Individual and Social Perfection in Islamic Thought

Yıl 2024, , 210 - 218, 22.06.2024

Mizrap Polat

https://doi.org/10.53487/atasobed.1419820

Öz

The notion of individual and social perfection varies according to civilization. Variability in this sense is to be regarded as a characteristic feature of every civilization. The Islamic-influenced notion of perfection describes the personal and communal capacity to bear individual and communal responsibility in a good and constructive sense. This understanding of perfection has not only an intellectual, moral and religious meaning. It also includes a material perspective, such as being socially and economically productive and useful.
Islam as a religion and a way of life, with social and legal dimensions, emphasizes the perfection of man through a constructive social order and shows a determination to prevent situations that would disrupt this order. This religion also rejects the concept of collective salvation and sin and emphasizes individual responsibility and maturity. Islamic thought emphasizes that the society that follows the path of multifaceted progress can be a society in which the good (maruf) can be promoted and the bad (munkar) can be rejected.
This study, based on the analysis of primary and secondary sources, examines the topic-specific insights and thoughts in the referenced sources with a social philosophical hermeneutic approach. This qualitative study discusses the notion of individual and social perfectibility in light of modern social science concepts and theories without falling into an anachronistic and reductionist stance.
In a sense, this study aims to re-understand and make sense of the social thoughts and concepts in the Islamic sources in light of the achievements of contemporary social sciences.

Anahtar Kelimeler

Islam, Individual perfectibility, communal perfectibility

Individual and Social Perfection in Islamic Thought

Öz

Ferdi ve içtimaî mükemmeliyet tasavvuru medeniyetlere göre değişen bir durumdur. Bu anlamdaki değişkenlik bir yönüyle her medeniyetin özgün ayrıcı sıfatı sayılır. İslam tasavvurunda mükemmeliyet hem sorumluluk ve hem de bu sorumluluğun iyi ve yapıcı şekilde ifa kabiliyeti anlamına gelmektedir. Bu mükemmeliyet anlayışı bir yandan entelektüel, ahlakî ve dinî bir anlam taşırken, diğer yandan maddi anlamda üretken ve faydalı olmayı da içinde barındırmaktadır.
İslam, sosyal ve hukukî boyutu da olan bir din ve yaşam şekli olarak insanın yapıcı toplumsal bir düzen eşliğinde mükemmeliyete ulaşacağına atıfta bulunur ve bu nizamı bozacak durumları önleme azmini ortaya koyar. Bu din ayrıca kolektif kurutuluş ve günah kavramını da reddederek ferdi sorumluluk ve ferdi olgunluğun esas olduğunu belirtir. Çok yönlü ilerleme yolunda yürüyen toplumun iyinin (marufun) teşvik edildiği; kötü olanın (münkerin) ise reddedilebildiği toplum olabileceği İslam düşüncesinde vurgulanır.
Birincil ve ikincil kaynak analizine dayanan bu çalışma, başvurulan kaynaklardaki konuya münhasır bulgu ve düşünceleri sosyal ve felsefî hermenötik bir yaklaşımla yorumlar. Bu nitel çalışma anakronist ve indirgemeci bir tutum içine düşmeden modern sosyal bilim kavram ve kuramları eşliğinde ferdî ve toplumsal mükemmeliyet kavramını tartışmaya açmaktadır. Bu çalışma bir yönüyle de İslam kaynaklarındaki sosyal içerikli düşünceleri ve kavramları günümüz sosyal bilimlerinin kazanımları eşliğinde yeniden anlamayı ve anlamlandırmayı gaye edinmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ferdi mükemmeliyet, toplumsal mükemmeliyet, İslam

Etik Beyan

Çalışma kaynak taramasına ve analize dayanan nitel bir çalışmadır ve bilimsel bir etiğe aykırı bir durum arzetmemektedir.

