Seyahat Acentelerinin Turist Rehberi Seçim Kriterlerinin Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) Yöntemi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 30 Sayı: 1, 69 - 81, 21.06.2019

Burcu Ilgaz Yıldırım Özlem Güzel

https://doi.org/10.17123/atad.580649

Cited By: 2

Öz

Turist rehberleri, turizm sektörünün merkezinde yer alan çok sayıda işletme arasında mesleki bağ kuran ve turistlerin deneyimlerini zenginleştiren turizm çalışanları olarak diğer mesleklerden farklı birtakım özelliklere sahip olmalıdırlar. Çünkü tur programlarının başarısını büyük oranda turist rehberlerinin sahip olduğu donanım, yetenekler ve beceriler etkilemektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı; turist rehberlerinin işe alım süreçlerinde önemli olan kriterlerin belirlenerek daha sonra bu kriterlerin önem derecelerinin tespit edilmesidir. Araştırma amacı doğrultusunda öncelikle turist rehberlerinin işe alım kriterlerinin belirlenmesi için alanyazın taraması ile birlikte uzman görüşleri alınarak kriterler elde edilmiştir. Kriterlerin önem düzeylerinin belirlenmesi için Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda turist rehberi seçiminde göz önünde bulundurulan altı adet kriter elde edilmiş ve AHS analizi sonrası bu kriterler arasında önem düzeyi en yüksek olan kriterin mesleki yeterlilik olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Turist rehberi, Personel seçimi, Çok kriterli karar verme, AHS

