Türkiye Turizm Tarihinde Öncü Bir Eser: Turizm Kılavuzu 1934-1935

Yıl 2016, Cilt: 27 Sayı: 1, 0 - 0, 01.06.2016

Erol Evcin

https://doi.org/10.17123/atad.vol27iss10001

Cited By: 3

Öz

Türkiye’de Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren ivme kazanmaya başlayan turizm faaliyetlerinde devlet organları ile işbirliği hâlinde olan Türkiye Turing ve Otomobil Kulübü’nün çalışmaları önemli bir rol oynamıştır. Bu şekilde söz konusu dönemde Türkiye’de turizm altyapısını geliştirmek ve turistlerin seyahat ve konaklama faaliyetlerini kolaylaştırmak üzere yapılan çalışmalar içinde tanıtıcı ve bilgilendirici yayınlar da yer almıştır. Turizm ve tanıtma faaliyetleri kapsamında yapılan bu yayın çalışmaları arasında 1935’te yayımlanan Turizm Kılavuzu 1934-1935 adlı eser, turizmin çağdaş bir yaklaşımla ele alınmaya başladığı Türkiye’de niteliği ve içeriği münasebetiyle ilk olma hususiyeti ile dikkate değer özellikler göstermektedir. Bu çalışma kapsamında, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türkiye’deki ve dünyadaki turizm altyapısı ve faaliyetleri hakkında önemli bilgiler içermek suretiyle turistlere yol ve yön gösterici bir başvuru eseri özelliği gösteren Turizm Kılavuzu içerik olarak incelenmiştir. Bu doğrultuda çalışma, Türkiye turizm tarihi araştırmaları açısından kaynak değerinde olan bu esere dikkat çekmeyi ve bilim dünyası ile kamuoyunda konuya ilişkin farkındalık yaratmayı amaçlamıştır.

