BALKANLAR’DA BARIŞIN TESİSİNE GİDEN YOL: BALKAN BASIN BİRLİĞİ (1937-1938)

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 221 - 250, 11.12.2020

Semra Kılıç

Öz

Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte yeni Türkiye Cumhuriyeti Devleti, birçok alanda inkılâplar yaptı. Böylece bu girişimlerle gelişme yolunda ilerledi. Aynı zamanda içerde ve dışarıda barış ve güveni amaç edindi. Türkiye, özellikle hem sınırların korunması hem de barış ve güvenliğin sağlanması için doğu ve batıdaki devletler ile sıkı bir işbirliğine girdi. Dış politikada Türkiye'nin 1934’te Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya devletleriyle Balkan Antantı'nı ve 1937’de de İran, Irak ve Afganistan devletleriyle Sadabad Paktı’nı imzalaması bunun bir göstergesidir. Uluslararası denge, Türkiye’nin iç politikası kadar basında da etkisini göstermiştir. Türkiye de bu amaçla Balkan Devletleri ile ilişkilerini geliştirmeye yöneldi. Aynı zamanda 15 Şubat 1937’de toplanan Balkan Basın Birliği’ne de katılarak, Türk basınını kültür sahasında Balkan Devletleri’ne tanıtmak için hareket etti.
Balkan Basın Birliği, Türkiye Cumhuriyeti’nin VII. Hükümeti döneminde 15 Şubat 1937 tarihinde toplanmıştır. 1 Mart 1935-1 Kasım 1937 tarihleri arasındaki yedinci İnönü Hükümeti, özellikle ikinci Dünya Savaşı’nın yaklaştığı bu yıllarda iç ve dış politikaya büyük önem vermiştir. İkinci Dünya Savaşı’nın yaklaştığı bu dönemde Türkiye, Mustafa Kemal Atatürk’ün direktifleriyle özellikle Balkan Devletleri ile dostluk ilişkilerini korumak amacıyla bir dizi çaba sarf etmiştir. Bu çaba basına da yansımıştır. Bu çalışmada Türkiye’nin Balkanlar’da uyguladığı politika ve Balkan Basın Birliği hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Basın, Politika, Türkiye, Balkan Basın Birliği

THE ROAD TO THE FACILITY OF PEACE IN THE BALKANS: BALKAN PRESS UNION (1937-1938)

Öz

The proclamation of the Republic of Turkey with the new Government of the Republic has made reforms in many areas. Thus, it progressed on the way of development with these initiatives. At the same time, it aimed at peace and security inside and outside. Turkey, in particular the protection of both the border and entered into close cooperation with the eastern and western states to ensure peace and security. Turkey's foreign policy in 1934, Greece, Yugoslavia and Romania and the Balkan Entente with the government of Iran in 1937, with the signing of the Pact Sadabad it is an indicator of the state of Iraq and Afghanistan. International balance of influence in the press showed up Turkey's internal politics. Turkey also buck up improve its relations with the Balkan States for this purpose. At the same time, it joined the Balkan Press Union, which convened on February 15, 1937, to promote the Turkish press to the Balkan States in the field of culture.
Balkan Press Union, the seventh period, the Government of the Republic of Turkey was convened on February 15, 1937. The seventh Inönü Government between March 1, 1935 and November 1, 1937 gave great importance to internal and foreign politics, especially in these years when the Second World War was approaching. In the Second World War approached in this period, Turkey, Mustafa Kemal Ataturk's directions, especially with the Balkan States has made a number of efforts to maintain friendly relations. This effort was reflected in the press. This study was aimed to give information about Turkey's policy in the Balkans and Balkan Media Association that apply.

