Lise öğrencilerinin Yalnızlık Düzeylerine Etki Eden Değişkenlerin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 11, 20 - 38, 31.03.2020

Arzu Çakıcı

https://doi.org/10.31455/asya.626180

Cited By: 1

Öz

Bu
çalışmanın amacı, pansiyonda ve ailesinin yanında kalan lise öğrencilerinin
yalnızlık düzeylerini sosyo-demografik özellikler bakımından karşılaştırmaktır.
Araştırmaya Erzincan il merkezindeki üç farklı lise tipinde (toplam 12 lise) öğrenim
gören 761 (338 kız ve 423 erkek) öğrenci katılmıştır. Araştırmada Bilgi Toplama
Formu ile UCLA Yalnızlık Ölçeği kullanılmıştır. Gruplar arası farklılığı
belirlemek için "t testi" ve "tek yönlü varyans analizi
(ANOVA)", varyans analizinde ise, gruplar arası farklılıkların kaynağını
belirlemek için karşılaştırma sonrası Scheffe Testi ile Dunnett’s C Testi
kullanılmıştır. Veriler α=0.05 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. Araştırma
sonucunda pansiyonda kalan, meslek liselerinde öğrenim gören, anne-babası ayrı
yaşayan ve erkek olan öğrencilerde yalnızlık düzeyi yüksek bulunmuştur. Ayrıca
annesinin okuma–yazması olmayan öğrencilerle annesi sadece okuma yazma-bilen
öğrencilerin yalnızlıklarını algılama düzeyleri, annesi üniversite mezunu olan
öğrencilerden daha yüksek bulunurken; babası ortaokul mezunu olan öğrencilerin
yalnızlık düzeyini algılamaları, babası üniversite mezunu olan
öğrencilerinkinden daha yüksek bulunmuştur. Ailesinin gelir düzeyi çok düşük
olan öğrencilerin yalnızlıklarını algılama düzeyleri ise, ailesinin gelir
düzeyleri orta ile yüksek -çok yüksek olan öğrencilerinkinden daha yüksek
bulunmuştur. Araştırma sonuçları, olumsuz demografik özellikler taşıyan
öğrencilerin yalnızlık düzeylerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Elde
edilen bulgular ışığında yurtta ve ailesinin yanında kalan lise öğrencilerinin
yalnızlık durum düzeyleri başka araştırma ve uygulamalara da yol göstermesi
bakımından tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Yalnızlık, lise, öğrenci, pansiyon

AN EXAMINATION OF VARIABLES AFFECTING THE STATE OF LONELINESS IN HIGH SCHOOL STUDENTS

Öz

The aim of this study is to compare the level of loneliness of high school students that live with their families to high school students that live in student dormitories with respect to their socio-demographic characteristics. The universe of this study, which has been designed using the scanning model, is composed of high school students who study in Erzincan. The sample of the research, was created by using simple random sampling from random sampling methods. 761 students (338 females and 423 males) from three different high school types (twelf high schools in total) in Erzincan city center have participated in the research. The UCLA Loneliness Scale and the Data Collection Form are made use of for the purposes of the research. "T test" and "one way variance analysis (ANOVA)" are used for the determination of the difference between the groups and as for the analysis of variance, Scheffe Test and Dunnett’s C Test are used for the determination of the source of differences between the groups. The data are tested at α = 0.05 significance level. The level of loneliness was found to be high among the male students who live in student dormitories, who are studying in the vocational high schools and whose parents live separately. Additionally, it is found out that the level of perception of loneliness in students whose mothers are illiterate or whose mothers literate yet have never attended school is higher when compared to students whose mothers are university graduates; similarly the perception of loneliness in students whose fathers are secondary school graduates is higher when compared to students whose fathers are university graduates. It is also found out that the perception of loneliness in students with very low family income levels is higher than students with middle to high family income levels. Research results show that the students with negative demographic characteristics have higher level of loneliness. 

