AZERBAYCAN: KIZILORDU’NUN AZERBAYCAN’I İŞGALİ VE TÜRKİYE’NİN TEPKİSİ (Ocak 1990)

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 57 - 93, 18.03.2016

Bilâl N. Şimşir

Öz

Sovyetler Birliği’nin son döneminde Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin
Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne ait olan Dağlık Karabağ’da hak iddia etmesi
etnik çatışmalara yol açtı. Gorbachev’in glasnost ve perestroyka politikaları ile birlikte
Azerbaycan’a bağlı olan Dağlık Karabağ Özerk Vilayeti Ermenistan’la birleşmeyi resmen
talep etti. Azerbaycan’da hem Moskova yönetimine, hem de Azerbaycan yönetimine karşı
protesto gösterileri arttı. Olayların daha da trajik boyut kazanmasını neden gösteren
Moskova yönetimi, başta Bakü olmak üzere Azerbaycan’ın birçok bölgesinde olağanüstü
hal uygulamasını başlattı. 19 Ocak 1990 tarihinde olağanüstü hal ilan edilirken, aynı
saatlerde Kızıl Ordu birlikleri havadan, karadan ve denizden Azerbaycan’a çıkartma yaptı.
Bu çıkartmanın amacı daha çok Azerbaycan’daki bağımsızlık yanlılarını ezmek olmuştu.
Türkiye Cumhuriyeti ise Azerbaycan’daki gelişmeleri Sovyet Rusya’nın iç meselesi olarak
değerlendirirken; Sovyet Rusya ve Batı Devletleri ile diplomatik işbirliği içerisinde
olmuştur. Türk basını ise Azerbaycan halkının yanında yer almış ve Azerbaycan’ın
bağımsızlığı yönünde yayınlar yapmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Azerbaycan, Sovyet Rusya, Kızıl Ordu, Türk Basını