Öz
Bu araştırmada George Gordon Byron tarafından şiir olarak yazılan Gâvur ile Leyla’nın aşk hikâyesinden ilhamla resimler yapan sanatçılar ve hikâyeyi temsil eden eserleri ele alınmıştır. Araştırmanın amacı Gâvur hikâyesinden ilhamla eser yapan sanatçıları ve yapmış oldukları temsili resimleri ortaya koymaktır. Sanatın efsaneler, hikâyeler, öykülerle olan temsili ilişkisi tarih öncesi dönemlere kadar uzanır. Yunan mitolojisinde yer alan efsaneler, Ortaçağ’da dini öğretiler, yazarların edebi metinleri sanat eserinin oluşumuna kaynaklık etmişlerdir. Sanat eserine kaynaklık eden bu hikâyelerden biri de Byron tarafından yazılan Gâvur hikâyesidir. İngiliz romantizminin önemli yazarlarından Byron Osmanlıya yaptığı gezilerin birinde Gâvur (Giaour) ile Leyla’nın (Leila) trajik aşk hikâyesini duymuş ve hikâyeyi şiir olarak yazar. Byron ‘Türk Hikâyesinden Bir Kesit: Gâvur’ adlı şiiri 1813’te yayınlar. Hikâye Théodore Géricault, Eugene Delacroix, Alexander-Marie Colin, Emile Jean Horace Vernet, Nicaise de Keyser gibi ressamları etkilemiş ve sanatçılar Gâvur hikayesinden ilhamla hikâyenin temsili resimlerini yapmışlardır. Lord Byron tarafından ele alınan Gavur ile Leyla’nın aşk hikayesinin temsili bağlamları oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Etik Beyan
Araştırma Etik Kurul beyanı gerektirmemektedir.
Kaynakça
- Akkaya, E. İ. (2010). Delacroix’nın Sanatına Kaynaklık Eden Metinler ve Bir Temsil Sorunu, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bölükmeşe, E., Özdemir, H. (2021). Lord Byron’ın Türk Hikâyesinden Bir Kesit- Gâvur Adlı Eserinde Türk İmgesi. MECMUA- Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi ISSN: 2587-1811 Yıl: 6, Sayı: 11, Sayfa: 78-93.
- Byron, G. Lord. (1813). The Giaour. A Fragmen of Turkish Tale. London: John Murray.
- Çoruhlu, Yaşar. (2013). Erken Devir Türk Sanatı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Krasniqi, Seniha. (2017) Gâvur, Bir Türk Hikâyesinden Bir Kısım Eserinde Kadın/Erkek Karakterlerinin Tanımlanması. Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, Yıl:5, Sayı:10, s. 185-195.
- Kareem, S. A. A., Al-Azzawi, B. H. (2016). Representations of the Oriental Woman in Lord Byron’s “Turkish Tales”, Journal of Arts, Literature, Humanities and Social Sciences, JALHSS, ISSN: 2414 – 3383, 2016/4, s. 197-207, https://olddrji.lbp.world/Default.aspx, Erişim tarihi: 11.10.2023.
- Okumuş, S., Krasniqi, S. (2016). Lord Byron’un “Gâvur”daki Gizemli Dünyası: Balkanlar, Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt/Volume 5, Sayı/Number 2, Aralık/December, s. 133-144.
- Lemaire, Gerard-Georges. (2008). The Orient in Western Art, h. f. ulmann is an imprit of Tandem Verlag GmbH.
- Seber, H. (2015). Lord Byron’ın The Giaour (Gâvur) Adlı Hikâyesinde Türk Kültüründen İzler, Bilig, Yaz 2015, Sayı/74, s. 199-218.
- Turani, A. (1994). Dünya Sanat Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi. https://www.artsy.net/artwork/theodore-gericault-the-giaour, Erişim tarihi: 17.09.2023. https://www.metmuseum.org/art/collection/search/358046, Erişim tarihi: 17.09.2023. https://www.metmuseum.org/art/collection/search/336577, Erişim tarihi: 05.10.2023. https://arthive.com/eugenedelacroix/works/462002~Gyaur_over_the_dead_body_of_Pasha, Erişim tarihi: 05.10.2023. https://www.wikiart.org/en/eugene-delacroix/combat-between-the-giaour-and-the-pasha-1826, Erişim tarihi: 05.10.2023 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Delacroix_, Erişim tarihi: 08.10.2023.
- https://www.biography.com/artists/eugene-delacroix, Erişim tarihi: 21.10.2023.
- https://www.biyografi.net.tr/lord-byron-kimdir/, Erişim tarihi: 02.11.2023.
- https://www.metmuseum.org/art/collection/search/702160, Erişim tarihi: 04.11.2023.
- https://www.ngv.vic.gov.au/explore/collection/work/3907/, Erişim tarihi: 06.11.2023.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Alexandre-Marie_Colin, Erişim Tarihi: 08.11.2023. https://artvee.com/dl/the- giaour-5/, Erişim tarihi: 10.11.2023. https://smb.museum-digital.de/people/57523, Erişim tarihi: 10.11.2023.
- https://www.biyografi.info/kisi/lord-byron, Erişim tarihi: 11.11.2023.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Nicaise_de_Keyser, Erişim Tarihi: 20.11.2023.
- https://www.meisterdrucke.ie/fine-art-prints/Alexandre-Marie-Colin/821534/The-Giaour%2C-1826.html, Erişim tarihi: 25.11.2023. https://www.christies.com/en/lot/lot-1478256, Erişim tarihi: 25.11.2023.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Resim |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 27 Mayıs 2024 |
| Kabul Tarihi | 29 Ağustos 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 14 |