Anahtar Kelimeler

Loneliness, Loneliness Levels, High School Students, High School Types, Student Dormitory

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN YALNIZLIK DÜZEYLERİNE ETKİ EDEN DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ

Öz

Bu
çalışmanın amacı, pansiyonda ve ailesinin yanında kalan lise öğrencilerinin
yalnızlık düzeylerini sosyo-demografik özellikler bakımından karşılaştırmaktır.
Araştırmaya Erzincan il merkezindeki üç farklı lise tipinde (toplam 12 lise) öğrenim
gören 761 (338 kız ve 423 erkek) öğrenci katılmıştır. Araştırmada Bilgi Toplama
Formu ile UCLA Yalnızlık Ölçeği kullanılmıştır. Gruplar arası farklılığı
belirlemek için "t testi" ve "tek yönlü varyans analizi
(ANOVA)", varyans analizinde ise, gruplar arası farklılıkların kaynağını
belirlemek için karşılaştırma sonrası Scheffe Testi ile Dunnett’s C Testi
kullanılmıştır. Veriler α=0.05 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. Araştırma
sonucunda pansiyonda kalan, meslek liselerinde öğrenim gören, anne-babası ayrı
yaşayan ve erkek olan öğrencilerde yalnızlık düzeyi yüksek bulunmuştur. Ayrıca
annesinin okuma–yazması olmayan öğrencilerle annesi sadece okuma yazma-bilen
öğrencilerin yalnızlıklarını algılama düzeyleri, annesi üniversite mezunu olan
öğrencilerden daha yüksek bulunurken; babası ortaokul mezunu olan öğrencilerin
yalnızlık düzeyini algılamaları, babası üniversite mezunu olan
öğrencilerinkinden daha yüksek bulunmuştur. Ailesinin gelir düzeyi çok düşük
olan öğrencilerin yalnızlıklarını algılama düzeyleri ise, ailesinin gelir
düzeyleri orta ile yüksek -çok yüksek olan öğrencilerinkinden daha yüksek
bulunmuştur. Araştırma sonuçları, olumsuz demografik özellikler taşıyan
öğrencilerin yalnızlık düzeylerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Elde
edilen bulgular ışığında yurtta ve ailesinin yanında kalan lise öğrencilerinin
yalnızlık durum düzeyleri başka araştırma ve uygulamalara da yol göstermesi
bakımından tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Yalnızlık, lise, öğrenci, pansiyon

