A QUALITATIVE RESEARCH ON THE EFFECT OF SCHOOL CLIMATE ON THE MOTIVATION OF PRIMARY AND SECONDARY SCHOOL TEACHERS

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 22, 1 - 12, 31.12.2022

Ramazan Gök , Baran İdem

https://doi.org/10.31455/asya.1210359

Cited By: 1

Öz

In this study, it is aimed to reveal the opinions of teachers about how school climate affects teachers' motivation. The case study method, one of the qualitative research models, was used in the study. In the analysis of the data, descriptive, inductive analysis methods where used. The participant group of the study consists of 14 teachers, 7 primary school and 7 secondary school teachers, who are primary and secondary school teachers in Antalya.
The study includes evaluations of how school climate affects teacher motivation. As a result of the research, it was concluded that positive school climate affects motivation positively and negative school climate affects motivation negatively. The meaning of positive school climate for teachers; the common action of the stakeholders, the open communication of the administrative staff with the teachers, the need for an understanding management style, the importance of social activities and special days in the school, the good physical conditions, the solidarity and cooperation teachers. Negative scholl climate means the following for teachers, opressive, threatening, unappreciatiye, closed to communicatiaon and despotic administrator attitudes poor pysical conditions, failure of satekholders to act together poor pysical conditions of the scholl, formation of uncammunicative teachers group. At the same time, the teachers stated that the school climate is very important for them to be able to work efficiently in the schools where they work, and for a working environment where they feel happy and belong while working. This study can be useful in terms of how positive school climate and motivation-enhancing environments should be.

Anahtar Kelimeler

School Climate, Motivation, Teacher

OKUL İKLİMİNİN İLKOKUL VE ORTAOKUL ÖĞRETMENLERİNİN MOTİVASYONUNA ETKİSİ

Öz

Bu çalışmada, okul ikliminin öğretmenlerin motivasyonlarını nasıl etkilediği noktasında öğretmen görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma modellerinden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel analiz ve tümevarımsal analiz yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcı grubu Antalya ilindeki ilkokul ve ortaokullarında görevli ilkokul ve ortaokul öğretmeni olan 7 ilkokul öğretmeni ve 7 ortaokul öğretmeni olmak üzere 14 öğretmenden oluşmaktadır.
Çalışmanın içinde okul ikliminin öğretmen motivasyonuna nasıl etki ettiğine dair değerlendirmeler vardır. Araştırma sonucunda olumlu okul ikliminin motivasyonu olumlu, olumsuz okul ikliminin ise motivasyonu olumsuz etkilediği sonucuna varılmıştır. Olumlu okul ikliminin öğretmenler için anlamı; paydaşların ortak hareket etmeleri, idari kadronun öğretmenlerle iletişimin açık olduğu, anlayışlı yönetim şeklinin olması gerektiği, okul içi sosyal etkinliklerin ve özel günlerinin önemli olduğu, okulun fiziki şartlarının iyi olması, öğretmenler arası dayanışma ve iş birliğidir. Olumsuz okul ikliminin öğretmenler için anlamı; baskıcı, tehditkâr, takdir etmeyen, iletişime kapalı ve despot yönetici tutumları, paydaşların ortak hareket etmemesi, okulun fiziki şartlarının kötü olması, öğretmen gruplarının arasında iletişim sorunu şeklinde ifade edilmektedir. Aynı zamanda öğretmenler çalıştıkları okullarda hem verimli çalışabilmeleri için, hem de çalışırken kendilerini mutlu ve ait hissettikleri bir çalışma ortamı için okul ikliminin çok önemli olduğunu ifade etmişlerdir. Bu çalışma, olumlu okul iklimi ve motivasyon artırıcı ortamların nasıl olması gerektiği konusunda faydalı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Okul İklimi, Motivasyon, Öğretmen

