The Image of Society in the Poetry of Baha Zuhair

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 1, 137 - 142, 01.03.2022

Abdullah Hout

https://doi.org/10.54614/JSSI.2022.8-26

Öz

This study examines the image of society in the poetry of AL-Baha’a Zuhair, who lived during the reign of the Ayyubid dynasty and witnessed the rise of the Mamluk dynasty. The study focuses on the poems and verses which express the political, economic and social situation of society at that time while attempting to expose the image of power and its relationship with people and with poets. The study further focuses on the portrayal of women and their different ranks in society; ranging from the honorable women of the upper ranks, to maidservants who give themselves to anyone who asks, and to the imaginary beloved as a literary theme. The study also detects people’s habits in times of luxury since the poet ignores themes of poverty and the poor. The research does not claim that Zuhair’s poetry is a purely historical document that offers an accurate portrayal of its age; instead, it is the artistic vision of a poet who lived in that period, scrutinized it and used his poetic prowess to reflect life in that period – a reflection that the poet intended to document in his poetry. The research attempts to work out what preoccupies poets of the past Arabic literary ages and whether the poet was artistically and aesthetically accurate in his portrayal of his times.

Anahtar Kelimeler

Poetr, AL-Baha’a Zuhair, image of society, Ayyubid period

صورة المجتمع في شعر البهاء زهير

Öz

Döneminin önemli şairlerinden biri olan Baha Züheyr, Eyyubiler devletinin son döneminde ve Memlukler devletinin kuruluş yıllarında yaşamıştır. Edebi bir kişiliğe sahip olan Baha Züheyr’in şiirlerinde, döneminin toplum sal yapısına ilişkin bilgiler yer almakta ve şiirleri, dönemin toplum yapısının birçok veçhesine ışık tutmaktadır. Bu çalışma şairin şiirlerinde, döneminin toplumsal yapısına ilişkin iktisadî, siyasî ve ictimaî izleri tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda döneminin iktidarının ve yönetiminin insanlarla, şairlerle ilişkilerine projeksiyon tutmaktadır. Ayrıca kadının, dönemin toplumsal yapısındaki durumuna ışık tutan bilgilere ulaşmaya çalışmaktadır. Bu doğrultuda gerek üst tabakadan asil ve varlıklı kadınların, gerekse bu tabakaya hizmet eden cariyeler gibi hizmet sınıfına mensup kadınların durumunu açıklayıcı bilgiler sunmaktadır. Çalışma, dönemin özellikle üst tabakasının geleneklerini, yaşam biçimini de ortaya koymaktadır. Zira şairin şiirlerinde toplumun alt tabakasına ilişkin bilgiler bulunmamaktadır. Çalışma, şairin şiirlerinde, dönemin toplumsal yapısını aydınlatan bilgilerin tarihi bir vesika niteliğinde olduğu iddiasında değildir. Ancak yine de bu bilgiler, gözlemlerini edebî değeri yüksek bir üslupla şiirine yansıtan şairin şiirinden elde edilmiş bilgiler olması yönüyle değerlidir. Bu meyanda çalışma, Arap edebiyatı tarihinin bir kesitinde yaşayan şairin edebi mahsulünden, dönemin toplum yapısının anlaşılmasına katkı sunması bakımından bir değer taşır.

Anahtar Kelimeler

Şiir, Baha Züheyr, toplumsal yapısı, Eyyubi dönemi

Kaynakça

• ابن الأثير، ع. (5991). الكامل في التاريخ. دار الكتب العلمية.
• ابن تغري، ي. (8891). المنهل الصافي والمستوفي بعد الوافي. تحقيق د نبيل محمد عبدالعزيز. مركز تحقيق التراث.
• ابن واصل، ج. (3591). مفرج الكروب في أخبار بني أيوب. تحقيق جمال الدين الشيال.
• ابن منظور، م. (4141) لسان العرب، دار صادر.
• الأحمد، محمد، (0202)، دوال الهوية الثقافية وتحوّلاتها في رواية "السيرة الحلبية"، مجلة كلية الإلهيات في جامعة بايبورت، العدد 11.
• البغدادي، ع. (3891). الإفادة والاعتبار في الأمور المشاهدة والحوادث المعاينة بأرض مصر. تحقيق: أحمد غسان سبانو. دار قتيبة.
• الجبلاوي، م. (د.ت). ديوان البهاء زهير. دار المعارف.
• الحنبلي، أ. (6991). شفاء القلوب في مناقب بني أيوب. مكتبة الثقافة الدينية. تحقيق: مديحة الشرقاوي.
• الذهبي، ش. (6002). سير أعلام النبلاء. مطبعة دار الحديث.
• الزركلي، خ. (2002) الأعلام. دار العلم للملايين.
• ابن المقفع، س. (6002). تاريخ مصر من خلال مخطوطة البطاركة، تحقيق: عبد العزيز جمال. مكتب مدبولي.
• السيوطي، ج. (7991). حسن المحاضرة في أخبار مصر والقاهرة. تحقيق: خليل منصور.دار الكتب العلمية.
• الصفدي، ص. (0002). الوافي بالوفيات. تحقيق: أحمد الأرناؤوط وتركي مصطفى. دار إحياء التراث.
• ضيف، ش. (4002). الفكاهة في مصر. دار المعارف.
• ضيف، ش. (د.ت). تاريخ الأدب العربي. عصر الدول والإمارات مصر. دار المعارف.
• عبد الرازق، م. (5391). ديوان البهاء زهير. لجنة التأليف والترجمة والنشر مصر.
• العكبري، ع. (6041). شذرات الذهب في أخبار من ذهب. تحقيق: عبدالقادر الأرناؤوط. دار ابن كثير.
• القزويني، ز. (0691). آثار البلاد وأخبار العباد. دار صادر.
• كاتب جلبي، م. (0102). سلم الوصول إلى طبقات الفحول. تحقيق: محمود أرناؤوط. مكتبة أريسكا.
• المقريزي، أ. (4391). السلوك لمعرفة دول الملوك. تحقيق محمد مصطفى زيادة. مطبعة دار الكتب المصرية.
• النويري، ش. (5002). نهاية الأرب في فنون الأدب. تحقيق: نجيب مصطفى فواز وحكمت كشلي فواز. دار الكتب العلمية.
• اليونيني، ق. (4591). ذيل مرآة الزمان. مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانية بحيدر اباد الهند.
• Alrashed, Eyass, Çavuş, Muhammed Murtaza, الإماء الشواعر لأبي الفرج الأصبهاني، قراءة نقدية., (1202).Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi 13.