ENGELLİ BİREYLERİN GÜNDELİK HAYAT STRATEJİSİ OLARAK “WHEELCHAIR DANCING” DENEYİMLERİ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 14, 97 - 106, 31.12.2020

Ayşegül Demir

https://doi.org/10.31455/asya.815418

Öz

Gündelik hayat, toplumda kurumsal mekanizmalar ile bireyin yapıp ettiklerinin sosyal gerçekliğe içkin bir şekilde birbiriyle ilişkisel olarak bağlantısını yansıtmaktadır. Engelliler, gündelik hayatlarında kendi varoluş ve hak mücadelelerini dans aktivitesinde pratik olarak görünür hale getirmektedirler. Bu bilgiler ışığında çalışmada, kuramsal olarak Pierre Bourdieu’nun düşüncelerinden faydalanılmaktadır. Özellikle, “strateji” kavramı çalışmanın temel belirleyici noktası olmaktadır. Çalışma, sosyolojide kullanılan nitel araştırma yöntemine dayanmaktadır. Çalışmada araştırma teknikleri olarak iki yol izlenerek hem içerik analizi hem de derinlemesine görüşme kullanılarak verilerin betimsel analizi yapılmaktadır. Çalışmanın örneklemini oluşturan Wheelchair Dance Project (Tekerlekli Sandalye Dansı Projesi), İzmir ilinde oluşturulmuş fiziksel engelli bireylerin aktör oldukları ve hayata geçirilen bir dans projesidir. Bu proje ekibinde yer alan dansçılar, eğitmenler, müzisyenler tümüyle gönüllülük esasına dayanarak faaliyet göstermektedir. Bu ekipte toplam olarak 14 dansçı yer almaktadır. Çalışmada katılımcıların demografik özellikleri belirlenmiştir. Çalışmaya gönüllü olarak katılan 4 kişi (3 kadın ve 1 erkek) ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler esnasında ses kayıt cihazı kullanılmıştır. Katılımcıların yaş aralığı 31-35 arasında değişmektedir. Katılımcılardan medeni durum olarak 2 kadın bekar ve 1 kadın boşanmış; 1 erkek ise bekardır. Katılımcıların tamamı Karşıyaka ilçesinde ikamet etmektedir. Görüşmeler sonrasında verilerden elde edilen bulgular; “Gündelik Hayat”, “Engellilik ve Strateji”, “Wheelchair Dancing Project” olarak belirlenen temalar çerçevesinde görsel materyal de eklenip kullanılarak değerlendirilmektedir. Sonuç olarak, Wheelchair Dance Project (Tekerlekli Sandalye Dans Projesi), engelli bireylerin stratejik olarak dans aracılığıyla sosyalleşmesinin ve bedenlerini yeniden inşa etmelerinin en somut örneğini teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gündelik Hayat, Strateji, Engelliler, Wheelchair Dancing, Handikap

“WHEELCHAIR DANCING” EXPERIENCES OF PERSONS WITH DISABILITIES AS A DAILY LIFE STRATEGY

Öz

Everyday life reflects the relational relationship between institutional mechanisms in society and what an individual does and what they do is inherent to social reality. Disabled people make their struggle for existence and rights practically visible in their daily life in dance activities. In the light of this information, theoretical thoughts of Pierre Bourdieu are used in the study. In particular, the concept of "strategy" is the main determining point of the study. The study is based on the qualitative research method used in sociology. In the study, descriptive analysis of the data is carried out using both content analysis and in-depth interviews by following two ways as research techniques. The Wheelchair Dance Project, which constitutes the sample of the study, is a dance project created in Izmir, where physically disabled individuals are actors. The dancers, instructors and musicians in this project team work entirely on a voluntary basis. This team includes a total of 14 dancers. Demographic characteristics of the participants were determined in the study. In-depth interviews were conducted with 4 people (3 women and 1 men) who participated in the study voluntarily. A voice recorder was used during the interviews. The age range of the participants varies between 31-35. Marital status of the participants was 2 women single and 1 woman divorced; 1 men are single. All of the participants reside in Karşıyaka district. Findings obtained from the data after the interviews; It is evaluated using visual materials within the framework of the themes determined as "Daily Life", "Disability and Strategy", "Wheelchair Dancing Project". In conclusion, the Wheelchair Dance Project is the most concrete example of the socialization and body rebuilding of disabled individuals strategically through dance. 

