REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖZGÜVEN VE BENLİK SAYGILARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 16, 23 - 30, 30.06.2021

Mehtap Karacil

https://doi.org/10.31455/asya.903806

Öz

Özgüven ve benlik saygısı psikolojide öne çıkan kavramlardandır. Özgüven bireyin yapabileceklerinin ve kendi yeterliklerinin farkına varması bunu ortaya çıkarması olarak kabul edilirken benlik saygısı ise kişinin kendine yönelik yaptığı öznel değerlendirmeler olarak ifade edilmektedir. Bu araştırmada, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık öğretmen adaylarının özgüven ve benlik saygısına ilişkin görüşlerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda, olgubilim (fenomenoloji) araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem kapsamında uygun durum örnekleme tekniği kullanılarak araştırmanın çalışma grubu oluşturulmuştur. Buna göre, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık anabilim dalında 1. sınıfta öğrenim gören 100 öğrenciyle araştırma yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak yapılandırılmamış anket kullanılmıştır. Yapılandırılmamış anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde katılımcıların demografik bilgilerine yer verilmiş, ikinci bölümde ise katılımcılara açık uçlu soru sorulmuştur. Bu doğrultuda veriler toplanmıştır. Toplanan veriler betimsel analize tabi tutulmuştur. Verilerin analiz edilmesi sonucunda elde edilen bulgulara bakıldığında, öğretmen adayları özgüven ve benlik saygısı gelişiminde aile, sosyal çevre, kültür ve okulun etkileri olduğunu belirtmiştir. Ayrıca öğretmen adayları bireylerin özgüvenlerinin gelişiminde uygulamalı eğitimin katkısı olduğu ve özgüvenleri gelişen bireylerinde benlik saygılarının daha yüksek olduğunu görüşlerinde belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler

Özgüven, Benlik Saygısı, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık

GUIDANCE AND PSYCHOLOGICAL COUNSELING TEACHER CANDIDATES' VIEWS ON SELF-CONFIDENCE AND SELF-ESTEEM

Öz

Self-confidence and self-esteem are prominent concepts in psychology. Self-esteem is expressed as subjective evaluations made by the individual towards himself, while self-confidence is accepted as the awareness of the individual's ability to do and his own competencies. In this study, it was aimed to examine the opinions of Guidance and Psychological Counseling teacher candidates on self-confidence and self-esteem. The phenomenology research method was used. Within the scope of this method, the study group of the research was formed by using the appropriate case sampling technique. Accordingly, the study was conducted with 100 students studying in the first year of the Department of Guidance and Psychological Counseling. An unstructured questionnaire was used as a data collection tool in the study. Unstructured questionnaire consists of two parts. Participants' demographic information was included in the first part, and an open-ended question was asked to the participants in the second part. In this direction, data were collected. Collected data were subjected to descriptive analysis. Considering the findings obtained as a result of analyzing the data, teacher candidates stated that family, social environment, culture and school have effects on the development of self-confidence and self-esteem. In addition, teacher candidates stated in their views that practical training contributed to the development of individuals' self-confidence and that individuals whose self-confidence developed had higher self-esteem.