Kaynakça

• Amato, P. R. ve Keith, B. (1991). Parental Divorce and the Well-Being of Children: a Meta Analysis. Psychological Bulletin, 110(1): 26-46.
• Asti, T.; Kara, M.; Ipek, G. ve Erci, B. (2006). The Experiences of Loneliness, Depression, and Social Support of Turkish Patients with Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis and Their Caregivers. Journal of Clinical Nursing, 15(4):490-497.
• Ateş, N. ve Yıldırım, M. S. Ö. (2020). Büyüme Korkusu İle Psikolojik Belirtiler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1): 402-410.
• Avcı, Ö. H. ve Yıldırım, İ. (2014). Ergenlerde Şiddet Eğilimi, Yalnızlık ve Sosyal Destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-1): 157-168.
• Aydiner-Boylu, A.; Günay, G. ve Ersoy, A. F. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Sosyal Desteğin Yalnızlık Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Sosyoekonomi, 27(41):211-221.
• Aydoğmuş, E. N. A. (2020). Gizil Dönemden Ergenliğe Geçerken Arkana Yaslan: Kadınsı Özdeşimin Küçük Adımları, Olgu Sunumu. Atatürk Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(2): 101-111.
• Bartlett, D. and Bohnsack, J. (1992). An Examination of the Relationship Between Happiness, Loneliness, and Shyness in College Students. Journal of College Student Development, 33(2): 157-162.
• Bian, M. and Leung, L. (2015). Linking Loneliness, Shyness, Smartphone Addiction Symptoms, and Patterns of Smartphone Use to Social Capital. Social Science Computer Review, 33(1): 61-79.
• Birinci, M.; Quadır, S. E.; Yaylacı, Y.; Özdemir, C. Ç. ve Şahan, G. (2020). Yetiştirme Yurdundaki Ergenlerin Sosyal ve Psikolojik Sorunlarının İncelenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 12(1): 34-49.
• Blackhart, G. C.; Nelson B. C.; Knowles, M. L. and Baumeister, R. F. (2009). Rejection Elicits Emotional Reactions But Neither Causes Immediate Distress Nor Lowers Selfesteem: A Meta-Analytic Review Of 192 Studies On Social Exclusion. Personality And Social Psychology Review, 13(4): 269-309.
• Brewer, G. ve Kerslake, J. (2015). Cyberbullying, Self-Esteem, Empathy and Loneliness. Computers in Human Behavior, 48: 255-260.
• Büyüköztürk, Ş.; Kılıç Çakmak, E.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cacioppo, J. T.; Hughes, M. E.; Waite, L. J.; Hawkley, L. C. ve Thisted, R. A. (2006). Loneliness as a Specific Risk Factor for Depressive Symptoms: Cross-Sectional and Longitudinal Analyses. Psychology and Aging, 21(1): 140.
• Çeçen, A. R. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet ve Yaşam Doyumu Düzeylerine Göre Sosyal ve Duygusal Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2):180-190.
• Çeçen, A. R. (2008). Öğrencilerinin Cinsiyetlerine ve Anababa Tutum Algılarına Göre Yalnızlık ve Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3): 415-431.
• David, H.; Demo, D. H. and Acock, A. C. (1996). Family Structure, Family Process, and Adolescent Well-Being. Journal of Research on Adolescence, 6: 457-488.
• Demir, A. (1989). UCLA Yalnızlık Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23): 14-18.
• Demirbaş, B. ve Haşit, G. (2016). İş Yerinde Yalnızlık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Akademisyenler Üzerine Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 137-1158.
• Deniz, M. E. ve Uzun, A. E. (2019). Ergenlerde Empatik Eğilimin Yordayıcıları Olarak Yalnızlık ve Duygusal Özerklik. Elementary Education Online, 18(3): 1007-1015.
• Doğan, T.; Çetin, B. ve Sungur, M. Z. (2009). İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(6):271-277.
• Duyan, V.; Duyan, G. Ç.; Çifti, E. G.; Sevin, Ç.; Erbay, E. ve İkizoğlu, M. (2010). Lisede Okuyan Öğrencilerin Yalnızlık Durumlarına Etki Eden Değişkenlerin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 33(150): 28-41.
• Erbaş, S. (2019). Facebook Yalnızlık Rehabilite Merkezi mi? Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1): 1-16.
• Eriş, H. ve Barut, S. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık Duygularının Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 13(2):369-383.
• Erözkan, A. (2009). Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları. İlköğretim Online, 8(3): 1-11.
• Güloğlu, B. ve Karaırmak, Ö. (2010). Üniversite Öğrencilerinde Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Benlik Saygısı ve Psikolojik Sağlamlık. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2):73-88.
• Gür, E. (2019). “Boşanmış ve Evli Ebeveynlere Sahip Ergenlerin Siber Zorbalık Sosyal Dışlanma ve Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hashima, P. Y. ve Amato, P. R. (1994). Poverty, Social Support, and Parental Behavior. Child Development, 65(2):394-403.
• Henninger, I.; William, R.; Eshbaugh, E. M.; Osbeck, A. and Madigan, C. (2016). Perceived Social Support and Roommate Status as Predictors of College Student Loneliness. Journal of College & University Student Housing, 42(2): 46-59.