Anahtar Kelimeler

Press, Politics, Turkey, the Balkan Press Union

Kaynakça

• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
• Resmi Gazete
• Akşam
• Cumhuriyet
• Kurun
• Ulus
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri II, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayını, Ankara, 1959.
• ATEŞ, Nevin Yurtdsever, 21.Yüzyılda Türk Dış Politikası, (Edit: İdris Bal), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2004.
• Birinci Basın Kongresi, Devlet Basımevi, İstanbul, 1936.
• BULUT, Feryat, “Toplumsal Değişim ve Siyaset Üzerinde Basının Etkisi”, Türk Basın Tarihi Uluslararası Sempozyumu, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları:1, Ankara, 2016.
• DOĞAN, Orhan, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi (XIX. ve XX. Yüzyıl Türkiye Tarihi), Okutman Yayıncılık, Ankara, 2011.
• ER, Turgut, Türkiye’de Basın-Yayın ve Tanıtma, Ümit Yayıncılık, Ankara, 2003.
• GERÇEK, Selim Nüzhet, Türk Matbuatı, (Der: Ali Birinci) Gezgin Kitapları, Ankara, 2002.
• GEVGİLİLİ, Ali, Türkiye’de Yenileşme Düşüncesi, Sivil Toplum, Basın ve Atatürk, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1990.
• GÖNLÜBOL, Mehmet - SAR, Cem, Atatürk ve Türkiye’nin Dış Politikası (1919-1938), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1990.
• İNAN, Arı, Düşünceleriyle Atatürk, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1982.
• İNUĞUR, Nuri, Türk Basın Tarihi, Gazeteciler Cemiyeti Yayınları, İstanbul, 1992.
• İSKİT, Server, Türkiye’de Matbuat Rejimleri, Ülkü Matbaası, İstanbul, 1939.
• İSKİT, Server, Türkiye’de Matbuat İdareleri ve Politikaları, Başvekâlet Basın ve Yayın Umum Müdürlüğü Yayınları, İstanbul, 1943.
• KABACALI, Alper, Türk Basınında Demokrasi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1994.
• KANTARCIOĞLU, Selçuk, Hükümet Programlarında Kültür, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1987.
• KİLİ, Suna, Atatürk Devrimi, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara, 1981.
• KOCATÜRK, Utkan, Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2005.
• KOLOĞLU, Orhan, Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Basın, İletişim Yayınları, İstanbul, 1992.
• ÖZGENTÜRK, Nebil, Cumhuriyetten Günümüze Basının Kısa Tarihi, Alfa Yayınları, İstanbul, 2008.
• ÖZKAYA, Yücel, Milli Mücadele’de Atatürk ve Basın (1919-1921), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2014.
• SOYSAL, İsmail, Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları, I, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1989.
• TBMM Albümü, TBMM Albümü 1920-1950, I, Gökçe Ofset, Ankara, 2010.
• TOKMAKÇIOĞLU, Erdoğan, Türk Basın Tarihi, İsim Yayınları, Ankara, 2011.
• TOPUZ, Hıfzı, 100 Soruda Türk Basın Tarihi, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1973.
• TOPUZ, Hıfzı, II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2003.
• TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler, I, Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul, 1984.
• TUNÇAY, Mete, Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetimi’nin Kurulması (1923-1931), Yurt Yayınları, Ankara, 1981.
• TÜRKDOĞAN, Berna, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası –Makaleler-, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2000.
• Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2008.
• ULUSKAN, Seda Bayındır, Atatürk’ün Sosyal ve Kültürel Politikaları, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2010.
• DAYI, Sinever Esin, “Hatay Devleti ve Hatay’ın Anavatan’a Katılması”, Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S:19, (2002), s.331-340.
• DEMİR, Vedat, “Basın Tarihimizde Kanunla Kurulan Bir Mecburi Meslek Kuruluşu: Türk Basın Birliği Kuruluşu. Faaliyetleri ve Kapanışındaki Nedenler”, Marmara İletişim Dergisi, S:8, (1991), s.234-241,
• GEVGİLİLİ, Ali, “Türkiye Basını”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, I, s. 202-228.
• KOÇAK, Doğan, “17 Şubat 1926’da Kabul Edilen Türk Medeni Kanunu’na Göre Türk Kadınının Hak ve Özgürlükleri”, Atatürk Dergisi, VIII, S.1, (Temmuz-2019), s.79-98.
• AYDEMİR, Nurulay Funda, Balkanlarda İttifak Arayışı ve Türkiye Birinci Balkan İttifakı, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2007.
• YENTÜRK, Yüksel, II. Dünya Savaşı Döneminde Türk Dış Politikası ve Denge Siyaseti, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2016.
• YİĞİT, Ali Ata, Atatürk Dönemi Eğitim ve Kültür Politikaları (1923-1938), Basılmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara, 1996.
• https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/Cilt1.pdf E.T: 04.08.2020
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Naci_Kıcıman E.T: 30.09.2020
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Ercüment_Ekrem_Talu E.T: 30.09.2020