Rekreasyon Faaliyetlerine Katılan Kişilerin (Rekreasyonistlerin) Örtük Liderlik Algıları

Yıl 2017, Cilt: 28 Sayı: 2, 227 - 243, 01.12.2017

Meryem Akoğlan Kozak Çağdaş Aydın Ceren Aydın

https://doi.org/10.17123/atad.362528

Öz

Bu çalışmada, farklı rekreasyon aktivitelerine katılan rekreasyonistlerin örtük liderlikle ilgili algılarının belirlenmesine çalışılmaktadır. Çalışmanın sonuçları, rekreasyon aktivitelerinde liderlik yapan bireylerin, rekreasyonistlerin beklentileri doğrultusunda liderlik sürecini planlayabilmeleri açısından önemlidir. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, veriler anket aracılığıyla toplanmıştır. Veriler, 05.07.2016 ile 20.10.2016 tarihleri arasında ‘’rekreasyon’’ ve ‘’boş zaman’’ ismiyle oluşturulan sosyal medya gruplarından anket tekniği ile elde edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde, faktör analizi, tek yönlü varyans analizi ve T testinden yararlanılmıştır. Örtük liderlik algısına yönelik faktörlerin belirlenmesinde alanyazından sağlanan; beceriklilik, duyarlılık, kişisel ahlak ve güç faktörleri kullanılmıştır. Örtük liderlikte, başta beceriklilik faktörü olmak üzere sırasıyla duygusallık, kişisel ahlak ve güç faktörlerinin önemli olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, açık ve kapalı alan aktivitelerine katılan rekreasyonistlerin beceriklilik, duyarlılık ve kişisel ahlak faktörlerinde, kadın ve erkek rekreasyonistlerin beceriklilik, kişisel ahlak ve güç faktörlerinde ve eğitim durumuna göre rekreasyonistlerin ise beceriklilik, duyarlılık ve güç faktörlerinde farklılaştığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Örtük liderlik, Rekreasyon, Rekreasyonel liderlik, Rekreasyonist

Implicit Leadership Perceptions of People (Recreationists) Who Participate in Recreation Activities

Öz

The purpose of this study is to determine the perceptions of recreationalists who attend to different recreational activities on implicit leadership. The results of the study are important for the individuals who lead the recreational activities to plan the leadership process in the direction of the recreationalist’s expectations. The quantitative research method was performed and the survey technique was used for data collection. The questionnaires were collected from different activity groups in the social media entitled ‘’recreation’’ and ‘’leisure time.’’ The data were collected by sending survey questionnaire to social media and receiving the answers during a specified period between 05.07.2016 and 20.10.2016. Factor analysis, one way analysis of variance and T test were applied for analyzing the data. Factors such as versatility, sensitivity, personal morality, and strength are used in determining the implicit leadership perception. It has been concluded that sensitivity, personal morality, strength factors as well as versatility factors are important in the implicit leadership. It has also been observed that recreationists who participate in outdoor and indoor activities differ in their versatility, sensitivity, and personal morality factors. While male and female recreationalists differ in versatility, personal ethics and power factors, they also differ in their versatility, sensitivity and power factors according to their educational background.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Implicit leadership, Recreation, Recreational leadership, Recreationalist

