65 YAŞ VE ÜZERİNDEKİ BİREYLERDE FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ İLE UMUTSUZLUK DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MANİSA İLİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 4, 25 - 39, 30.12.2019

Şebnem Şarvan Cengiz , Buse Delen

Öz

AMAÇ: Bu çalışmada, 65 yaş ve üzerindeki bireylerin demografik özellikleri,
fiziksel aktivite ile umutsuzluk düzeylerinin belirlenmesi ve fiziksel aktivite
ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır.

YÖNTEM: Bu çalışmaya minimum 65 maksimum 84 yaş
aralığında, yaş ortalaması 69,68(±4,44) ve kilo ortalaması 76,99(±13,186) olan,
gönüllü 154 erkek 92 kadın, toplamda 246 birey katılmıştır. Çalışma kapsamında
katılımcılara ait yaş, kilo, cinsiyet, medeni durum, gelir, eğitim ve ikamet
durumları ile kronik hastalık olup olmadığına dair demografik bilgileri
belirlemek amacı ile bilgi formu düzenlenmiştir. Katılımcılara Uluslararası
Fiziksel Aktivite (International Physical Activity Questionnaires -IPAQ) ile
Beck Umutsuzluk Ölçeği (Beck Hopelessness Scale-BHS) uygulanmıştır.
Katılımcıların fiziksel aktivite düzeyleri ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki
ilişkiyi belirlemek için Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır.  IPAQ’ın BHS üzerindeki öngörücü gücünü tespit
etmek için basit regresyon analizi yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi 0,05 olarak
belirlenmiştir

BULGULAR: Çalışma grubuna ait verileri analizi
sonucunda; IPAQ değerleri ile Kilo değişkeni arasında pozitif yönde (,137**),
Beck Umutsuzluk Ölçeği alt boyutlarından Gelecek kaygısı ile eğitim durumu
değişkeni arasında pozitif yönde (,168**) ilişki bulunmuştur. IPAQ değerleri
ile Umutsuzluk Ölçeğinin Gelecek Kaygısı (-,426**),  Gelecek İle İlgili Beklentiler(-,382**) ve
Motivasyon Kaybı (-,192**) alt boyutları arasında negatif yönde anlamlı ilişki
olduğu bulunmuştur.

SONUÇ: Fiziksel aktivite düzeyi ile umutsuzluk düzeyi arasındaki ilişkinin
negatif yönde ve çok anlamlı olduğu gözlemlenmiştir. Umutsuzluk değişkeni olan
gelecek kaygısı ile eğitim durumu arasında çok güçlü ve pozitif bir ilişki
olduğu gözlemlenmiştir. Fiziksel aktivite düzeyi ile kilo değişkeni arasında
çok güçlü ve pozitif yönde bir ilişki olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel aktivite, umutsuzluk, Yaşlılık