• Heredia Jr, D.; Sanchéz Gonzalez, M. L.; Rosner, C. M.; He, X.; Castillo, L. G. and Ojeda, L. (2017). The Influence of Loneliness and Interpersonal Relations on Latina/o Middle School Students’ Wellbeing. Journal of Latinos and Education, 16(4): 338-348.
• Hogg, M. A. ve Vaughan, G. M. (2007). Sosyal Psikoloji. (Çeviren: İ. Yıldız, A. Gelmez), Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Holt-Lunstad, J.; Smith, T. B.; Baker, M.; Harris, T. ve Stephenson, D. (2015). Loneliness and Social İsolation as Risk Factors for Mortality: A Meta-Analytic Review. Perspectives on Psychological Science, 10(2):227-237.
• Jakobek, J. (2019). “You Are Never Lonely With a Robot: A Qualitative Content Analysis on the Use of Anthropomorphic Technologies”, Doctoral Dissertation, Canada: Queen’s University Department of Sociology.
• Kagan, J. (2009). Loneliness: Human Nature and the Need for Social Connection. American Journal of Psychiatry, 166(3): 375-376.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Karataş, E. A. (2019). Peter Pan Sendromu: Bugünün Gençleri ve Yetişkinlikten Kaçış. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2): 117-129.
• Kaya, Ş. (2017). “Ergenlerde Ana-Babaya Bağlanma Örüntüsünün Benlik Saygısı ve Yalnızlık ile İlişkisi”, Yaymlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kılınç H. ve Sevim, S. A. (2005). Loneliness and Cognitive Distorsions Among Adolescents. Journal of Faculty of Educational Sciences, 38(2): 69-88.
• Kim, M. H.; Min, S.; Ahn, J. S.; An, C. and Lee, J. (2019). Association Between High Adolescent Smartphone Use and Academic İmpairment, Conflicts with Family Members or Friends, and Suicide Attempts. PloS one, 14(7): e0219831.
• Koçak, E. (2008). “Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Benlik Saygısı ve Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzlarının İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kutlu, M. (2016). Yetiştirme Yurdu Yaşantısı Geçiren Lise Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeyleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(24): 89-109.
• Lin, S. H. and Huang, Y. C. (2012). Investigating the Relationships Between Loneliness and Learning Burnout. Active Learning in Higher Education, 13(3): 231-243.
• Mahon, N. E., Yarcheski and Yarcheski, T. J. (2003). Anger, Anxiety, and Depressionin Early Adolescents from İntact and Divorced Families. Journal of Pediatric Nursing, 18(4):267-273.
• Moore, D. and Schultz, N. R. (1983). Loneliness at Adolescence: Correlates, Attribution, and Coping. Journal of Youth and Adolescence, 12(2): 95-100.
• Nicpon, M. F.; Huser, L.; Blanks, E. H.; Sollenberger, S.; Befort, C. and Kurpius, S. E. R. (2006). The Relationship of Loneliness and Social Support with College Freshmen's Academic Performance and Persistence. Journal of College Student Retention: Research, Theory & Practice, 8(3): 345-358.
• Öztürk, H.; Sevindik, N. F. and Yaman, Ç. S. (2006). Öğrencilerde Yalnızlık ve Sosyal Destekle Bunlara Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1): 383-394.
• Polat, H. ve Ergüney, S. (2012). Tüberküloz Hastalarının Yalnızlık ve Depresyon Durumlarının İncelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(1): 40-47.
• Russell, D.; Peplau, L. A. and Ferguson, M. L. (1978). Developing a Measure of Loneliness. Journal of Personality Assessment, 42(3): 290-294. Sağıroğlu, K. E. ve Akkanat, Ç. (2019). Lise Öğrencilerinin Akıllı Telefon Bağımlılıklarının İncelenmesi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 6(2): 1-16.
• Savage, C.; Garcia, C.; Shan, L Andrea, A.; Bennett, M. and Blanchard, J. (2018). Impact of Neighborhood Characteristics on Paranoia, Loneliness, and Perceived Rejection in a Transdiagnostic Sample with Psychosis. Schizophrenia Bulletin,44 (Suppl 1): 353-354.
• Sezer, Ö. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Ailelerini Değerlendirme, Yalnızlık ve Umutsuzluklarının İncelenmesi. Journal of Human Sciences, 15(2): 1058-1071.
• Traş, Z.; Öztemel, K. ve Koçak, M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Mutluluk, Yalnızlık ve Sabır Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15 (22), 878-894.
• Türkkan, T. ve Odacı, H. (2019). Lise Öğrencilerinin Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları ile Bilişsel Çarpıtma ve Yalnızlık Eğilimleri Arasındaki İlişki. Klinik Psikiyatri Dergisi, 22(1): 93-103.
• Ünlü, F. (2015). “Ebeveyni Boşanmış Bireylerde Saygısı, Yalnızlık ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Weiss, R. S. (1973). Loneliness: The Experience of Emotional and Social Isolation. US: The MIT Press.
• Yıldırım, M. (2007). “Şiddete Başvuran ve Başvurmayan Ergenlerin Yalnızlık Düzeyleri ve Akran Baskısı Düzeyleri Açısından İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, E.; Yılmaz, E. ve Karaca, F. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Destek ve Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Genel Tıp Dergisi, 18(2): 71-79.
• Yüksel, G. (2002). Üniversite Öğrencilerinin Utangaçlık Düzeylerini Etkileyen Faktörler. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3): 37- 57.