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y.S. ve Boyacı, M. (2013). Rekreasyon Kavramına Felsefi Yaklaşım, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2): 1-10.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. (17. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Calder, B. (1977). An Attribution Theory of Leadership in Behavior. İçinde B. Staw ve J. Salancik (Editörler), New Directions in Organizational (ss. 179-204). Chicago: St. Clair Press.
• Danford, H. G. ve Shirley, M. (1970). Creative Leadership in Recreation. Boston: Allyn and Bacon.
• Dorfman, P.W., Howell, J.P., Hibino, S., Lee, J.K., Tate, U. ve Bautista, A. (1997). Leadership in Western and Asian Countries: Commonalities and Differences in Effective Leadership Processes Across Cultures, The Leadership Quarterly, 8 (3): 233-274.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E.S. ve Çinko, M. (2013). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Edginton, C.R., Hudson, S.D. ve Ford, P.M. (1999). Leadership in Recreation and Leisure Service Organizations, Illinois: Sagamore Yayıncılık.
• Epitropaki, O. ve Martin, R. (2005). From Ideal to Real: A Longitudinal Study of the Role of Implicit Leadership Theories on Leader-Member Exchanges and Employee Outcomes, Journal of Applied Psychology, 90 (4): 659-676.
• Epitropaki, O. ve Martin, R. (2004). Implicit Leadership Theories in Applied Settings: Factor Structure, Generalizability, and Stability Over Time, Journal of Applied Psychology, 89 (2): 293-310.
• Eroğluer, K. (2014). Örtük Liderlik Üzerine Bir Analiz: İmalat Sektörü Çalışanlarının Kişilik Özelliklerinin Liderlik Algılarına Etkisi, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 5 (2): 105-147.
• Ewert, A. (1992). Group Development Through Experiential Education: Does It Happen?, Journal of Experiential Education, 15 (2): 56.
• Foti, R.J., Fraser, S.L. ve Lord, R.G. (1982). Effects of Leadership Labels And Prototypes on Perceptions of Political Leaders, Journal of Applied Psychology, 67 (3): 326-333.
• Gerstner, C.R. ve Day, D.V. (1994). Cross-Cultural Comparison of Leadership Prototypes, The Leadership Quarterly, 5 (2): 121-134.
• Green, P. (1981). The Content of a College‐Level Outdoor Leadership Course for Land Based Outdoor Pursuits in The Pacific Northwest: A Delphi Consensus (Basılmamış Doktora Tezi). Eugene: University of Oregon.
• Hair, J.F., Anderson, R.E., Tatham, R.L. ve William, C. (1998). Multivariate Data Analysis. Beşinci Basım, Upper Saddle River, N. J.: Prentice Hall.
• Irwin, C. ve Phipps, M. (1994). The Great Outdoors and Beyond: Common Threads in Leadership Training On Land, inThe Air And in Space, Coalition for Education in The Outdoors Research Symposium Proceedings (ss. 43-52). NY: Cortland.
• Jordan, D. (1989). A New Vision for Outdoor Leadership Theory, Leisure Studies, 8 (1): 35-47.
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karaküçük, S. (2005). Rekreasyon: Boş Zamanları Değerlendirme. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Keller, T. (1999). Images of The Familiar: Individual Differences and Implicit Leadership Theories, Leadership Quarterly, 10 (3): 590-607.
• Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği (Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış, Klasik-Modern-Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar). 14. Baskı. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Koommoo-Welch, P. (2008). Implicit Leadership Theories: Perceptions of Charisma, People, and Performance. (Basılmamış Doktora Tezi). North Caroline: North Carolina State University.
• Kouzes, J.M. ve Posner, B.Z. (2006). The Leadership Challenge. (Cilt 3). USA: John Wiley and Sons.
• Kozak, M.A., Maviş, F., Nergis, H.G. ve Çiçek, D. (2013). Otel İşletmelerinde Yönetim (Fonksiyonel Yaklaşım). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kozak, M. (2014). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kozak, M.A. ve Yüncü, D. (2009). Rekreasyonel Liderlik ve Grup Dinamikleri. İçinde N. Kozak (Editör), Prof. Dr. Fermani Maviş Anı Kitabı (ss. 45-80). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kraus, R.G. (1985). Recreation Program Planning Today. USA: Scott Foresman and Company.
• Kraus, R.G. ve Bates, B. J. (1975). Recreation Leadership and Supervision: Guidelines for Professional Development. USA: Saunders.
• Ling, W., Chia, R.C. ve Fang, L. (2000). Chinese Implicit Leadership Theory, The Journal of Social Psychology, 140 (6): 729-739.
• Little, D.E. ve Watkins, M. (2004). Exploring Variation in Recreation Activity Leaders Experience of Leading, Journal of Park and Recreation Administration, 22 (1): 75-95.
