Yağmacı Dergi-Yayıncılar ve Niteliksiz-Şaibeli-Şüpheli Çalışmalar

Yıl 2023, Cilt: 34 Sayı: 1, 96 - 111, 30.04.2023

Özkan Tütüncü

Öz

Araştırmacıların akademik hayatta yer bulmak veya edindikleri yeri korumak amacıyla yayın yapma gereksinimleri, farklı kazançlar elde etmek isteyen grup ve kişileri iştahlandırarak, yağmacı dergilerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı boş zaman ile ilgili araştırmaları yayınlayan yağmacı, şaibeli ve niteliksiz dergiler/yayınevleri ile buralarda yayın yapan araştırmacılara yönelik yayın etiği özelinde bir durum tespitinde bulunmaktır. Araştırmacı çalışmada kendi gözlemlerine dayanan kanıta dayalı yansıtıcı pratikler yöntemini ikincil kaynaklar ile birlikte kullanmaktadır. Şaibeli dergilerin/yayıncıların ve bunlarda yayınlanan
sorunlu, niteliksiz makalelerin ve eserlerin seçiminde amaçlı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Boş zaman alanında yayınlanan dergi ve makaleler nicel olarak artmakla birlikte, nitelikleri açısından sorunları olduğu görülmektedir. Bunların giderilmesi için akademik yükseltme ve teşvik sistemine, araştırma ve yayın etiğine
daha fazla odaklanılmalıdır. Yapılan etik ihlallerin cezalandırılması, birinci ve ikinci çeyrekte yer alan dergilerdeki yayınların ise teşvik edilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yağmacı dergiler, Niteliksiz yayınlar, Araştırma etiği, Boş zaman araştırmaları, Rekreasyon

Predatory Journals-Publishers and Unqualified-Shady-Doubtful Studies

Öz

The need for researchers to publish, to find or to protect the place in the academic life tempts some groups and people who want profit and therefore leads to emergence of predatory journals. The aim of this study is to investigate the predatory, shady and unqualified journals/publishers and the researchers who publishes there, on an ethical basis. The researcher of this study uses his own observations and evidence based reflective practices as the method of the research to conduct this study with secondary sources. Purposive sampling method was used to select doubtful, unqualified articles and papers that are published in the predatory journals and publishers. Even though the quantity of the articles published in the field of leisure studies are increasing, some of them has some quality and ethical problems. In order to solve these problems, more focus should be given on academic advancement processes, system of incentives and research publishing ethics. The ethical violations should be punished and articles published in Q1 and Q2 journals should be encouraged.

Anahtar Kelimeler

Predatory journals, Unqualified publications, Research ethics, Leisure research, Recreation