Kaynakça

• Al-ʿAǧlūnī, ʿI. I. M. (o. J.). Kašf al-k̲afāʾ wa-muzīl al-ilbās ʿammā ištahara min al-aḥādīt̲ ʿalā alsinat al-nās. Bde. I–II.
• Al-Buḫārī, Muḥammad Ibn ʿIsmāʿil. Aǧ-Ǧāmiʿ aṣ-Ṣāḥīḥ (standardisiertes Hadithwerk, daher keine weiteren literarischen Angaben).
• Durusoy, A. (2008). İbn Sinâ Felsefesinde İnsan ve Alemdeki Yeri (Der Mensch und seine Stellung im Universum in der Philosophie von Avicenna), 2. Aufl.
• Endress, G. (2002). Muḥammad – Der Verkünder des Islams. In: Maria Haarmann (Hrsg.) Islam – Ein Lesebuch. Eine Einführung in seine Geschichte, 3. überarbeitete und aktualisierte Aufl.,17–23.
• Farabi [al-Farabī, Abū Naṣr Muḥammad] (2001). El-Medinetü’l Fâzıla [Mabādi’ ārā’ ahl al-madīna al-fādila], übersetzt ins Türkische von Nafiz Danışman.
• Al-Ǧawharī, ͗I. B. Ḥ. (1998). Al-Ṣıḥāḥ. Tāǧ al-luġa wa ṣıḥāḥ al- ͑Arabiyya. Šihāb ad-Dīn Abū ͑Amr (Ed.), Bde. I–II. Groschopp, H. (Hrsg.) (2010). Humanismusperspektiven.
• Hajatpour, R. (2013). Vom Gottesentwurf zum Selbstentwurf. Die Idee der Perfektibilität in der islamischen Existenzphilosophie.
• Ibn al-Ašʿaṯ, A. D. S. Kitāb as-Sunan (standardisiertes Hadithwerk, daher keine weiteren literarischen Angaben).
• Ibn al-Ḥaǧǧāǧ, M. Al-Ǧāmiʿ aṣ-Ṣāḥīḥ (standardisiertes Hadithwerk, daher keine weiteren literarischen Angaben).
• Ibn Hišām, ʿA. al-M. (1996). As-Sīra an-Nabawiyya. Muṣtafā as-Saqqā, Ibrāhīm al-Abyārī & ʿAbd al-Ḥafīẓ Šiblī (Ed.), Bd. 1–4.
• Kirchhof, R. (2019). Grundlegung einer Soziologie der Scharia. Das islamische Recht im Licht einer neuen Theorie der normativen Ordnung und des Rechts.
• Molla-Djafari, H. (2001). Gott hat die schönsten Namen ... wa-lillāhi-l-asmāʾu-l-ḥusnā ... Islamische Gottesnamen, ihre Bedeutung, Verwendung und Probleme ihrer Übersetzung. Frankfurt am Main usw.
• Öztürk, Y. N. (2002). Rumi und die islamische Mystik. Über das Menschenbild im Islam, aus dem Türkischen übertragen und mit Anmerkungen versehen von Nevfel Cumart.
• Polat, M. (2017). Menschenbild und Menschenbildung im Islam. Eine pädagogische Diskussion anhand der Analyse ausgewählter Kerncurricula für den Islamischen Religionsunterricht im Sekundarbereich I in Deutschland. In: Yasar Sarıkaya/Franz-Josef Bäumer (Hrsg.), Aufbruch zu neuen Ufern. Aufgaben, Problemlagen und Profile einer Islamischen Religionspädagogik im europäischen Kontext, 159–171.
• Polat, M. (2014). Umma. Eine religionssoziologische Betrachtung. In: Mizrap Polat (Hrsg.), Religion im Zeitalter der Globalisierung. Mit besonderem Fokus auf Kollektivität und Bildung im Islam, 45–59.
• Polat, M. (2010). Menschen als ‚Kalifen Gottes auf Erden‘. Eine sinnanthropologische und religionspädagogische Betrachtung. In: Religionspädagogische Beiträge 65 (2010), 77–83.
• Platon (o.J.). Der Staat.
• As-Saḫāwī, M. I. ʿA. R. (2003). Al-Maqāṣid al-ḥasana. Bayān kaṯīr min al-aḥādiṯ al-mašhura ʿalā l-alsina. Beirut.
• Schimmel, A. (1991), Ausgewählte Gedichte von Yunus Emre.
• Schöller, M. (2001). Zum Begriff des „islamischen Humanismus“. In: Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft 151 (2001)/2, 275–320.
• Yunus Emre (1986). Das Kummerrad / Dertli Dolap. Gedichte, aus dem Türkischen übersetzt von Zafer Şenocak, Frankfurt am Main.
• Zichy, M. (2010). Das Humanistische Bildungsideal. In: Martina Schmidhuber (Hrsg.): Formen der Bildung. Einblicke und Perspektiven, Frankfurt a.M. usw., 29–42.