• Lord, R.G., Foti, R. J. ve De Vader, C.L. (1984). A Test of Leadership Categorization Theory: Internal Structure, Information Processing, and Leadership Perceptions, Organizational Behavior and Human Performance, 34 (3): 343-378.
• Lord, R.G. ve Maher, K.J. (2002). Leadership and Information Processing: Linking Perceptions and Performance. NY: Routledge.
• Long, T., Ellis, G., Trunnell, E., Tatsugawa, K. ve Freeman, P. (2001). Animating Recreation Experiences Through Face-To-Face Leadership: Efficacy of Two Models, Journal of Park & Recreation Administration, 19 (1): 1-22.
• Lumpkin, A. (1990). Physical Education and Sport: A Contemporary Introduction. St. Louis: Times Mirror. Maviş, F. (2006). Otel Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Morgan, G.A., Leech, N.L., Gloeckner, G.W. ve Barrett, K.C. (2012). IBM SPSS for Introductory Statistics: Use and Interpretation. UK: Routledge.
• Mosley, A.L. (1998). A Behavioral Approach to Leadership: Implications for Diversity in Today’s Organizations, Journal of Leadership & Organizational Studies, 5 (1): 38-50.
• Myers, J.L., Well, A. ve Lorch, R.F. (2010). Research Design and Statistical Analysis. İngiltere: Routledge.
• Neal, M., Finlay, J.L., Catana, G.A. ve Catana, D. (2007). A Comparison of Leadership Prototypes of Arab and European Females, International Journal of Cross Cultural Management, 7 (3): 291-316.
• Offermann, L.R., Kennedy, J.K. ve Wirtz, P.W. (1994). Implicit Leadership Theories: Content, Structure, and Generalizability, The Leadership Quarterly, 5 (1): 43-58.
• Palmer, D.E. (2009). Business Leadership: Three Levels of Ethical Analysis, Journal of Business Ethics, 88 (3): 525-536.
• Paris, L.D. (2004). The Effects of Gender and Culture on Implıcıt Leadership Theories: A Cross-Cultural Study, Academy of Management Proceedings, B1-B6. Doi:10.5465/AMBPP.2004.13863009.
• Paşa, S.F. (2000). Türkiye Ortamında Liderlik Özellikleri. İçinde Z. Aycan (Editör), Türkiye’de Yönetim ve İnsan Kaynakları Uygulamaları (ss. 225-241). Ankara: Türk Psikoloji Derneği Yayınları.
• Phipps, M. (1984). Group Dynamics in Outdoors: A Model for Teaching Outdoor Leaders, Conference on Outdoor Recreation: A Landmark Conference in The Outdoor Recreation Field (ss. 171‐188). Bozeman, Montana.
• Powell, W.T. (1923). Recreational Leadership for Church and Community. New York: The Methodist Book Concern.
• Priest, S. ve Gass, M.A. (2005). Effective Leadership in Adventure Programming. USA: Human Kinetics.
• Pruijt, H. (2002). Social Capital and The Equalizing Potential of the Internet, Social Science Computer Review, 20 (2): 109-115.
• Rush, M.C., Thomas, J.C. ve Lord, R.G. (1977). Implicit Leadership Theory: A Potential Threat to The Internal Validity of Leader Behavior Questionnaires, Organizational Behavior and Human Performance, 20 (1): 93-110.
• Saruhan, Ş.C. ve Özdemir, A. (2011). Bilim, Felsefe ve Metodoloji. İstanbul: Beta Basım.
• Sekaran, U. (1992). Research Methods for Business: A Skill Building Approach, USA: John Wiley&Sons Inc.
• Singer, M. (1990). Implicit Leadership Theory: Are Results Generalizable From Student to Professional Samples?, The Journal of Social Psychology, 130 (3): 407-408.
• Stokowski, P.A., Long, P.T. ve Nuckolls, J.S. (1992). Recreation Leadership As a System of Social Ties, Journal of Park and Recreation Administration, 10 (2): 67-77.
• Subhash, S. (1996). Applied Multivariate Techniques. Canada: John Wily & Sons Inc.
• Tabak, A., Kızıloglu, A. ve Polat, M. (2010). Türkiye’de Örtülü Liderlik Kuramı: İçeriği ve Yapısı, Çağ University Journal Of Social Sciences, 7 (2): 72-86.
• Tabak, A., Kızıloğlu, A. ve Türköz, T. (2013). Örtülü Liderlik Ölçeği Geliştirme Çalışması, Middle East Technical University Studies in Development, 40 (1): 97-137.
• Tabak, A., Şeşen, H. ve Türköz, T. (2012). Liderlikte Güncel Yaklaşımlar ve Uygulamada Kullanılabilecek Ölçekler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Tichy, N.M. ve Devanna, M.A. (1990). The Transformational Leader. New York: Wiley.
• Torkildsen, G. (2005). Leisure and Recreation Management. İngiltere: Routledge.
• Trevino, L.K., Hartman, L.P. ve Brown, M. (2000). Moral Person and Moral Manager: How Executives Develop a Reputation for Ethical Leadership, California Management Review, 42 (4): 128-142.
• Türetgen, Ö.İ. ve Cesur, S. (2010). İş Yaşamındaki Yönetici Liderliğe ve Siyasi Liderliğe Yönelik Örtük Liderlik Teorilerinin Karşılaştırılması, Yönetim Dergisi, 21 (67): 52-66.
• Van Emmerik, I.H., Euwema, M. C. ve Wendt, H. (2008). Leadership Behaviors Around The World the Relative Importance of Gender Versus Cultural Background, International Journal of Cross Cultural Management, 8 (3): 297-315.