Museum Administrators' Perceptions About the Process of Acquiring and Care of Collections

Yıl 2008, Cilt: 19 Sayı: 2, 157 - 168, 01.12.2008

Aziz Gökhan Özkoç Teoman Duman

Öz

The purpose of this research was to get museum administrators' perceptions about acquiring and care of collections that are exhibited in İstanbul Museums. Data collection instrument was developed based on International Council of Museums' Code of Ethics. Research results show that legal measures with respect to acquiring of museum collections are insufficient whereas administrative measures are sufficient according to museum administrators. Furthermore, museum administrators perceive that legal measures with respect to care of museum collections are insufficient while administrative measures are partly sufficient. Research results point to the weaknesses about legislation of retrieval and care of collections, security measures and recording of collections in museum management in Turkey. Proposals for museum managements are discussed at the end of the paper.

Anahtar Kelimeler

museums, museum collection, museum management, cultural heritage, preservation

Müzelerde Sergilenen Eserlerin Elde Edilmesi ve Korunmasına Yönelik Müze Yöneticilerinin Görüşleri

Öz

Bu çalışmanın amacı, müzelerde sergilenen eserlerin elde edilmesi ve korunmasına yönelik yasal ve yönetsel düzenlemelerle ilgili İstanbul'da faaliyet gösteren müze yöneticilerinin değerlendirmelerini ortaya çıkarmaktır. Araştırmada ICOM (Uluslararası Müzeler Birliği)'un müzeler için belirlemiş olduğu etik kodlar ölçek olarak kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre müze yöneticileri, eserlerin elde edilmesine yönelik alınan yasal tedbirlerin yetersiz, yönetsel tedbirlerin ise yeterli olduğunu düşünmektedirler. Diğer taraftan, eserlerin korunması ile ilgili olarak müze yöneticileri yasal tedbirleri yetersiz, yönetsel tedbirleri ise kısmen yeterli olarak değerlendirmektedirler. Özellikle, bu yönde oluşturulan mevzuat, alınan güvenlik önlemleri, eserlerin kayıt altında tutulmasına yönelik ifadelerde olumsuz görüşlerle karşılaşılmıştır. Araştırmanın son bölümlerinde ise elde edilen bulgular ile ilgili öneriler tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

müzeler, müze kolleksiyonu, müze yönetimi, kültürel miras, koruma

Kaynakça

• Aktaş, Z. (2006). Etnoğrafya Müzesi`nin ziyaretçi gözüyle değerlendirilmesi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Ambrose, T. ve Crispin, P. (1993), Museum Basic, London: Routledge
• Audrey, G. ve Rentschler, L. (2002), Changes in Museum Management: A Custodial or Marketing Emphasis?, Journal of Management Development, 21(10): 745-750
• Booth, B. (1998), Understanding the Information Needs of Visitors to Museum, Museum Management and Curatorship, 17 (2): 139-157
• Büyük Larousse Ansiklopedisi (1992), Müzecilik, XVI. Cilt, 8489, İstanbul
• Carnegie, G. D. ve Wolnizer, P. W. (1996), Enabling Accountability in Museums, Accounting, Auditing and Accountability Journal, 9 (5): 84-99
• Erbay, F. (1997), Müze İşletmeciliğinin Turizm Sektörü ile İlişkisi, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, Sayı. 1-2: 40-41
• Ertürk, N. (2006), A Management Model For Archaeological Site Museums in Turkey, Museum Management and Curatorship, Vol.21: 336-348
• International Council of Museums (2008), Code Of Ethic for Museum, (http://icom.museum/definition.html - Erişim Tarihi: 11. 03. 2008)
• Koçak, G., Yağcı, M. İ. ve Duman, T. (2004). Seyahat Edenlerin Katıldıkları Tur Süresince Algıladıkları Parasal Olmayan Bedellere İlişkin Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 15 (2): 105-112. Kotler, N. ve Kotler P. (2000), Can Museum be All Things to All People?: Missions, Goals and Marketing’s Role, Museum Management and Curatorship, 18 (3): 271-287
• Kösebalaban, N. (1989). Eğitsel Fonksiyonları Açısından Müze Organizasyonu ve Yönetimi Türkiye'de Müzecilik Sorunları (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2008), Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Mevzuatı. (http://www.kultur.gov.tr/teftis/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF060F3652013265D6413EC78939A1A8BB – Erişim Tarihi: 11.03.2008)
• Nowacki, M. M. (2005), Evaluating A Museum as a Tourist Product Using the Serqual Method, Museum Management and Curatorship, 20: 235-250
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory (2nd Ed.). New York: McGraw-Hill
• Önal, İ. (2003), Koruma Kültürü ve Etik Kurallar, TMH-Türkiye Mühendislik Haberleri, 423: 27-29
• Savaşır, I. (1994), Ölçek Uyarlamasındaki Sorunlar ve Bazı Çözüm Yolları, Türk Psikoloji Dergisi, 9(33): 27-32
• Silberberg, T. (1995), Cultural Tourism and Business Opportunities for Museums and Heritage Sites, Tourism Management, 16 (5): 361-365
• Tobelem, J. M. (1997), The Marketing Approach in Museums”, Museum Management and Curatorship, 16 (4): 337-354
• Uralman, H. N. (2006), “21. Yüzyıla Girerken Bir Bilgi Kurumu Olarak Müze”, Bilgi Dünyası, 7 (2): 250-266
• http://www.haber7.com/haber.php?haber_id=162434 (Erişim Tarihi: 08.06.2007)
• http://www.cnnturk.com/TURKİYE/haber_detay.asp?PID=318&HID=1&haberID=189299 (Erişim Tarihi:09.06.2007)
• http://www.zaman.com.tr/webapp-tr/haber.do?haberno=476620 (Erişim Tarihi:28.05.2007)
• http://www.turizmdebusabah.com/haber_detay.asp?haberNo=27789 (Erişim Tarihi:28.05.2007)
• http://www.milliyet.com.tr/2006/03/09/yasam/yas06.html (Erişim Tarihi:28.05.2007)
• http://www.milliyet.com.tr/2007/02/19/guncel/gun02.html (Erişim Tarihi:28.05.2007)
• http://icom.museum/ethics.html (Erişim Tarihi:9.11.2007)
• İstanbul.gov.tr (Erişim Tarihi: 04. 06.2007)