Turkish Tourism History with Documents / The Documents of “The Navigation Department (Seyrüsefer Kalemi)” of “The General Directorate of Security (Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti)” as a Source in Tourism History Research Documents

Yıl 2024, , 109 - 112, 09.07.2024

Ümit Baki Erdem

https://doi.org/10.17123/atad.1513239

Öz

The Ottoman Archives are one of the most important institutions for history researchers. It derives this impor tance from the fact that it contains the documents produced by the Ottoman Empire, which ruled the Middle East for centuries. Containing 95 million documents and more than 400 thousand ledgers, the archive is also a first-hand source for tourism history researchers. One of these sources is the documents of “The Navigation Department (Seyrüsefer Kalemi)” of “The General Directorate of Security (Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti)” under “The Ministry of Interior (Dahiliye Nezareti)” during the Ottoman period. In 1915, in addition to the organization within The General Directorate of Security, which was affiliated to the Ministry of Interior with a regulation issued in 1913, a sub-unit under the name of “The Navigation Directorate” was established in 1915. The mission of this institution was to ensure the control of entry and exit to and from the country and the control of domestic travel in the Ottoman Empire. In this study, the documents produced between 1915 and 1921 within the institution and their value in terms of tourism history will be introduced

Anahtar Kelimeler

Ottoman Archives, Navigation Directorate, Tourism history, Travel, Document

Belgelerle Türk Turizm Tarihi / Turizm Tarihi Araştırmalarında Kaynak Olarak Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti Seyrüsefer Kalemi Evrakı

Öz

Osmanlı Arşivleri tarih araştırmacıları için önemli kurumların başında gelmektedir. Bu önemini asırlarca Ortadoğu coğrafyasına hükmetmiş olan Osmanlı Devleti’nin ürettiği evrakları bünyesinde bulundurmasında alır. 95 milyon belge ve 400 bini aşkın defteri depolarında barındıran arşiv, turizm tarihi araştırmacıları için de birinci elden kaynak değeri taşımaktadır. Bu kaynaklardan birisi de Dâhiliye Nezaretine bağlı Emniyet-i Umumiye Müdürlüğü Seyrüsefer Kalemi evrakıdır. 1913 yılında çıkarılan bir nizamname ile Dâhiliye Nezareti’ne bağlanan Emniyet-i Umumiye Müdürlüğü bünyesindeki teşkilata ilaveten 1915 yılında Seyrüsefer Müdürlüğü adı altında bir alt birim kurulmuştur. Bu kurumun görevi Osmanlı Devleti’nde yurda giriş ve çıkışların denetlenmesi ile yurt içindeki seyahatlerin kontrolünün sağlanmasıdır. Bu çalışmada kurum bünyesinde 1915-1921 yılları arasında üretilen evraklar ve evrakların turizm tarihi açısından değeri tanıtılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Arşivi, Seyrüsefer Müdüriyeti, Turizm tarihi, Seyahat, Belge

Kaynakça

• Başkanlık Osmanlı Arşivi, Dâhiliye Nezareti Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti Seyrüsefer Kalemi (BOA, DH. EUM. SSM), nr. 1/5; 1/6; 1/25; 1/27; 10/87;11/38.
• Başbakanlık Osmanlı Arşiv Rehberi, T.C. Başbakanlık Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 108,Yıl 2010, s. 374.
• Gün, T. (2012). Emniyet-İ Umûmiye Müdürlüğünün Kuruluşu ve Gelişimi (1909-1918). (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Şanlıurfa: T.C. Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı.
• İlter, H. A. (2005). Türk Emniyet Teşkilatı (1945-1955). (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Samsun: T.C. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı.