BASIN-YAYIN VE TURİZM BAKANLIĞI DÖNEMİNDE TURİSTİK TANITIM VE PROPAGANDA (1957-1963)

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 41 - 91, 24.12.2017

Erol Evcin

Öz

1957-1963 yılları arasında
faaliyet gösteren Basın-Yayın ve Turizm Bakanlığı (BYTB) Türk turizm tarihî
içinde önemli bir merhaleyi teşkil etmektedir. Turizm, bu dönemde ilk defa bir
Bakanlık statüsünde teşkilatlandırılmıştır. Bu süreçte turizmin ülkeye sağlayabileceği
iktisadi, siyasi ve sosyal kazançlar yetkililer ve ilgililer tarafından göz
ardı edilmemiş, bu doğrultuda turistik tanıtma ve propaganda faaliyetleri
BYTB’nin başta gelen görevleri arasında yer almıştır. Türkiye’nin tarihî ve
tabii güzelliklerinin ülke insanına ve yabancılara tanıtılması, turistler
nezdinde olumlu bir ülke imajı uyandırılması BYTB tarafından esaslı bir hedef
olarak ortaya koyulmuştur. Bu yöndeki çalışmalar muhtelif kamu kurum ve
kuruluşları, belediyeler, gönüllü ve hususi kuruluşlar ile bilim ve sanat
insanlarınca da desteklenmiştir. Çalışma kapsamında, Türkiye’de turizm
idaresinin Genel Müdürlükten Bakanlık statüsüne geçiş yaptığı önemli bir süreci
ve gelişim merhalesini teşkil eden BYTB dönemindeki turistik tanıtma ve propaganda
faaliyetleri ele alınmıştır. Bu münasebetle Türkiye’deki sosyal tarih
araştırmalarına katkı sağlamak ve turizm tarihî çalışmalarına da ışık tutmak
amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Tanıtma, Propaganda, Turizm Tarihi

TOURIST PROMOTION AND PROPAGANDA IN THE PERIOD OF PRESS-PUBLICATION AND TOURISM MINISTRY (1957-1963)

Öz

Operating under the Prime Ministry's office between
1957 and 1963, the Ministry of Press-Publication and Tourism (MPPT) constitutes
an important milestone in Turkish tourism history. Tourism was organized for
the first time in this period as a Ministry. In this process, the economic,
political and social gains that the tourism country could provide to the
country were not ignored by the authorities and concerned, and promotion and
propaganda activities in this direction were among the main tasks of the MPPT.
The introduction of historical and natural beauties of Turkey to the people of
the country and foreigners and the development of a positive image of the
country in front of the tourists has been put forward as a fundamental
objective by MPPT. The work in this direction has been supported by various
public institutions and organizations, municipalities, voluntary and private
organizations as well as people of science and arts. Within the scope of the
study, touristic promotion and propaganda activities during the period of MPPT
which constitutes an important process and development milestone for the
tourism administration in Turkey to the Ministry status from General
Directorate were discussed. It is aimed to contribute to the social history
researches in Turkey and to shed light on tourism history studies.

Anahtar Kelimeler

Tourism, Promotion, Propaganda, Tourism History

Kaynakça

• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
• Beşinci Turizm Danışma Kurulu’na Sunulan Rapor ve Teklifler (BTDKSR)
• Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (CSTD)
• Kalkınma Plânı (Birinci Beş Yıl/1963-1967)
• Millet Meclisi Tutanak Dergisi (MMTD)
• Resmî Gazete (RG)
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi (TBMM ZC)
• Türkiye Turizminin Gelişmesi Hakkında Raporlar (TTGHR)
• Cumhuriyet Turizm Gazetesi
• İller ve Belediyeler Dergisi
• TTOK Belleteni Turizm Bülteni
• Turizm, TMGT Turizm Müdürlüğü
• ÇORUH, Selâhaddin, Turizm Çalışmalarımızın Geçmiş Günleri, Güven Matbaası,
• Ankara, 1974.
• EDSCHMİD, Kasimir, Stürme und Stille am Mittelmeehr, H. Goverts, Stutgart, 1959.
• ER, Turgut, Türkiye’de Basın Yayın ve Tanıtma, Ümit Yayıncılık ve Matbaacılık Ltd.
• Şti., Ankara, 2003.
• ERGÜN, Süreyya, Modern Turizmin Temayülleri ve Turizm Ekonomisi, Sermet
• Matbaası, İstanbul, 1960.
• GÜLERSOY, Çelik ve diğerleri, Ulusa Adanan Bir Cumhuriyet Anıtı Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu 1923, Ankara, 2009.
• HİSAR, Abdülhak Şinasi, İstanbul ve Piyer Loti, İstanbul Enstitüsü yayınları, İstanbul, 1958.
• KARDEŞ, Fethi, Basın-Yayın Genel Müdürlüğü 60 Yılın Hikâyesi, Basın-Yayın Genel Müdürlüğü, Ankara, 1980.
• KOÇU, Reşad Ekrem, Topkapı Sarayı, İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kolektif Şirketi, İstanbul, 1960.
• SALTER, Cedric, Introdicing Turkey, Published by Methuen&Co, London, 1961. Turizm Bilgisi ve Turizm Meselelerimiz, Türkiye Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ve Ticaret Odaları Birliği, Ankara, 1963.
• EVCİN, Erol, “Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Yıllarında Turizm ve Tanıtma Faaliyetleri”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S.55, (Güz 2014), s.23-82.