Anahtar Kelimeler

Self-confidence, Self-esteem, Guidance and Psychological Counseling

Kaynakça

• Adana, F.; Arslantaş, H.; Şahbaz, M. (2012). Lise Öğrencilerinin Benlik Kavramlarını Algılama Biçimleri ve İlişkili Faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 3(1), 22-29.
• Akagündüz, N. (2006). İnsan Yaşamında Özgüven Kavramı. İstanbul: Ümraniye Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü Yayınları.
• Baybek, H. ve Yavuz, S. (2005). Muğla Üniversitesi Öğrencilerinin Benlik Saygılarının İncelenmesi. Muğla Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(14), 73-95.
• Coşkun, H. ve Özabacı, N. Ş. (2013). Kişilik. (Ed. Coşkun, H. ve Özabacı, N. Ş.) Psikolojiye Giriş İçinde (s. 403-441). İstanbul: Elma Basım.
• Dursun, E. (2018). Çocukluk Çağında Aile İçerisinde Şiddete Maruz Kalmış Bireylerde Özgüven ve Öfke Kontrol Durumlarının İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışmna: Prof. Dr. Mustafa Bilici), İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Efilti, E. ve Çıkılı, Y. (2017). Özel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Benlik Saygısı ile Mesleki Benlik Saygısının İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 99-114.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erpalabıyık, B. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Gençlik Liderlik Özellikleri İle Benlik Saygısı ve Özgüven Algıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Dr. Öğr. Üyesi Veysel Okçu), Siirt: Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Günalp, A. (2007). Farklı Anne Baba Tutumlarının Okul Öncesi Eğitim Çağındaki Çocukların Özgüven Duygusunun Gelişimine Etkisi (Aksaray İli Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Abdülkadir Kabadayı), Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kağıtçıbaşı, Ç. ve Cemalcılar, Z. (2014). Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Kitap.
• Karataş, Z. ve Cakar, F. S. (2011). Self-Esteem and Hopelessness, and Resiliency: An Exploratory Study of Adolescents in Turkey. International Education Studies, 4(4), 84-91.
• Kaya, N. ve Taştan, N (2020). Özgüven Üzerine Bir Çalışma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD), 10(2), 297-312.
• Kong, F.; Zhao, J. ve You, X. (2013). Self-Esteem as Mediator and Moderator of the Relationship Between Social Support and Subjective Wellbeing Among Chinese University Students. Social Indicator Research, 112(1), 151–161.
• Lane, J.; Lane, A. M. ve Kyprianou, A. (2004). Self-Efficacy, Self-Esteem and Their Impact on Academic Performance. Social Behavior and Personality: An International Journal, 32(3), 247–256.
• Nelson, G. (1984). The Relationship Between Dimensions of Classroom and Family Environments and The Self-Concept, Satisfaction nd Achievement of Grade 7 And 8 Students. Journal of Community Psychology, 12(3), 276–287.
• Öner Altıok, H.; Ek, N. ve Koruklu, N. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygı Düzeyi İle İlişkili Bazı Değişkenlerin İncelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 99-120.
• Sağat, H. (2016). Bireylerin Anne Baba Tutumlarının Özgüven ve Sosyal Fobiye Olan İlişkisinin İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Mehmet Bayhan Üge) İstanbul: İstanbul Bilim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Saygılı, G.; Kesecioğlu, T. İ. ve Kıtıktaş, H. (2015). Eğitim Düzeyinin Benlik Saygısı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 210-217.
• Soner, O. (2000). Aile Uyumu, Öğrenci Özgüveni ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkiler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(12), 249-260.
• Soyer, M. (2019). Cinsiyet ve Romantik İlişki Durumuna Göre Üniversite Öğrencilerinin Üçgen Aşk Düzeyleri: Temel Kişilik Özellikleri ve Benlik Saygısının Rolü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Cem Ali Gizir), Mersin: Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şimsek, H. ve Yıldırım, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel AraşTırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Uslu, U. (2018). Ergenlik Dönemini Aile Yanında Geçiren ve Ailesinden Ayrı Geçiren Gençlerin Özgüven Düzeylerinin Karşılaştırılması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Musa Şahin), Yalova: Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Warre, H. C. (2003). Psikoloji Sözlüğü, (Çeviren: Göbekcin, T.). Ankara: Yeryüzü Yayınevi.
• Yavuzer, H. (2000). Okul Çağı Çocuğu. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yılmaz Sarkın, S. (2012). Çocuğa Yönelik Aile İçi Şiddetin İlköğretim 6. 7. ve 8. Sınıf Düzeyindeki Öğrencilerin İletişim Becerileri ve Özgüven Düzeylerine Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz), Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yöyen, E. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(6), 2185-2198.
• Yüksel, G. (2002). Üniversite Öğrencilerinin Utangaçlık Düzeylerini Etkileyen Faktörler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 37-57.