Kaynakça

• Altay, B., & Avcı, İ. A. (2009). Huzurevinde Yaş Ayan Yaşlılarda Özbakım Gücü Ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki. Dicle Tıp Dergisi, 36(4), 275–282.
• Bahar, A. (2005). Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Depresyon Ve Anksiyete Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi.
• Beck, A.T., Ward, C.H., Mendelson, M., Mock, J., & Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of general psychiatry, 4, 561-571.
• Beğer, T., & Yavuzer, H. (2012). Yaşlılık Ve Yaşlılık Epidemiyolojisi. Klinik Gelişim, 25(1–3), 1–3. R From http://www.Klinikgelisim.Org.Tr/Kg_25_3/1.Pdf
• Canbaz,S.,TevfikSünter, A., Aker, S., & Pekşen. (2007). Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Kaygı Düzeyi Ve Etkileyen Faktörler. Genel Tıp Derg, 17(1), 15–19.
• Chapman,D.P.G.(1993). Depression As A Major Component Of Public Health For Older Adults. 2008, 5(1). Https://Doi.Org/10.1006/Cimm.1993.1279
• Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjostrom, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth,B. E., Pratt, M., Ekelund, U., Yngve, A., Sallis, J. F., & Oja, P. (2003). International Physical Activity Questionnaire: 12-country reliability and validity. Medicine &Science in Sports & Exercise, 35, 1381-1395.
• Coşkun, M. (1998). Samsun İl Merkezinde Yaşayan Yaşlıların Sürekli Kaygı Düzeyleri Ve Bazı Sosyoekonomik Etmenleri. Uzm.Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Dilbaz, N., & Seber, G. (1993). Umutsuzluk Kavramı: Depresyon Ve İntiharda Önemi. Kriz Derg., 1(3), 134–138.
• Ergün, M. (2013). Yaşlılık Ve Egzersiz. Spor Hekimliği Dergisi, (48), 131–138.
• Eser, E. (2004). Yaşam Kalitesinin Sınıflandırılması Ve Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesinin Ölçümü. 1. Sağlıkta Yaşam Kalitesi Sempozyumu, 4–7.
• Etnier, J. L., Salazar, W., Landers, D. M., Petruzzello, S. J., Han, M., & Nowell, P. (1997). The İnfluence Of Physical Fitness And Exercise Upon Cognitive Functioning: A Meta-Analysis. Journal Of Sport &Amp; Exercise Psychology, 19(3), 249–277.
• Everson, S.A., Kaplan, G. A., Goldberg, D., & Salonen, J. (2000). Hypertension İncidence İs Predicted By High Levels Of Hopelessness İn Finnish Men. Hypertension,35 (2),561–567.RFromHttp://Www.Embase.Com/Search/Res ults?Subaction=Viewrec.From=Export&İd=L30108149
• Gür, Y., Gencay, S., & Demir, A. (2017). İşitme Engelli Bireylerin Fiziksel Aktivite Ve Umutsuzluk Düzeyleri. Uluslararasi Hakemli̇ Ekonomi̇ Yöneti̇mi̇ Araştirmaları Dergi̇si̇, 2492, 61–73.
• İlknur, P., & Bilge, A. (2007). Ege Üniversitesi İzmir Atatürk Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Problem Alanlarının Belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14), 83–98.
• Ipaq. (2005). Guidelines For Data Processing And Analysis Of The International Physical Activity Questionnaire ( Ipaq ) – Short And Long Forms, Revised On November 2005. Ipaq, (November), 1–15. Https://Doi.Org/10.1107/S1600536812034848
• Kalyoncuoglu, H., Sari, P., Arpaci, S., Havaoglu, D., & Ilhan, N. (2016). Quality Of Life And Factors Affecting The Quality Of Life Of Elderly Nursing Home Residents. Clinical And Experimental Health Sciences, 6(2), 56–65. Https://Doi.Org/10.5152/Clinexphealthsci. 2016.0052
• Karakuş, A. (2003). Muğla Huzurevinde Kalan Yaşlıların Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi. Sbe Derg.11, 39–51.
• Kerem, M., Meriç, A., Kırdı, N., & Cavlak, U. (2001). Ev Ortamında Ve Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Değişik Yönlerden Değerlendirilmesi. Turkish Journal Of Geriatrics, 4(3), 106–112.
• Melges, F. T., & Bowlby, J. (1969). Types Of Hopelessness İn Psychopathological Process. Archives Of General Psychiatry, 20(6), 690–699. Https://Doi.Org/ 10.1001/Archpsyc. 1969.01740180074007
• Pavlovic, D. (2002). Depression And Dementia. (Serbian). Engrami, 24, 9–28.
• Rakıcıoğlu, N., Çalışkan, D., Özçimen, S., Nakilcioğlu, H., Parlak, S., & Kaya, T. (2005). Ankara’da Huzurevi Ve Ev Koşullarında Yaşayan Yaşlılarda Beslenme Alışkanlıklarının Saptanması Ve Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi. Beslenme Ve Diyet Derg. 33(2), 19–30.
• Rising, R., Harper, I. T., Fontvielle, A. M., Ferraro, R. T., Spraul, M., & Ravussin, E. (1994). Determinants Of Total Daily Energy Expenditure: Variability İn Physical Activity. The American Journal Of Clinical Nutrition, 59(4), 800–804. Https://Doi.Org/10.1093/ Ajcn/ 59.4. 800
• Şanlı, E., & Atalay Güzel, N. (2009). Öğretmenlerde Fi̇zi̇ksel Akti̇vi̇te Düzeyi̇ -Yaş Ci̇nsi̇yet Ve Beden Ki̇tle İndeksi İli̇şki̇si̇. Gazi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi Besbd), 3, 23–32.
• Sağlam M., Arıkan H.,Savcı S., İnce İ.D., Güçlü M. B., (2003). Internatıonal Physıcal Actıvıty Questıonnaıre:Relıabılıty And Valıdıty Of The Turkısh Versıon, Perceptual and Motor Skills, 111, 1, 278-284. DOI 10.2466/06.08.
• Savaşan, A., Ayten, M., & Ergene, O. (2014). Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ve Umutsuzluk. Journal Of Psychiatric Nursing, 4(1), 1–6. Https://Doi.Org/10.5505/Phd.2013.07279
• Savcı, S., Öztürk, M., Arıkan, H., İnce, D. İ., & Tokgözoǧlu, L. (2006). Üniversite Öǧrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri. Turk Kardiyoloji Dernegi Arsivi, 34(3), 166–172.
• Soygüden, A., & Cerit, E. (2015). Yaşlilar İ̇çi̇n Egzersi̇z Uygulamalarinin Önemi̇. Hitit University Journal Of Social Sciences Institute, 8(1), 197–224.
• Soyuer, F., & Soyuer, A. (2008). Yaşlılık Ve Fiziksel Aktivite. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(3), 219–224.
• Taliaferro, L. A., Rienzo, B. A., Pigg, R. M., Miller, M. D., & Dodd, V. J. (2009). Associations Between Physical Activity And Reduced Rates Of Hopelessness, Depression, And Suicidal Behavior Among College Students. Journal Of American College Health, 57(4), 427–435. Https://Doi.Org/10.3200/Jach.57.4.427-436
• Valtonen, M., E Laaksonen, D., Tolmunen, T., Nyyssönen, K., Viinamäki, H., Kauhanen, J., & Niskanen, L. (2008). Hopelessness - Novel Facet Of The Metabolic Syndrome İn Men. Scandinavian Journal Of Public Health (Vol. 36). Https://Doi.Org/10.1177/ 1403494808 094918
• Whoqol. (1998). Whoqol: Measuring Quality Of Life. Psychol Med, 28(3), 551–558. Https://Doi.Org/10.5.12
• Y. Abramson, L., Metalsky, G., & Alloy, L. (1989). Hopelessness Depression: A Theory-Based Subtype Of Depression. Psychological Review (Vol. 96). Https://Doi.Org/10.1037/0033-295x.96.2.358.