Fârâbî’de Felsefe ve Geometri İlgisi

Yıl 2023, , 312 - 315, 01.12.2023

Erdoğan Serdar Çalık

https://doi.org/10.5152/JSSI.2023.23446

Öz

Düşünce tarihi her zaman eklektik bir yapı içerisinde gelişmiştir. Bilim dallarının tek başlarına
insanlığa sağladıkları katkılar sınırlı iken diğer bilim dallarıyla birlikte çok daha önemli gelişmeler
sağlanmıştır. Fârabî’nin düşünce sistemi açısından ise bu bütünsel düşünce yapısı çok daha önem
kazanmaktadır. Düşünce alanında hemen hemen her konuda ortaya koyduğu müstakil eserlerle
bütüncül sistemini oluşturan Fârâbî için matematik alanı da çok önemlidir. Sosyal bilimler alanı ile
teknik bilimler arasında bir köprü görevi gören sistemi toplumsal ilerleme açısından çok önemlidir.
Geometri ve felsefe arasında kurduğu ilişkiyi müstakil olarak ele aldığı Teknik Geometri kitabında
ortaya koyan Fârâbî’nin görüşleri, İhsâu’l-Ulûm (Bilimlerin Sayımı) adlı eseriyle de desteklenerek
geometri ve felsefe arasındaki ilişki ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fârâbî, felsefe tarihi, geometri, bilim

Kaynakça

• Corbin, H. (1986). İslâm felsefesi tarihi. (H. Hatemi, Çev.). İletişim Yayınları.
• Fârâbî. (1974). Tahsîlü’s-Saâde. (H. Atay, Çev.). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Fârâbî. (1989). Teknik geometri. (M. Bayrakdar, Çev.). Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Fârâbî. (2011). İhsau’l-Ulum. (A. Arslan, Çev.). Divan Yayınları.
• Hallikân, İ. (1949). Vefeyâtu’l-A’yan (Cilt IV). Kahire.
• Karaman, Y. (2021). Platon’un geometri bilmeyen girmesin sözü ve Popper’in bununla ilgili kestirimi. Dört Öge (19), 75–94.
• Olguner, F. (1987). Fârâbî. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Özden, H. (2021). Fârâbî’nin düşünce sisteminde bilimler arası işbirliği ve günümüzdeki durum. Felsefe Dünyası (73), 25–43.
• Safedî. (1962). el-Vâfî bi’l-Vefeyât (Cilt I). Wiesbaden.
• Türker-Küyel, M. (1990). Fârâbî’nin geometri felsefesi (Fârâbî’nin Eucleides’in Stoikei’sinin I. ve V. kitaplarının başlangıçlarının üzerine yapmış olduğu şerh). Erdem-Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, 6(17), 569-586.
• Ulutan, B. (1999). Fârâbî felsefesi. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.