Y. M. Faktoroviç’e Göre Sovyet Türkmenistanı’nda Süreli Yayınlar

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 98 - 108, 30.12.2019

Tahir Aşirov Osman Arıcan

Öz

İnsanlığın uygarlık sürecinde süreli yayınların ayrı bir yeri bulunmaktadır. Sovyet Türkmenistanı’nda da süreli yayınlar matbuat tarihi açısından önemlidir. Söz konusu dönemde Türkmen basın tarihi ile ilgili çeşitli çalışmalar da yapılmıştır. Bunlardan biri de Yakov Makroviç Faktoroviç (1892-1948), 1929 tarihinde Sovyet Türkmenistanı’nda matbuat üzerine “Turkmenovedeniye” (Türkmen Araştırmaları) dergisinde “Peçat v Turkmenskoy SSR” (SSCB Döneminde Türkmenistan Basını) adlı kaleme aldığı bir makaledir. Faktoroviç makalesinde, Ekim 1917 İhtilalinden sonra Türkmen halkına özgü yayınların ortaya çıktığını ifade etmektedir. Faktoroviç makalesinde, 1929 yılı itibariyle Sovyet Türkmenistanı’nda beş gazete ve altı derginin olduğunu “Halen, Türkmenistan’da 5 gazete ve 6 dergi yayımlanmaktadır” şeklinde açıklamaktadır. Yine o yazısında, o dönemde Sovyet Türkmenistanı’nda yayımlanan “Türkmenistan”, “Dayhan”, “Yaş Kommunist”, “Turkmenskaya İskra”, “Zâhmet”, “Tokmak”, “Pioner”, “Türkmen Medeniyeti” ve “Turkmenovedeniye” olmak üzere dört gazete ile beş dergiden bahsetmektedir. Çalışma, Sovyet Türkmenistanı’ndaki süreli yayınların ortaya konmasından dolayı da önemli bilgileri ihtiva etmektedir. Faktoroviç’in Türkmen Araştırmaları dergisinde Sovyet Türkmenistanı’ndaki süreli yayınların değerlendirildiği makalesi, kayda değer bir çalışmadır.

Anahtar Kelimeler

FAKTOROVİÇ, Süreli Yayın, SOVYET TÜRKMENİSTANI

Kaynakça

• Faktoroviç, Yakov. “Turkgosizdat. Gosudarstvennoye izdatel’stvo”. Nauka i Prosvetşeniye 2. (1922).