TEDAVİ ALAN ERKEK EROİN BAĞIMLILARINDA SOSYODEMOGRAFİK VE KLİNİK ÖZELLİKLER

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 17 - 21, 11.10.2021

Medine Gıynaş Ayhan Emine Yıldızgören

Öz

Amaç: Eroin bağımlılığı somatik, psikolojik ve davranışsal belirtileri olan, süreğenlik ve yineleme gösteren önemli bir halk sağlığı sorunudur. Çalışmamızda eroin bağımlılığı nedeniyle tedavi alan erkeklerin sosyo-demografik ve klinik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem:Çalışmaya AMATEM polikliniğinde ayaktan tedavi gören ve DSM-IV TR tanı ölçütlerine göre eroin bağımlılığı tanısı almış ardışık 18 yaş üstü 75 erkek hasta alındı. Klinisyenler tarafından oluşturulan yarı-yapılandırılmış sosyo-demografik görüşme formu dolduruldu.
Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 27.24±4.65 (yıl), ortalama eğitim süresi 9.76±2.83 (yıl) olarak saptandı. Hastaların %33.3’ü (n=25) evli, %76’sı (n=57) herhangi bir işte çalışmaktaydı. Sigara kullanmaya başladıkları yaş ortalama 14.67±3.29 (yıl), herhangi bir madde kullanmaya başladıkları yaş ortalama 18.23±4.26 (yıl) olarak saptandı. Hastaların %12’sinde (n=9) ailede madde kullanma öyküsü, %12’sinde (n=9) herhangi bir yolla intihar girişimi öyküsü mevcuttu. İlk kullanılan madde %72’sinde (n=54) esrar, %14.7’sinde (n=11) eroindi.
Sonuç: Sonuç olarak bu popülasyonda madde kullanmaya başlama yaşının oldukça düşük olduğu, ilk kullanılan maddenin çoğunlukla esrar olduğu, eroin bağımlılığı tedavi süresinin uzun olduğu saptanmıştır. Bulgularımızın ülkemizin diğer bölgelerinde eroin bağımlılığı nedeniyle tedavi alan kişilerle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesine katkı sağlayabileceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Eroin, bağımlılık, buprenorfin

