. (2014). İngiltere’nin Ayrılıkçı IRA ve Dine Karşı Terörle Mücedele Politikası. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele. Edit.Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara:USAK yayını, 237-304.
• Radikal (2015). “KCK: Silah Bırakma İradesi Bize Ait”, Radikal, 12 Haziran 2015. http://www.radikal.com.tr/turkiye/kck-silah-birakma-iradesi-bize-ait-1378056/
• Rousseau, J. J. (2019). Toplum Sözleşmesi. Çev.Ersin Cengiz, İzmit: Olympia Yayını.
• Sözer, M. A. ve Elmas, M.S. (2014). Terörle Mücadelede Farklı bir yaklaşım: Japonya Örneği. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele. Edit.Bal, İ. – Özeren, S., Ankara:USAK yayını, 125-157.
• Şen, Y. F. (2018). Demokratik Toplumlarda Siyasal Şiddet ve Terörizm Nedenlere ve Sonuçlara İlişkin Kavramsal Bir Çözümleme. Ankara: Kilit yayını.
• Şenocak, H. E. (2006), Avrupa Terör Örgütleri ve Ülke Uygulamaları. Ankara: Platin yayın.Şimşek, Y. (2014). İspanya’nın Terörle Mücadelesinde ETA Örneği. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele. Edit.Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara: USAK yayını, 305-346.
• Terörle Mücadele Kanunu (1991). 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu. 12.04.1991 tarih ve 20843 sayılı Mükerrer Resmi Gazete.
• Türk Medeni Kanunu (2001). 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu. 08.12.2001 tarih ve 24607 sayılı Resmi Gazete.
• Türkiye Belediyeler Birliği (2017). Terör Suçu Nedeniyle Belediye Başkanı Görevlendirilmesi. Ankara: Türkiye Belediyeler Birliği Yayını.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982). 2709 Kanun sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. 09.11.1982 tarih ve 17863 sayılı Resmi Gazete.
• Yamaç, F. (2014). Terörle Mücadele Politikalarında yeni Stratejiler:Fransa Örneği. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele. Edit.Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara:USAK yayını, 219-236.
• Yayla, A. (1990). Terörizm: Kavramsal Bir Çerçeve. AÜSBF Dergisi, Cilt. XLV, Ocak-Aralık, Ankara, 332-349.
• Yeni Akit (2016). “Örgütün Gerçek Yüzü Ortaya Çıktı!”. Yeni Akit, 15 Şubat 2016. https://www.yeniakit.com.tr/haber/orgutun-gercek-yuzu-ortaya-cikti-134278.html. (Erişim: 14.05.2019)
• Yılmaz, Ö. (2014). Aslan’ın Kaplanla Mücadelesi: Sri Lanka ve Tamil Anayurdu Özgürlük Kaplanları (LTTE) Terör Örgütü. Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele, Edit.Bal, İ. ve Özeren, S., Ankara: USAK yayını, 159-217. ***