Anahtar Kelimeler

Everyday Life, Strategy, Disabled People, Dancing Wheelchair, Handicapped

Kaynakça

• Albright, A. C. (2001). Strategic Abilities: Negotiating The Disabled Body in Dance. ( Ed. A. Dills and A. A. Cooper). Moving History/Dancing Cultures: A Dance History Reader In (p.56-66). Middletown: Wesleyn University Press.
• Aydoğan, D. (2013). Gündelik Yaşam Pratiklerinde Anlamı İnşa Eden Toplumsal Dinamikler. Sosyoloji Dergisi, 28, 1-18.
• Başdaner, O. (2018). Georg Simmel: Gündelik Hayatın Ayrıntıları. (Ed. A. Esgin ve G. Çeğin). Gündelik Hayat Sosyolojisi İçinde (s.69-102). Ankara: Phoenix.
• Benjamin, A. (2002) Making an Entrance: Theory and Practice for Disabled and Non-Disabled Dancers. London: Routledge.
• Bourdieu, P. (2014). Eril Tahakküm. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Cantek, L. (2005). Gündelik Yaşam ve Basın (1945-1950) Basında Gündelik Yaşama Yansıyan Tartışmalar, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), (Doç. Dr. Murat Güvenir), Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Certeau, E. (2008). Gündelik Hayatın Keşfi. Ankara: Dost Kitabevi.
• Curtis, B. (1988). Exposed to Gravity. (Ed. A. Cooper Albright and D. Gere). Taken by Surprise: A Dance Improvisation Reader In (p. 13-21). Middletown: Wesleyan University.
• Çeğin, G. (2018). Gündelik Hayatın Kavranışı İçin Pierre Bourdieu’nun Kavramsal Repetuarının Verimlilikleri ve Sınırlılıkları. (Ed. Esgin, A. ve Çeğin, G.). Gündelik Hayat Sosyolojisi İçinde (s. 405-430). Ankara: Phoenix.
• Çerezcioğlu, A. (2013). Popüler Müzik ve Gündelik Yaşam Deneyimi. Folklor/Edebiyat, 19(75), 159-172.
• Communitydance (2009). Re-Constructing The Image of the Disabled Performer. https://www.communitydance.org.uk/DB/animated-library/re-constructing-the-image-of-the-disabled-performe?ed=14051 adresinden 20.09.2020 tarihinde erişildi.
• CNN Türk (2018). Tazelenme Üniversitesi ve Wheelchair Dance Project'in Hikâyesi, Fark Yaratanlar. https://www.cnnturk.com/tv-cnn-turk/arsiv/fark-yaratanlar/tazelenme-universitesi-ve-wheelchair-dance-projectin-hikayesi adresinden 24.09.2020 tarihinde erişildi.
• Dursun, O (2018). Toplumu Pierre Bourdieu ile Düşünmek, Global Media Journal TR Edition, 8(16), 68-123.
• Elias, N. (2008). Zaman Üzerine. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Glesne, C. (2014). Nitel Araştırmaya Giriş, (Çeviren: A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Güven, F. (2008). Kadınlığın İnşa Otoriteleri. AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15), 400-414.
• Hürriyet. (2018). “Fark Yaratanlar” http://www.hurriyet.com.tr/wheelchair-dance-project-40700324 adresinden 10.08.2020 tarihinde erişildi.
• Kuppers, P. (2003). Disability and Contemporary Performance. New York: Routledge.
• Lefebvre, H. (2010). Gündelik Hayatın Eleştirisi I. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, H. ve Regulier, K. (2005). “Gündelik Hayat ve Ritmleri” http://www.birikimdergisi.com/birikim-yazi/3326/gundelik-hayat-ve-ritmleri#.XLM4tTAzbIV adresinden 01.09.2020 tarihinde erişildi.
• Mayring, P. (2011). Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş, (4. Baskı). (Çev. A. Gümüş ve M. S. Durgun). Ankara: BilgeSu.
• Mcgrath, E. (2013). “Beyond İntegration: Reformulating Physical Disability in Dance”. https://uobrep.openrepository.com/bitstream/handle/10547/323750/eimirmcgrath.pdf?sequence=1 adresinden 29.08.2020 tarihinde erişildi.
• Overboe, J. (1999). Difference in Itself: Validating Disabled People’s Lived Experience. Body and Society, 5(4), 17–29.
• Panaogiotara, B. (2007). Dance & Disability: A Research on Inclusive Dance Education & Training in Greece, Netherlands, Sweden & the UK. http://www.idancenetwork.eu/wp-content/uploads/2019/03/iDance-Research-2.pdf adresinden 07.08.2020 tarihinde erişildi.
• Punch, K. F. (2014). Sosyal Araştırmalara Giriş Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, (3. Baskı). (Çev. D. Bayrak, H. B. Arslan ve Z. Akyüz). Ankara: Siyasal.
• Seggie, F. N. ve Bayyurt, Y. (2015). Nitel Araştırma. İstanbul: Anı Yayıncılık.
• wheelchairdanceproject. (2018). Wheelchairdanceproject http://www.wheelchairdanceproject.com/about.html. adresinden 01.07.2020 tarihinde erişildi.
• Zitomer, M. and Reid, G. (2011). To Be or Not to Be–Able to Dance: Integrated Dance and Children’s Perceptions of Dance Ability and Disability. Research in Dance Education, 12(2), 137-156.