Kaynakça

• 1. UN Office on Drugs and Crime (UNODC). World Drug Report 2010 (United Nations, Publication, Sales No. E.10.XI.13). http://www.unodc.org/documents/wdr/WDR_2010/World_Drug_Report_2010_lores.pdf. Accessed 20 Dec 2016.
• 2. Evren EC, Er FO, Erkıran M, Çakmak D. Tedavi Arayışında Olan Eroin Bağımlılarında I. Eksen Psikiyatrik Komorbidite: Sosyodemografik ve Madde Kullanım Özellikleri İle İlişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi 2002;5(2):92-104.
• 3. Kulaksızoğlu B, Kara H, Özçelik Ö, Kuloğlu M. Opioid bağımlılığının tedavisinde naltrekson implant kullanımı: Geriye dönük bir çalışma. Anadolu Psikiyatri Derg 2019; 20: 133-138.
• 4. Lewer D, Tweed EJ, Aldridge RW, Morley KI. Causes of hospital admission and mortality among 6683 people who use heroin: A cohort study comparing relative and absolute risks. Drug Alcohol Depend 2019; 204: 1-5.
• 5. Weinstock J, Wadeson HK, VanHeest JL. Exercise as an adjunct treatment for opiate agonist treatment: review of the current research and implementation strategies. Subst Abus 2012;33:350-60.
• 6. Gilfillan KV, Dannatt L, Stein DJ, Vythilingum B. Heroin detoxification during pregnancy: A systematic review and retrospective study of the management of heroin addiction in pregnancy. S Afr Med J. 2018;108:111-117.
• 7. Dubols N, Hallet C, Luppens D, Ansseau M, Charlier C. Rapid opiate detoxification under anesthesia (RODA) Rev Med Liege. 2013;68:298-302.
• 8. Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Merkezi. Avrupa Uyuşturucu Raporu 2019: Eğilimler ve Gelişmeler. Lüksemburg; Avrupa Toplulukları Resmi Yayınlar Bürosu, 2019.
• 9. Sönmez MB, Çakır D, Çınar RK ve ark. Substance use and parent characteristics among high school students: Edirne sample in Turkey. J Child Adolescent Substance Abuse 2016;25:260-267.
• 10. Gandhi DH, Kavanagh GJ, Jaffe JH. Young heroin users in Baltimore: a qualitative study. Am J Drug Alcohol Abuse 2006;32:177-188.
• 11. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. Türkiye Uyuşturucu Raporu 2019. Ankara: TC İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü, 2019. 12. Bilici R, Uğurlu GK, Tufan E, Güven T, Uğurlu M. Bir bağımlılık merkezinde yatarak tedavi gören hastaların sosyodemografik özellikleri. Fırat Tıp Dergisi 2012;17(4):223-227.
• 13. Altıntaş H, Temel F, Esin Benli D, ve ark. Tıp fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin madde bağımlılığı ile ilgili bilgi, görüş ve tutumları. Bağımlılık Dergisi 2004;5:107-114.
• 14. Bulut M, Savaş H A, Cansel N. Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2006;7:65-70. 15. Butler K, Le Foll B. Impact of substance use disorder pharmacotherapy on executive function: a narrative review. Front Psychiatry 2019;10:98.
• 16. Mumba MN, Findlay LJ, Snow DE (2018) Treatment options for opioid use disorders: a review of the relevant literature. J Addict Nurs 29:221-225.
• 17. TC Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, 23 Kasım 2009, No 079,661(2009/74) ve14 Ekim 2010, No. 070,068 ( 2010/72). 18. Bossert JM, Ghitza UE, Lu L, Epstein DH, Shaham Y. Neurobiology of relapse to heroin and cocaine seeking: an update and clinical implications. Eur J Pharmacol 2005;526(1-3):36-50. 19. McLellan AT, Lewis DC, O’Brien CP ve ark. Drug dependence, a chronic medical illness: implications for treatment, insurance, and outcomes evaluation. JAMA 2000;284:1689-1695.
• 20. Ling S, Mangaoil R, Cleverley K, Sproule B, Puts M. A systematic review of sex differences in treatment outcomes among people with opioid use disorder receiving buprenorphine maintenance versus other treatment conditions. Drug Alcohol Depend. 2019;197:168-82.
• 21. Ögel K. Madde Kullanım Bozuklukları Epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri Dahili Tıp Bilimleri Dergisi 2005;1:61-64.
• 22. Yüncü Z, Aydın C, Coşkunol H, Altıntoprak E, Bayram AT. Süresince Başvuran Olguların Sosyodemografik Değerlendirmesi. Bağımlılık Dergisi 2006;7:31-37.
• 23. Egilmez OB, Örüm MH, Dumlupınar E. Comparative analysis of the probation implementations in Adıyaman province: The data of 2017 and 2018. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2020;22(1):30-38.
• 24. Altuner D, Engin N, Gürer C, Akyay İ, Akgül A. Madde kullanımı ve suç ilişkisi: kesitsel bir araştırma. Tıp Araştırmaları Dergisi 2009;7(2):87-94.
• 25. Alpay N, Karamustafaoğlu N, Kükürt R. Madde bağımlılarında suç. Düşünen Adam. 1995;8(2):16-17.
• 26. Ögel K, Tamar D, Evren C, Hızlan C, Evlice YE, Önder E et al. Madde kullanıcılarının özellikleri: Gözden geçirme. 3P Derg. 1999;7(4):5-32.
• 27. Yıldız D, Çiftçi A, Yalçın Ö. Bir ÇEMATEM kliniğinde yatan ergen hastalarda madde kullanım eğilimleri, psikososyal travmalar, psikiyatrik komorbiditeler ve cinsiyet farklılıkları. Dusunen Adam, 2020;33(2):190-202.
• 28. Turan R, Yargic I. The relationship between substance abuse treatment completion, sociodemographics, substance use characteristics, and criminal history. Subst Abus 2012; 33:92-98.
• 29. Kepple NJ. Does parental substance use always engender risk for children? Comparing incidence rate ratios of abusive and neglectful behaviors across substance use behavior patterns. Child Abuse Negl 2018;76:44-55.
• 30. Moran P, Coffey C, Romaniuk H, Degenhardt L, Borschmann R, Patton GC. Substance use in adulthood following adolescent self-harm: a population-based cohort study. Acta Psychiatr Scand 2015;131:61-68.
• 31. Darke S, Ross J. Polydrug dependence and psychiatric comorbidity among heroin injectors. Drug Alcohol Depend, 1997;48(2):135-141.
• 32. Evren C, Yilmaz A, Can Y, Bozkurt M, Evren B, Umut G. Severity of impulsivity and aggression at a 12-month follow-up among male heroin dependent patients. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology 2014;24(2):158-167.
• 33. Yılmaz A, Can Y, Bozkurt M, Evren C. Alkol ve madde bağımlılığında remisyon ve depreşme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2014;6:243-256.
• 34. Savaşan A, Engin E, Ayakdaş D. Bir AMATEM kliniğinden taburcu olan bağımlı hastaların yaşam tarzı değişiklikleri ve nüks durumları. Psikiyatri Hemşireliği Derg 2013;4:75-79.
• 35. Saatcioğlu O, Yapıcı A, Ciğerli G, Uney R ve ark. Yatarak tedavi goren bağımlı hastalarda nuksun değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2007;8:133-137.
• 36. Evren C, Durkaya M, Dalbudak E, Celik S ve ark. Erkek alkol bağımlılarındadepreşme ile ilişkili etkenler: 12 aylık takip calışması. Duşunen Adam Psikiyatri ve Norolojik Bilimler Dergisi 2010;23:92-99.
• 37. Güleç Öyekçin D, Aldemir E, Altıntoprak AE, Dalbudak E, Deveci A, Güleç G, ve ark. Opioid Kullanım Bozukluğunda Tanı ve Tedavi Kılavuzu Çalışma Grubu. Opioid Kullanım Bozukluğunda Tanı ve Tedavi Kılavuzu. Evren C, editör. İstanbul: Yerküre; 2017.