Kaynakça

• Arslan, N. T. ve Halis, M. (2000). Örgüt İklimi ve Türkiye’de Örnek Olarak Seçilen İki Örgütte Uygulamalı Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0(43-44), 63-93.
• Aydın, M. (2007). Çağdaş Eğitim Denetimi. Hatiboğlu Yayınları.
• Aypay, A. (2011). İlk ve Ortaöğretim Öğretmenlerinin Davranış ve İyi Öğretmen Özelliklerine İlişkin Algıları. İlköğretim Online, 10(2), 620-645.
• Bakay, E. ve Kalem, G. (2008). Ulusal Araştırma Raporu (Türkiye): Türk Eğitim Sistemi ve Etkili Okul Göstergeleri Projesi, Project Based School Management. http://www.Pro-School.Eu adresinden 11.11.2022 tarihinde erişildi.
• Baykal, İ. (2007). İlköğretim Okullarının Örgüt İkliminin Bazı Değişkeler Açısından İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Mehmet Dinçer), İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Baykal, K. B. (2013). Okul İklimi ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. İrfan Erdoğan), İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem Akademi.
• Çalık, T. ve Kurt, T. (2010). Okul İklimi Ölçeği’nin (OİÖ) Geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(157), 167-180.
• Ellis, T. I. (1988). School Climate. Reasearch Roundup, 4(2), 3-6.
• Eren E. (1993) Yönetim Psikolojisi. İstanbul: İşletme Ekonomi Dizisi.
• Ergen, Y. (2009). İlköğretim Okul Müdürlerinin Öğretim Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Motivasyonu Üzerindeki Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Celal Metin), Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erkuş, A. (2005). Bilimsel Araştırma Sarmalı. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Gök, S. (2009). Örgüt İkliminin Çalışanların Motivasyonuna Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 587-605.
• Gündüz, H. (2008). İlköğretim Okullarında Örgütsel İklim ile Öğretmenlerin İş Doyumu Arasındaki İlişki, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Tokay Gedikoğlu), Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2012). Eğitim Yönetimi: Teori ve Uygulama, (Çev. E. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kavgacı, H. (2010). İlköğretimde Örgütsel İklim ve Okul-Aile İlişkileri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Emin Karip), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Mansfield, C. F. ve Beltman, S. (2014). Teacher Motivation From A Goal Content Perspective: Beginning Teachers’ Goals For Teaching. International Journal of Educational Research, 0(65), 54-64.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri, (Ed.: M. Bütün ve S.B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
• Pepper, K. ve Thomas, L. H. (2002). Making A Change: The Effects of the Leadership Role on School Climate. Learning Environment Research, 0(5), 155-166.
• Polat, D. D. (2018). Öğretmenlerin Yılmazlık Düzeyleri ile İş Doyumu, Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ve Örgüt İklimi Algıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Murat İskender), Sakarya: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sucu, A. (2016). Öğretmenlerin Motivasyonu ile Okul Yöneticilerinin Öğretimsel Liderlik Davranışları Arasındaki İlişkinin Analizi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Burhanettin Dönmez), Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şişman, M. ve Turan, S. (2005). Eğitim ve Okul Yönetimi. (Ed. Y. Özden). Eğitim ve Okul Yöneticiliği El Kitabı İçinde (s. 99-146). Ankara: Pegem Akademi.
• Tahaoğlu, F. (2007). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Liderlik Rollerinin Örgüt İklimi Üzerine Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Tokay Gedikoğlu), Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• The Center for Comprehensive School Reform And Improvement. (2009). Developing A Positive School Climate. Learning Point Associates. centerforcsri.org adresinden 14.11.2022 tarihinde erişildi.
• Thomas, A. R. (1976). The Organizational Climate of Schools. International Review of Education, 22(4), 441-463.
• Urhan, F. (2018). Öğretmenlerin Motivasyon Düzeylerine Etki Eden Değişkenlerin Analizi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Mustafa Yavuz), Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yavuz, C. ve Karadeniz, C. B. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Motivasyonunun Tatmin Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 507-519.
• Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik Mesleği, Motivasyon Kaynakları ve Temel Tutumlar: Kuramsal Bir Bakış. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 33-46.
• Yılmaz, F. ve Demir, S. (2016). Revize Edilmiş Okul İklimi Öğretmen Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. International Journal of Assessment Tools in Education, 3(1), 84-99.