Kaynakça

• Abdülkadir. (1911). Bursa Tarihî Kılavuzu. Bursa: Matbaa-ı Vilayet-i Bursa.
• Ağrı Turizm Keşif Rehberi. (2012). Yay. Haz.: Ersin Demirel. Serhat Kalkınma Ajansı.
• Akçura, G. (2009). Türkiye Sergicilik ve Fuarcılık Tarihi. Tarih Vakfı Yayınları.
• Akçura, G. (2013). Türkiye Turizminde 150 Yıl. OTI Holding Yayınları.
• Ankara Rehberi. (2013). Editör: D. Acar. Ankara: Ankara Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
• As, E. (2013). Cumhuriyet Dönemi Ulaşım Politikaları (19231960). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Avşar, Z. ve Yüksel, M. (2012). Türkiye’nin İlk Turizm Rehberi ‘Türkiye Kılavuzu’ ve Hazırlayıcısı Hüseyin Orak, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 23 (1):33-43.
• Aziz. (1927). İzmir Âsâr-ı Atîka Müzesi Rehberi. İzmir: İzmir ve Havalisi Âsâr-ı Atîka Muhibleri Cemiyeti Neşriyatı.
• Bartın Turizm Rehberi. (2013). Zonguldak: Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı.
• Beynelmilel Mühim Bir Müessese Olan Vagonlı Sosyetesi’nin Teşkilatı ve Faaliyet Sahası. (1937). TTOK Mecmuası, (15/87): 18-19. Beynelmilel Turizm İttifakı İstanbul 1930 Senesi Kongresi Hakkında Türkiye Turing Klöbü Resmî Raporu. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA) 4/7/1930, D.8026, FK.30..10.0.0, YN:80.526..6.
• Boğaziçi Şirket-i Hayriyye, Tarihçe, Salname. (1914). İstanbul: Ahmed İhsân ve Şürekâsı Matbaacılık Osmanlı Ltd. Şirketi.
• Dersaadet ve Bilâd-ı Selâse’de Bulunan Otel ve Misafirhaneler Hakkında Talimât. Düstur. 11/03/1895, R.2230, Tertip, 1, C.M.: 187-188.
• Devlet Demir Yolları ve Limanları İdare-i Umumiyesinin Teşkilat ve Vezaifine Dair Kanun, Resmî Gazete (RG), 31/05/1927, S.598, Kanun No:1042.
• Dinçer, H. (1992). Hatay Turizm Rehberi. Antakya: Hatay Eski Eserleri Sevenler Derneği.
• Duran, T. (2002). Türk Denizciliği ve Deniz Ticareti Kaynaklar. İstanbul: Tarihî Araştırmalar Vakfı İstanbul Araştırma Merkezi.
• Ecnebi Seyyahlara Tercümanlık ve Rehberlik Edecekler Hakkında Kararname. (1927). Düstur. 3. Tertip, C.7, 27/10/1926, Türk Ocakları Merkez Heyeti Matbaası.
• Erbil, F. ve Üngören, Ş. (1969). Kayseri Rehberi. Kayseri: Tercüman-Rehberler ve Turizm Derneği.
• Erzurum Gezi Rehberi. (2011). Editör: Rahmi Şener. İstanbul: Erzurum Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
• Eskişehir Kent Rehberi. (2013). Eskişehir: Eskişehir Büyükşehir Belediyesi.
• Ferid Bey ve arkadaşları. (1923). Konya ve Rehberi. İstanbul. Ahmed İhsân ve Şürekâsı Matbaacılık Osmanlı Şirketi.
• Harb-i Umûmî Şirket-i Hayriye 1330-1334 (HUŞH). (1921). İstanbul: Bahriye Matbaası.
• Haussoullier B.C. (1929). Bergama Tarihi ve Rehberi. İzmir: İzmir ve Havalisi Âsâr-ı Atîka Muhibleri Cemiyeti.
• İzmir Enternasyonal Fuarı ve İzmir Rehberi. (1937). İzmir: İzmir Enternasyonal Fuarı.
• İzmir Müzesi Rehberi. (1932). İstanbul: İzmir ve Havalisi Âsâr-ı Atîka Muhibleri Cemiyeti.
• İzmir Rehberi. (1934). İzmir: İzmir ve Havalisi Âsâr-ı Atîka Muhibleri Cemiyeti.
• Karayolları Tarihi. (2007). Ankara: T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Kars Turizm Keşif Rehberi. (2013). Yay. Haz.: Ersin Demirel. Kars: Serhat Kalkınma Ajansı.
• Kocaeli Turizm Rehberi. (2010). Editör: Tahir Büyükakın. Kocaeli: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi.
• Kocahanoğlu, O.S. (1997). Turizm Kılavuzu ve Turizm Mevzuatı. İstanbul: Temel Yayınları.
• Koraltürk, M. (2007). Şirket-i Hayriye (1854-1945). İstanbul: İDO Kültür Yayınları.
• Koşay, H.Z. (1963). Etnografya Müzesi Kılavuzu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Koşay, H.Z. (1965). Alacahöyük Kılavuzu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Köfteoğlu, F. ve Karabulut, E. (1997). 25. Yılında TURSAB, Dünyada ve Türkiye’de Turizm ve Seyahat Acenteliğinin Gelişim Tarihi. İstanbul: Turpres Yayınları.