Kaynakça

• Aker, S. (2018). Predatory Dergi Tehlikesi Büyüyor, Turkish Journal of Public Health, 16 (3): 234-236.
• Anderson, R. (2017). Cabell’s New Predatory Journal Blacklist: A Review, The Scholarly Kitchen What’s Hot and Cooking in Scholarly Publishing, https://scholarlykitchen.sspnet.org/2017/07/25/cabells-new-predatory-journal-blacklist-review/, Erişim tarihi: 07 Şubat 2023.
• Asan, A. ve Kıran K. (2019). Yırtıcı-Yağmacı Dergiler ve Açık Erişim Bilimsel Dergilerin Ücret Talepleri Hakkında, Acta Medica Alanya, 3 (2): 203-204.
• Aslan, A. (2018). Yırtıcı Dergiler ve Yayıncılar, Acta Medica Alanya, 2 (3):136-137.
• Beall, J. (2023). Beall’s List of Potential Predatory Journals and Publishers, https://beallslist.net/, Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
• Beall, J. (2016). Essential Information about Predatory Publishers and Journals, International Higher Education, (86): 2-3, https://ejournals.bc.edu/ojs/index.php/ihe/article/viewFile/9358/8368, Erişim tarihi: 07 Şubat 2023.
• Beall, J. (2018). Predatory Journals Exploit Structural Weaknesses in Scholarly Publishing, 4Open, 1 (1): 1-2.
• Budd, K. (2019). The Problem of Predatory Journals, AAMC, https://www.aamc.org/news-insights/problem-predatory-journals, Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
• Clarivate (2020). Clarivate Releases Web of Science Journal Citation Reports to Identify the World's Leading Journals, Clarivate, https://ir.clarivate.com/news-events/press-releases/news-details/2020/Clarivate-Releases-Web-of-Science-Journal-Citation-Reports-to-Identify-the-Worlds-Leading-Journals/default.aspx, Erişim tarihi: 07 Şubat 2023.
• Colson, R. (2022). Journalytics Medicine & Predatory Reports Is Here. Get Insights Into Thousands of Medical Journals, Cabells, https://medicine.cabells.com/our-news/journalytics-medicine-and-predatory-reports-is-here, Erişim tarihi: 09 Şubat 2023.
• COPE (2023). Members, COPE, https://publicationethics.org/members, Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
• Dal-Ré R ve Marušić A. (2019). Potential Predatory Journals Are Colonizing the ICMJE Recommendations List of Followers, The Netherlands Journal of Medicine. 77 (2): 92-96.
• Demir, S.B. (2018). Predatory Journals: Who Publishes in Them and Why?, Journal of Informetrics 12 (4): 1296-1311.
• DOAJ (2023). Find Open Access Journals & Articles, DOAJ, https://doaj.org/, Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
• Fennell, D. (2013). The Ethics of Excellence in Tourism Research, Journal of Travel Research, 52 (4): 417-425.
• Hagve, M. (2020). The Money Behind Academic Publishing, https://tidsskriftet.no/en/2020/08/kronikk/money-behind-academic-publishing, Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
• Juran, J. M. (1975). The Non-Pareto Principle; Mea Culpa, Quality Progress, 8 (5): 8-9.
• Kansu, E. ve Ruacan, Ş. (2002). Bilimsel Yanıltmanın Günümüzdeki Durumu: Türleri, Nedenleri, Önlenmesi ve Cezalandırılması, Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 30 (12): 763-767.
• Kendall, G. (2021). Beall’s Legacy in the Battle Against Predatory Publishers, Learned Publishing, 34 (3): 379-388.
• Lee, K.S. ve Benjamin, S. (2023). The Death of Tourism Scholarship... Unless..., Annals of Tourism Research, 98 (1):103520.
• McKercher, B. ve Dolnicar, S. (2022). Are 10,752 Journal Articles per Year too Many?, Annals of Tourism Research, 94, Article 103398.
• Mimouni, M., Braun, E., Mimouni, F.B., Mimouni, D. ve Blumenthal, E.Z. (2017), Beall's List Removed: What Stands between us and Open Access Predators?, American Journal of Medicine, 130 (8): e371-e372.
• Mutlu, G. (2020). Türk Akademisyenlerin Yağmacı Dergilere İlişkin Görüşleri: Bir Nitel Betimsel Çalışma, Egitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 8(1): 107-134.
• Öztürk, K. (2013). Şişme Dergiler, Yeniden, Kaan Öztürk Blog, https://mkoz.wordpress.com/2013/01/25/sisme-dergiler-yeniden/, Erişim tarihi: 08 Şubat 2023.
• Pareto, V. (1897). The New Theories of Economics, Journal ofPolitical Economy, 5 (4): 485-502.
• Rele, S., Kennedy, M. ve Blas, M. (2017). Journal Evaluation Tool. LMU Librarian Publications & Presentations, 40, https://digitalcommons.lmu.edu/librarian_pubs/40/, Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
• Sci-Hub (2023). Sci-Hub, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Sci-Hub, Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
• Unethical Practices-Scholarly Open Access (2016). Two Turkish Journals with a Fake, “German” Editor, Unethical Practices-Scholarly Open Access, https://web.archive.org/web/20200515134006/http://unethical71.rssing.com/chan-5258812/latest.php, Erişim tarihi: 31 Ocak 2023.
• Ü.A.K. (2022). Yağmacı/Şaibeli Dergiler Hakkında Duyuru, T.C. Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı, https://www.uak.gov.tr/Sayfalar/DuyuruDetay.aspx?did=146, Erişim tarihi: 09 Şubat 2023.