Kaynakça

• Ahipaşaoğlu, S. (1997). Seyahat İşletmelerinde Tur Planlaması Yönetimi ve Rehberliğin Meslek Olarak Seçilmesinin Nedenleri Üzerine Bir Uygulama. Ankara: Varol Matbaası.
• Akova, O., Sarıışık, M. ve Akbaba, A. (2007). Seyahat Acentelerinde İşgören Bulma ve İşgören Seçme Yöntemlerine Yönelik Bir Araştırma, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3 (2): 275-296.
• Ap, J. ve Wong, K. F. (2001), Case Study on Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems, Tourism Management, 22 (5): 551-563.
• Balta, S. (2017). Rehberlikte Kişisel Gelişim ve Paydaş İlişkileri. İçinde Ö. Güzel, V. Altıntaş, İ. Sahin (Editörler), Turist Rehberliği Araştırmaları: Öngörüler ve Uygulamalar (ss. 127-138). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Black, R. ve King, B. (2002). Human Resource Development in Remote Island Communities: An Evaluation of Tour-Guide Training in Vanuatu, International Journal of Tourism Research, 4 (2): 103-17.
• Bölat, B., Kuzucu, A. (2006). Çok Amaçlı Karar Verme Problemlerine Etkileşimli Bir Yaklaşım, İTÜ Dergisi, 5 (1): 114-126.
• Cohen, E. (1985). The Tourist Guide: The Origins, Structure and Dynamics of a Role. Annals of Tourism Research, 12 (1): 5-29.
• Çimrin, H. (1995). Turizm ve Turist Rehberliğinin ABC’si. Antalya: Akdeniz Kitabevi.
• Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding Image Management in Endonesia, Annals of Tourism Research, 29 (3): 783-800.
• Değirmencioğlu, Ö. (1997). Ülkesel Profesyonel Turist Rehberliği Mesleğinde Yeni Gelişmelerin İzlenebilirliği, Türkiye’de Turizmin Gelişmesinde Turist Rehberlerinin Rolü. Hafta Sonu Semineri IV (ss. 211-223). Nevşehir: Erciyes Üniversitesi, Nevşehir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu.
• Demirkol, Ş. ve Ekmekçi, İ. (2005). Paket Turların Sürdürülebilirliğinde Turist Rehberlerine Etik Bir Bakış. IV. Geleneksel Turizm Paneli (ss.59-83). Sakarya: Sakarya Üniversitesi İİBF Turizm İşletmeciliği Bölümü.
• Forman, E. ve Selly, M. A. (2011). Decisons by Objectives: How to Convince Others That Your Are Right. Singapur: World Scientific Publishing.
• Gündüz, S. (2002). Turist Rehberliği Eğitimi ve Üniversitelerle Turizm Bakanlığı Arasındaki Koordinasyona Yönelik Bir Model Önerisi. Turizm Eğitimi Konferansı – Workshop (ss.243-256). Turizm Bakanlığı, Turizm Eğitim Genel Müdürlüğü.
• Güzel, F. Ö., Atilla Gök, G. ve Büyüker İşler, D. (2013). Duygusal Emek ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerinde Bir Araştırma, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 10 (3): 107-122.
• Hiore, T. (2010). Competence Model and Elements Required for Tour Guides, Kyushu Communication Studies, 8: 21-39.
• Huang, S. (2010). A Revısed Importance–Performance Analysıs of Tour Guıde Performance in Chına, Tourism Analysis, 15 (2): 227–241.
• Huang, S., Hsu, C.H.C. ve Chan, A. (2010). Tour Guide Performance and Tourist Satisfaction: A Study of The Package Tours in Shanghai, Journal of Hospitality and Tourism Research, 34(1): 3-33.
• Ji, P., Zhang, H. Y. ve Wang, J. Q. (2016). A Projection-Based TODIM Method Under Multi-Valued Neutrosophic Environments and Its Application in Personnel Selection, Neural Computing and Applications, 29(1): 221-234.
• Köroğlu, Ö. ve Güdübulak, Ö. (2017). Rehberlikte Sertifikasyon, Kalifikasyon ve Uzmanlaşma. İçinde Ö. Güzel, V. Altıntaş, İ. Sahin (Editörler), Turist Rehberliği Araştırmaları: Öngörüler ve Uygulamalar (ss. 49-76). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Köroğlu, Ö. ve Merter, B. (2012). Seyahat Acentelerinin Turist Rehberlerini Seçme ve İşe Alma Sürecindeki Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (9): 213-238.
• Kuruüzüm, A. ve Atsan, N. (2001). Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları, Akdeniz İİBF Dergisi, 1 (1): 83-105.
• Kwiesielewicz, M. ve Van Uden, E. (2004). Inconsistent and Contradictory Judgements in Pairwise Comparison Method in the AHP, Computers & Operations Research, 31 (5): 713-719.
• Leclerc, D. ve Martin, J. N. (2004). Tour Guide Communication Competence: French, German and American Tourists' Perceptions, International Journal of Intercultural Relations, 28 (3-4): 181-200.
• Matin, H. Z., Fathi, M. R., Zarchi, M. K. ve Azizollahi, S. (2015). The Application of Fuzzy TOPSIS Approach to Personnel Selection for Padir Company, Iran, Journal of Management Research, 3(2): 1-14.
• Örücü, E. (2002). Turizm İşletmelerinde Orta ve Üst Kademe Yöneticilerin İşgören Seçme ve Değerlendirme Sürecindeki Eğilimleri: Marmaris ve Çevresindeki Üç Yıldızlı İşletmeler Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 17 (2): 119-132.
• Özdemir, E. ve Akpınar, A. T. (2002). Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi Çerçevesinde Alanya’daki Otel ve Tatil Köylerinde İnsan Kaynakları Profili, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2): 85-105.
• Profesyonel Turist Rehberi Ulusal Meslek Standardı. (2010), http://myk.gov.tr/index.php/component/msd/index.php?dl=msdupload/114 1380013222-profesyonelturst_rehber_standart.pdf, Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
• Saaty, L. T. (1980). The Analytic Hierarchy Process. U.S.A: McGraw-Hill Companies.
• Sabuncuoğlu, Z. (2009). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulama Örnekleriyle. Bursa: Furkan Ofset.
• Stanujkic, D., Djordjevic, B. ve Karabasevic, D. (2012). Selection of Candidates in the Process of Recruitment and Selection of Personnel Based on The Swara and Aras Methods, Quaestus, 7: 53-64.
• Şimşek, A., Çatır, O. ve Ömürbek, N. (2014). Turizm Sektöründe Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci ile Personel Seçimi, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, 33 (2): 147-169.
• Turist Rehberliği Meslek Kanunu, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120622-2.htm, Erişim tarihi: 4 Şubat 2018.
• Urosevic S, Stanujkic, D., Karabasevic, D. ve Maksimovic, M. (2017). An Approach to Personnel Selection in The Tourism Industry Based On The Swara and the Waspas, Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, Issue, 1(51): 75-88.
• Vargas, L. G. (1990). An Overview of The Analytic Hiyerarchy Process and Its Applications, European Journal of Operational Research, 48 (1): 2-8.
• Weiler, B. ve Ham, S. H. (2002). Tour Guide Training: A Model for Sustainable Capacity Building in Developing Countries, Journal of Sustainable Tourism, 10 (1): 52-69.
• Werther, W. B. ve Davis, K. (1993). Human Resources and Personnel Management. USA: McGraw Hill.
• Wong, A. (2001). Satisfaction With Local Tour Guides in Hong Kong, Pacific Tourism Review, 5(1): 59–67.
• Wong, J.Y. ve Lee, W.H. (2012). Leadership Through Service: An Exploratory Study of The Leadership Styles of Tour Leaders, Tourism Management, 33 (5): 1112-1121.
• Zhang, H. ve Chow, Q. I. (2004). Application of Importance-Performance Model in Tour Guides’ Performance: Evidence From Mainland Chinese Outbound Visitors in Hong Kong. Tourism Management, 25 (1): 81-91.
• Zhang, S. F. ve Liu, S. Y. (2011). A GRA-Based İntuitionistic Fuzzy Multi-Criteria Group Decision Making Method for Personnel Selection. Expert Systems with Applications, 38 (9): 11401-11405.