• Kökten, İ. K. (1967). Karain (Antalya) Kılavuzu. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Mambory, E. (1925). İstanbul Rehber-i Seyyahîn. İstanbul: Ritso ve Mahdumu Neşriyatı.
• Mansel, A.M. (1936). Yalova Kılavuzu. Ankara: Kültür Bakanlığı Antikiteler ve Müzeler Direktörlüğü Anıtlar Koruma Kurulu.
• Mansel, A.M. (1967). Side Kılavuzu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Mansel, A.M. (1943). Silifke Kılavuzu. Ankara: Kültür Bakanlığı Antikiteler ve Müzeler Direktörlüğü Anıtlar Koruma Kurulu.
• Mehmet Yusuf. (1930). Konya Âsâr-ı Atîka Müzesi Rehberi. İstanbul: Alâeddin Klişe Fabrika ve Matbaası.
• Musavver Rehber-i Seyyahîn Bursa ve Civarı. (1903-1904). İstanbul: Matbaa-ı Ahmed İhsân ve Şürekâsı.
• Muş Kültür ve Turizm Rehberi. (2006). Yay. Haz.: Hâkim Bilginer. Muş: Muş Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
• Necib. (1924). İstanbul Rehberi. İstanbul: İstanbul: Matbaa-ı Ahmed İhsân ve Şürekâsı.
• Oğan, A. (1927). Efesos-Ayasuluğ Rehberi. İzmir: İzmir ve Havalisi Âsâr-ı Atîka Muhibleri Cemiyeti. Hâfız Ali Matbaası.
• Okar, U. (1974). Turizm Rehberi. İstanbul: Milliyet Yayın Ltd. Şti. Yayınları.
• Orak, H. (1946). Türkiye Kılavuzu. Ankara: İbrahim Horoz Basımevi.
• Önsoy, R. (1988). Tanzimat Dönemi Osmanlı Sanayii ve Sanayileşme Politikası. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özaydın, E. (1984). Türkiye Yurt İçi ve Yurt Dışı Turizm-Seyahat ve Nakliyat Rehberi. İstanbul: Gökmil Yayınları.
• Özdemir, M. (2011). Türkiye’de Turizmin Başlaması: Osmanlı’da Sanayileşme Çabaları Sergi-i Umûmî-i Osmanî (1863 İstanbul Uluslararası Sergisi), Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 22 (1):87-90.
• Sergi-i Umûmî-i Osmanî Nizâmnâmesi. (22/12/1862). Düstur.
• Seyahat Rehberi. (1964). Ankara: Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Yayınları.
• Seyyahîne Tercümanlık Edenler Hakkında Nizâmnâme. (11/03/1895). Düstur. R.2232, Tertip.1, C.M.: 188. Seyyahîne Tercümanlık Edenler Hakkında Nizâmnâme. (10/11/1890), Düstur. R.1158, Tertip.1, C.6: 784.
• Seyyahlara Bursa Rehberi (Guide de Brousse Pour Les Voyageurs). (1931). Bursa: Bursa Vilayet Matbaası.
• Sivas Gezi Rehberi. (2007). Editör: Tevfik Taş. Sivas Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
• Şanlıurfa Kültür ve Turizm Rehberi. (2012). Şanlıurfa: Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
• Şapolyo, E. B. (1971). Türkiye Turizm Rehberi ve Anıtlar Tarihi. İstanbul: Kültür Kitabevi.
• Tolgay, B. (1981). Türkiye Turizm Rehberi. İstanbul: Hürriyet Ofset Matbaacılık ve Gazetecilik A.Ş.
• Topkapı Sarayı Muhtasar Rehberi. (1925). İstanbul: İstanbul Asar-ı Atika Müzeleri. Matbaa-ı Amire.
• Turistin Rehberi. (1963). Ankara: Basın-Yayın ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Turizm Kılavuzu (TK) 1934-1935. (1935). İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kulöbü. Kâatçılık ve Matbaacılık Anonim Şirketi. Turizm Rehberi. (1972). İstanbul: Milliyet Yayın Ltd. Şti. Yayınları.
• Türk Seyyahîn Cemiyeti Nizâmnâme-i Esâsîsi (TSCNE). (1923). İstanbul: Kâatçılık ve Matbaacılık Anonim Şirketi.
• Türkiye Otel Rehberi. (1950). Ankara: Basın-Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Türkiye Otel Rehberi. (1962). Ankara: Basın-Yayın ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Türkiye Turing ve Otomobil Klöbü İstanbul Vilayeti’nin 23 Mart 1931 Tarihli ve 299 Numaralı İlmühaberile Musaddak, Tadil Olunmuş Nizâmnâmesi (TTOKN). (1931). İstanbul.
• Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunun 50 Yılı (1923-1973). (1973). İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayınları.
• Türkiye Turizm Rehberi. (1992). İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Uludağ, O. Ş. (1928). Bursa ve Uludağ Seyyahlara Rehber. İstanbul: Türk Seyyahîn Cemiyeti Yayınları.
• Yeşiltepe, T. (1968). Turistik Avrupa Rehberi. İstanbul: Doğu Reklam Turizm Ajansı.