II. Abdülhamid Dönemi Memur Yolsuzlukları (1876-1908)

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 9, 4 - 41, 30.12.2023

Hande İlkten

https://doi.org/10.56448/ataddergi.1397273

Öz

II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDE KAMU PERSONELİNİN YOLSUZLUK FİİLLERİ VE CEZA MÜEYYİDELERİ*
Hande İLKTEN**
ÖZ
Osmanlı son döneminde Padişah II. Abdülhamid’in önemli bir yeri vardır. Tanzimat Fermanının ilanından sonraki yeni düşünce ve düzeni tesis etmede birçok reformu yapmıştır. Bu reformların yapılmasının amacı Osmanlı son döneminde devletin içinde bulunduğu zafiyeti yok etmek ve devletin yenidünyaya adaptasyonunu sağlamaktı. Ancak bu amacın önündeki en önemli engellerden biri hiç kuşkusuz yolsuzluklar olmuştur.
Bu yolsuz fiiller her devletin zafiyete düştüğü dönemlerde, ekonomik sorunlar yaşandığı zamanlarda, kıtlık ve savaş gibi olağanüstü koşullarda kendini gösterir. Osmanlı son döneminde ise birbiri ardına kaybedilen savaşlar, başkent-taşra arasındaki haberleşmenin zayıflığı, denetimsizlik, mali buhran yaşanması, kişisel hırsları olan idareciler sebebiyle bu dönemle alakalı olarak Osmanlı arşivinde çok sayıda yolsuzluk dosyası bulunmaktadır. Yaptığımız çalışmada amacımız uzun yıllar iktidarda kalan II. Abdülhamid döneminde yaşanan yolsuzluk fiillerini inceleyip kamu personellerinin durumu hakkında çıkarım yapmaktır. Çalışmamızda Osmanlı Arşivi yolsuzluk dosyaları incelenmiş olup konuyla alakalı yayınlarda yararlanılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Memurlar, Yolsuzluk, Rüşvet, Zimmet, Görevi Suistimal
CORRUPT ACTS OF CIVIL SERVANTS AND PENAL SANCTIONS DURING THE REIGN OF ABDULHAMID II
ABSTRACT
In the last period of the Ottoman Empire, Sultan II. Abdulhamid has an important place. He made many reforms to establish the new idea and order after the declaration of the Tanzimat Edict. The purpose of these reforms was to eliminate the weakness of the state in the last period of the Ottoman Empire and to ensure the adaptation of the state to the new world. However, one of the most important obstacles to this goal has been corruption.
These corrupt acts manifest themselves in times of weakness in every state, in times of economic problems, and in extraordinary conditions such as famine and war. In the last period of the Ottoman Empire, there are many corruption files in the Ottoman archives related to this period due to the wars that were lost one after another, the weakness of communication between the capital and the provinces, lack of control, financial depression, and administrators who personal ambitions. Our aim, in our study, is to examine the acts of corruption during the reign of Abdulhamid II, who remained in power for many years, and to make inferences about the situation of civil servants. In our study, the Ottoman Archive corruption files were examined and relevant publications were used.
Key Words: Civil Servants, Corruption, Bribery, Embezzle, Malpractice.

Anahtar Kelimeler

Memurlar, Yolsuzluk, Rüşvet, Zimmet, Görevi Suistimal

Kaynakça

• Cumhurbaşkanlığı Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA).
• BEO., 41/3024; BEO., 42/3143.; BEO., 65/4869.; BEO., 79/5875.; BEO., 112/8399.; BEO., 143/10666; BEO., 170/012682.;
• BEO., 248/18575; BEO., 253/18915; BEO., 332/24869; BEO., 410/30750; BEO., 412/30852.; BEO., 476/35683;
• BEO., 497/37208.; BEO., 563/42154.; BEO., 565/42338; BEO., 774/58048.; BEO., 879/65891; BEO., 907/68011;
• BEO., 1520/113970.; BEO., 1859/139361.; BEO., 1963/147212.; BEO., 2129/159604.; BEO., 3266/244881.
• DH.MKT., 53/11.; DH.MKT., 140/22.; DH.MKT., 146/39; DH.MKT., 218/2.; DH.MKT., 226/9., DH.MKT., 248/7.; DH.MKT., 288/70;
• DH.MKT., 349/26.; DH.MKT., 758/1.; DH.MKT., 882/5.; DH.MKT., 950/32.; DH.MKT., 1294/72.; DH.MKT., 1359/61;
• DH.MKT., 1396/88; DH.MKT., 1475/21.; DH.MKT., 1512/8.; DH.MKT., 1514/56.; DH.MKT., 1576/55.; DH.MKT., 1594/77.; DH.MKT., 1601/85.;
• DH.MKT., 1648/14.; DH.MKT., 1661/36.; DH.MKT., 1677/92.; DH.MKT., 1703/91.; DH.MKT., 1705/116.; DH.MKT., 1706/11.;
• DH.MKT., 1718/91.; DH.MKT., 1749/88.; DH.MKT., 1760/112.; DH.MKT., 1807/112.; DH.MKT., 1813/1.; DH.MKT., 1866/56.;
• DH.MKT., 1934/29; DH.MKT., 1950/54.; DH.MKT., 2009/117.; DH.MKT., 2020/64.; DH.MKT.,, 2025/36.; DH.MKT., 2036/106.;
• DH.MKT., 2051/71; DH.MKT., 2060/105.; DH.MKT., 2191/22; DH.MKT., 2390/89; DH.MKT., 2468/115.
• DH.SAİD.d., 1/276.; DH.SAİD.d., 3/580.; DH.SAİD.d., 4/50.